Belediyenin Katma Değer Vergisi (KDV) mükellefiyeti kapsamında yapmış olduğu su satış gelirlerinin elde edilmesi için yapılan bazı giderler nedeniyle ödenen KDV'nin 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabında izlenilmesi gerekirken doğrudan giderleştirildiği görülmüştür.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun birinci maddesinde ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler verginin konusunu teşkil eden işlemler arasında sayılmıştır. Kanun'un 8’nci maddesinde mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanlar verginin mükellefi olarak sayılmıştır. Kanun'un “Vergi indirimi” başlıklı 29’ncu maddesinde aşağıdaki düzenlemeye yer verilmiştir.

“1. Mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak aşağıdaki vergileri indirebilirler:

1. Kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi,

…”

Bu düzenleme doğrultusunda belediye tarafından mal teslimi kapsamında yapılan işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinde bu faaliyetlere ilişkin olarak kendisine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi indirim konusu yapılacaktır. Kanunda yer verilen düzenlemelerde belirlenen dönemlere göre verilen beyannameler ile mal teslimi ve hizmet ifası kapsamında hesaplanan katma değer vergisinden vergiye tabi işlemler kapsamında indirilecek katma değer vergisi indirilerek aradaki fark vergi dairesine ödenmekte, indirilecek katma değer vergisinin hesaplanan katma değer vergisinden daha yüksek olması durumunda ise aradaki fark sonraki dönemlere devrolunmaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin “İndirilecek katma değer vergisi hesabı” başlıklı 153’ncü maddesinde; "(1) Bu hesap, mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen veya borçlanılan ve kurum açısından indirim hakkı doğuran katma değer vergisinin izlenmesi için kullanılır.

(2) Mahalli idareler, bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları Katma Değer Vergisini indirim konusu yaparlar. Bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın alınmış mal veya hizmet için ödenen Katma Değer Vergisi indirim konusu yapılmaz ve bu tutarlar ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edilir." denilmektedir.

Aynı Yönetmelik'in “391 Hesaplanan katma değer vergisi” başlıklı 293’ncü maddesinde ise; “Bu hesap, teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarları ile bu tutarlardan mahsup edilen ve ödenen tutarların izlenmesi için kullanılır” düzenlemesine yer verilmiştir.

Belediye tarafından yapılan su satışları yukarıda yer verilen düzenlemeler çerçevesinde KDV konusuna girmekte ve belediye KDV mükellefi olarak su satış faaliyetlerini yürütmektedir. Bu kapsamda belediye yapmış olduğu su satış gelirlerinden elde edilen KDV tahsilatını 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabında izlemektedir. Ancak vergiye tabi işlemlerle ilgili Su ve Kanal Müdürlüğü tarafından yapılan su alımları, elektrik alımları, su isale hattı alımları ve üretime yönelik mal ve malzeme alımları gibi yapılan bazı teslim ve hizmetlerle ilgili faturalarda gösterilen katma değer vergisini 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabında izlemediği ve indirim konusu yapmadığı görülmüştür. Su satış faaliyetlerinin yürütüldüğü Su ve Kanal Müdürlüğü tarafından vergiye tabi işlem kapsamında yapılan bazı mal ve hizmet alımları kapsamında ödenen katma değer vergisi indirim konusu yapılmayarak giderleştirilmiştir.

Kamu idaresi tarafından bulguya iştirak edilmiş ve ilgili mevzuat hükümlerine uyulacağı belirtilmiştir.

KDV mükellefiyeti kapsamındaki gerçekleştirilen alımlar nedeniyle ödenen katma değer vergisinin doğrudan giderleştirilmeyerek 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına kaydedilmesi ve bu vergilerin 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29’ncu maddesi hükümleri çerçevesinde ödenecek vergiden indirim konusu yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.