Kurumun kendi yetki ve sorumluluk sahasında olan yerlerden alınması gereken ilan ve reklam vergisinin Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından alındığı tespit edilmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanun'un “Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görev ve sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesinin (g) bendinde;

“(Değişik: 12/11/2012-6360/7 md.) Büyükşehir belediyesinin yetki alanındaki

mahalleleri ilçe merkezine bağlayan yollar, meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımı ile bu yolların temizliği ve karla mücadele çalışmalarını yürütmek; kentsel tasarım projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yapılara ilişkin yükümlülükler koymak; ilân ve reklam asılacak yerleri ve bunların şekil ve ebadını belirlemek; meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaraları ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi işlerini gerçekleştirmek.” büyükşehir belediyesinin görevleri arasında sayılmıştır.

“Büyükşehir Belediyesinin Gelirleri” başlıklı 23’üncü maddesinin (e) bendinde ise;

“7’nci maddenin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen alanlar ile bu alanlara cephesi bulunan binalar üzerindeki her türlü ilân ve reklamların vergileri ile asma, tahsis ve bakım ücretleri” hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki mevzuat çerçevesinde, büyükşehir belediyesinin yetki ve sorumluluk sahasındaki alanlar ile bu alanlara cephesi bulunan binalar üzerindeki her tür türlü ilan ve reklam vergisinin büyükşehir belediyesinin geliri olduğu hususu açıktır.

Diğer taraftan “Belediyeler arası hizmet ilişkileri ve koordinasyon” başlıklı 27’nci maddenin ilk dört fıkrasında aynen;

“Büyükşehir kapsamındaki belediyeler arasında hizmetlerin yerine getirilmesi bakımından uyum ve koordinasyon, büyükşehir belediyesi tarafından sağlanır. Büyükşehir belediyesi ile ilçe belediyeleri veya ilçe belediyelerinin kendi aralarında hizmetlerin yürütülmesiyle ilgili ihtilaf çıkması durumunda, büyükşehir belediye meclisi yönlendirici ve düzenleyici kararlar almaya yetkilidir.

(…) büyükşehir belediyelerinde meydan, bulvar, cadde, yol, sokak, park, spor ve kültürel tesislerin büyükşehir belediyesi ile büyükşehir kapsamındaki diğer belediyeler arasında dağılımına ilişkin esaslar büyükşehir belediye meclisi tarafından belirlenir.

Büyükşehir belediyesi mücavir alanlarının ilçe (...) belediyeleri arasındaki bölüşümü büyükşehir belediye meclisince yapılır.

Büyükşehir belediyesi, 7’nci maddede sayılan hizmetleri, malî ve teknik imkânları çerçevesinde, nüfus ve hizmet alanlarını dikkate alarak, bu hizmetlerden yararlanacak büyükşehir kapsamındaki diğer belediyeler arasında dengeli olarak yürütmek zorundadır. İlçe (…) belediyelerine ait görevlerden bir veya birkaçı, bedeli kendileri tarafından karşılanmak

ve istekte bulunmak kaydıyla, büyükşehir belediye meclisinin kararına dayanarak, ortaklaşa veya bizzat büyükşehir belediyesi tarafından yapılabilir” denilmektedir.

5216 sayılı Kanun’un 27’nci maddesi kapsamında Ankara Büyükşehir Belediye Meclisince alınan 15.12.2017 tarih ve 2445 sayılı kararda;

“Belediye birimleri ve ilçe belediyeleri tarafından yürütülen hizmetlerin daha etkin ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla imar planlarındaki yol genişlikleri esas alınmak kaydıyla yol türüne bakılmaksızın yol genişliği 15(onbeş) metre ve üzerindeki yolların Ankara Büyükşehir Belediyesine, yol genişliği 15 metrenin altındaki yolların ise ilçe belediyelerine bırakılmasına” denilmek suretiyle büyükşehir belediyesi ile ilçe belediyelerinin yetki ve sorumluluk sahaları belirlenmiş bulunmaktadır.

Bu karar çerçevesinde, 15 metre altındaki alanlarda ve bu alanlara cephesi bulunan binaların üzerindeki her türlü ilan ve reklam vergilerinin ilçe belediyeleri, 15 metre ve üzerindeki yerlerden ise büyükşehir belediyesince toplanması gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Çünkü anılan meclis kararı göre, söz konusu yerlerin yapım, bakım, onarım ve sair işlerinin büyükşehir ve ilçe belediyeleri arasındaki yetki ve sorumluluğu belirlenmiş olmakta, idareler hem de teknik anlamda hem de bütçesel anlamda bu yükümlüğün altına girmiş bulunmaktadır. Bu itibarla, teknik ve mali anlamda üstlenilen yükümlülüğün yerine getirilebilmesi yetki ve sorumluluk sahasındaki gelir unsurlara da sahip olmayı birlikte getirmektedir. Yani ilçe belediyesince 15 metre altındaki alanların sorumluluğun üstlenilmesi aynı zamanda bu alandaki gelir unsurlarının toplanması yetkisini de beraberinde getirmektedir. Bu, 5216 sayılı Kanunun 7, 23 ve 27’nci maddeleri ile 27’nci madde çerçevesinde alınan Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi Kararının da bir sonucudur.

Ancak yapılan incelemede, Kurumun 12 metre ile 15 metrenin altındaki alanlar ile bu alanlara cephesi bulunan binalar üzerindeki ilan ve reklam vergisinin halen Ankara Büyükşehir Belediyesince toplanmaya devam edildiği, Kurumun alınan büyükşehir belediye meclisi kararı çerçevesinde söz konusu alanlardan ilan ve reklam vergisi tahakkuk ve tahsilatına başlamadığı görülmüştür.

Söz konusu tespit bağlamında, Ankara Büyükşehir Belediyesinden alınan bilgilerden Kurum tarafından 776 adet mükellef dosyası ve bağlı olarak 223.753,37 TL tutarında ilan ve reklam vergisinin Kurum tarafından toplanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Bu durum, Kurum gelirlerinin düşük kalmasına sebep olmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; “Mevcut bulgunun tespit edilmesinden önce, Kurumumuz tarafından genişliği 12 metre ile 15 metre altındaki yolların İlan ve Reklam Vergisi ile ilgili mükellef kayıtları Ankara Büyükşehir Belediyesinden talep edilmiş ancak bu bilgilere ulaşılamamıştır. Söz konusu bulgu ile birlikte İdaremize teslim edilen belgelerde yer alan 776 kişilik İlan ve Reklam Vergisi mükellefine istinaden, listede kayıtlı her bir mükellef için beyan vermeye davet işlemleri ivedi olarak başlatılmış ve bu konudaki çalışmalarımız titizlikle devam ettirilmektedir.” denilmiştir.

Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından bulgu konusuna iştirak edildiği, bulgu ile birlikte İdareye teslim edilen belgelerde yer alan 776 kişilik İlan ve Reklam Vergisi mükellefine beyan vermeye davet işlemlerinin ivedi olarak başlatıldığı belirtilmiştir.

Bbulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.