5393 sayılı Belediye Kanunu’nun "Norm kadro ve personel istihdamı" başlıklı 49’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında;

“Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu personelin, yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları şarttır. …”, Beşinci fıkrasında, “Üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri uyarınca çalıştırılacak personele her ne ad altında olursa olsun sözleşme ücreti dışında herhangi bir ödeme yapılmaz ve ücret mahiyetinde aynî ya da nakdî menfaat temin edilmez. Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır.”

22.02.2007 gün ve 26442 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren

Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik’in “Sözleşmeli personel” başlıklı 21’inci maddesinde;

“(1) Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak 5393 sayılı Kanunun

49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında sayılan unvanlardaki personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir.

1. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu madde hükümlerine göre çalıştırılacak personel için İçişleri Bakanlığı tarafından unvanlar itibarıyla getirilecek sınırlamalara uyulur.

2. Bu personel hakkında, 5393 sayılı Kanunda düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır. Bu personele ait sözleşme örnekleri sözleşmenin imzalanmasını izleyen 30 gün içinde İçişleri Bakanlığına (Mülga ibare:RG- 10/4/2014-28968) (…) gönderilir.

3. Mahalli idare birliklerinde ise 5355 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin beşinci fıkrası hükümlerine göre işlem yapılır.”

06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın 15’inci maddesinde;

“(Değişik: 22/11/2010-2010/1169) Esaslara Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir (4) sayılı Cetvel eklenmiştir. Bu cetvelde belirtilenler dışında sözleşmeli personel pozisyonları kullanılamaz ve talepte bulunulamaz. Kurumlar, söz konusu cetvelde belirlenen asgari niteliklere, hizmetin gereği ilave nitelikler belirleyebilirler.” denilmektedir.

Esaslar’ın “Sınav şartı” başlıklı Ek 2’nci maddesinin yedinci fıkrasında ise;

“3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi ve bu maddeye yapılan atıflara istinaden istihdam edilecek sözleşmeli personelin hizmete alınmasında bu madde hükümleri uygulanmaz.” hükümleri yer almaktadır.

Programcı ve çözümleyici olarak işe alınacak kişilerin 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımanın yanı sıra 657 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (B) fıkrasına

göre istihdam edilecek sözleşmeli personel hakkında 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’da belirtilen şartları da taşıması gerekmektedir. Bu bağlamda, 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesine göre istihdam edilecek sözleşmeli personele de vize ve sınav şartı hariç 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’daki hükümler uygulanacaktır.

Esaslar’ın ekinde yer alan 4 sayılı Cetvelin A –Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir Cetvelde, programcı unvanı için istenen nitelikler;

“Yükseköğretim kurumlarının bilgisayar programcılığı ile ilgili bölümlerinden en az ön lisans düzeyinde mezun olmak veya en az ön lisans mezunu olmak koşuluyla bilgisayar programcılığı alanına ilişkin ders aldığını belgelendirmek veya bu alanda Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika sahibi olmak ve en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak.” şeklinde belirtilmiştir.

Buna göre programcı olarak istihdam edilecek kişinin;

-Yükseköğretim kurumlarının bilgisayar programcılığı ile ilgili bölümlerinden en az ön lisans düzeyinde mezun olması,

- En az ön lisans mezunu olmak koşuluyla bilgisayar programcılığı alanına ilişkin ders aldığını belgelendirmesi veya bu alanda Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika sahibi olması,

-En az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olması gerekir.

Aynı şekilde çözümleyici kadrosu için de Esaslar’ın ekinde yer alan 4 sayılı Cetvelin A –Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları İle Asgari Nitelikleri Gösterir Cetvelde, çözümleyici unvanı için istenen nitelikler, “Yükseköğretim kurumlarından en az lisans düzeyinde mezun olmak ve istihdam edileceği bilgi işlem birimlerindeki programlama dili ile diğer programlama dillerinden en az iki tanesini bildiğini belgelemek ve en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak.” şeklinde belirtilmiştir.

Buna göre çözümleyici olarak istihdam edilecek kişinin;

-Yükseköğretim kurumlarından en az lisans düzeyinde mezun olması,

-İstihdam edileceği bilgi işlem birimlerindeki programlama dili ile diğer programlama dillerinden en az iki tanesini bildiğini belgelemesi,

-En az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olması gerekmektedir.

