Karar Künyesi
Aynı nitelikteki bazı mal ve malzeme alımlarının ihale yapılmadan ihtiyaç doğduğu zamanlarda, Üniversitenin her biriminin kendisi tarafından doğrudan temin yöntemi ile gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 8’inci maddesinde; her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Kanun’un 32’nci maddesinde; harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından sorumlu olduğu ifade edilmiştir.
Aynı Kanun’un 60’ıncı maddesinde ise alım, satım, yapım, kiralama, kiraya verme, bakım-onarım ve benzeri malî işlemlerden idarenin tamamını ilgilendirenlerin destek hizmetlerini yürüten birim tarafından, sadece harcama birimlerini ilgilendirenlerin ise harcama birimleri tarafından gerçekleştirileceği ancak, harcama yetkililiği görevi uhdesinde kalmak şartıyla, harcama birimlerinin talebi ve üst yöneticinin onayıyla bu işlemlerin destek hizmetlerini yürüten birim tarafından yapılabileceği belirtilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde; idarelerin bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu belirtilmiş olup söz konusu maddenin devamında ise eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin kısımlara bölünemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Yapılan incelemede 2021 yılı içerisinde Üniversitenin çeşitli birimleri tarafından toplam 469.168,00 TL’lik temizlik malzemesi ve 163.583,00 TL’lik yazıcı ve fotokopi malzemesi alındığı görülmüştür. Tüm birimlerin ayrı ayrı alım yapması, aynı tarihlerde farklı fiyatlardan alımın gerçekleştirilmesine ve ihale ile toplu bir şekilde alım yapılması daha ucuza mâl olabilecek iken idarenin maddi zarara uğramasına sebebiyet vermektedir.
Üniversite tarafından yapılan mal ve malzeme alımlarında, doğrudan temin yöntemi ile 2021 yılında her bir alım için 4734 sayılı Kanun’da belirlenen 40.443 TL’lik limite uyulmuş olmakla birlikte niteliği itibarıyla aynı mahiyette olan, yıl içerisinde sürekli tekrarlanan ve yakın tarihlerde yapılan mal ve malzeme alımları kısımlara bölünmek suretiyle gerçekleştirilmiştir.
Kamu idaresi tarafından, tespit edilen mal ve malzeme alımlarının 4734 Sayılı Kanun’un 19'uncu maddesi gereği açık ihale usulü ile yapılması konusunda gerekli çalışmalara başlanılacağı ifade edilmiştir.
Aynı nitelikteki mal ve malzeme alımlarının tek bir birim tarafından yıllık veya 6 aylık olarak ihale ile gerçekleştirilmesi ve birimlere ihtiyaçları doğrultusunda dağıtılması, erkenden alım yapılacağı için yıl içerisinde yükselebilecek fiyatlardan kaçınmayı sağlayacak ve birimlerin fazla veya gereksiz alım yaparak doğrudan temin limitlerini doldurmasının önüne geçilebilecek olup mevzuatta belirtildiği üzere kaynakların etkili, ekonomik, verimli kullanılmasına katkıda bulunacağı değerlendirilmektedir.