2018 yılı mali işlemlerinin incelenmesi neticesinde; Kamu İdaresinde 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesine göre programcı ve çözümleyici kadrolarında sözleşmeli personel olarak çalışmakta iken, Kanunla memuriyete geçirilen kişilerin, programcı ve çözümleyici kadroları için gerekli olan yabancı dil şartını taşımadığı tespit edilmiştir. Söz konusu programcı ve çözümleyici kadrosunda sözleşmeli olarak işe başlayan personel, 12.07.2013 gün ve 6495 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 9’uncu maddesinin (b) fıkrası gereği memur kadrosuna atanmışlardır.

Programcı ve çözümleyici kadroları için en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olduğuna dair belge şartı, ilgili kişiler tarafından sağlanmadığından sözleşmeli personel olarak çalıştırılmaları ve dolayısıyla sözleşmeli personel statüsünden memuriyete geçirilme işlemleri mevzuata aykırıdır.

Kamu idaresi cevabında; “5393 Sayılı Belediyeler Kanununun 49. Maddesi kapsamında olup sözleşmeli statüde çalıştırılabilecek unvanlar arasında sayılan Programcı ve Çözümleyici kadrolarına karşılık, tam zamanlı sözleşmeli statüde istihdam sağlanmıştır. Bahse konu her iki unvana ilişkin öğrenim durum şartlarının uygun olduğu görülmektedir. Mahalli idarelerde görevde yükselme yönetmeliğinin 7. Maddesi’nde Çözümleyici kadrosuna atanabilmek için;

1. Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokulların; bilgisayar, elektrik, elektronik, elektrik-elektronik, elektronik ve haberleşme, endüstri, fizik, matematik mühendislikleri ile matematik, fizik veya istatistik bölümlerinden mezun olmak,

2. En az iki bilgisayar dilini bildiğini mezun olduğu okuldan alacağı belge veya Milli Eğitim Bakanlığından onaylı kurs sertifikası ile belgelemek,

3. En az iki bilgisayar işletim sisteminin uygulamasını bildiğini belgelemek şartlarının taşınması gerektiği belirtilmiştir.

Hakeza Programcı kadrosuna karşılık tam zamanlı istihdam edilecek sözleşmeli personelin de şartları belirtilmiştir. Kurumumuz bünyesinde tam zamanlı sözleşmeli statüde istihdamları sağlanan tüm personelin, 5393 Sayılı Belediyeler Kanununun 49. Madde kapsamında olup ilgililerin şartları taşıyıp taşıyamadıklarına ilişkin yasal dayanak ise mahalli

idareler personelinin görevde yükselme ve unvan değişikliğine dair yönetmeliğidir. Adı geçen yönetmelikte ise bahse konu branşlara karşılık tam zamanlı görev alacakların istenilen şartlar arasında en az D düzeyi KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olma şartı yer almamaktadır. Dolayısıyla tenkide konu hususta mevzuattaki en son düzenlemeye göre yapılan işlemlerin, aykırı olmadığı değerlendirilmektedir. “ denilmiştir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; ilgili atamaların Mahalli İdareler ve Görevde Yükselme Yönetmeliğinde belirtilen şartlara uygun olarak yapıldığı bu yüzden de mevzuata aykırı bir işlemin bulunmadığı ifade edilmiştir. Ancak bulguda tenkit ettiğimiz husus ilgili personelin ilk defa sözleşmeli personel olarak memuriyete başlamaları sırasında oluşmuştur. İlgili personel memuriyete geçirilmeden sözleşmeli personel olarak istihdam edilmekteydi. Bu dönemde tabi oldukları mevzuat hükümleri ise 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslardı. İlgili esaslarda yer alan hükümlere göre ise çözümleyici ve programlayıcı kadrolarında istihdam edilme şartlarından biri en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmaktır. Ancak ilgili personelin belediyede sözleşmeli olarak istihdam edildiği dönemde mevzuatta aranılan şartları taşımadığı anlaşılmıştır. Sonuç olarak ilgili kişilerin sözleşmeli personel olarak istihdam edilmesi ve sözleşmeli personel statüsünden memuriyet kadrosuna atanması mevzuata aykırıdır.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.