Belediyenin, 2023 yılında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinin (d) bendinde belirtilen parasal limitler dahilinde yaptığı mal ve hizmet alımlarının tutarlarının, Belediyenin bütçesine bu amaçla konulan ödeneklerin yüzde onunu Kamu İhale Kurumunun uygun görüşü olmadan aştığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci maddesinin (ı) bendinde;

“Bu Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.” denilmektedir.

Bu hükmün uygulanmasına ilişkin açıklamaların yer aldığı 31.12.2020 tarihli ve 31351 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci Maddesinin (ı) Bendi Kapsamında Yapılacak Başvurulara İlişkin Tebliğ’ nin “Başvuru işlemleri” başlıklı 5’inci maddesinde ise;

“(1) Kanunun 62 nci maddesinin (ı) bendi kapsamındaki uygun görüş başvuruları, Kurum tarafından standartları belirlenen ve EKAP üzerinden doldurulacak talep formu ile yapılır. EKAP’tan talep formu için alınan talep kayıt numarası, yetkili amirce imzalı izin yazısıyla birlikte Kuruma bildirilir. Bu yazı dışında talep formu dâhil Kuruma herhangi bir evrak gönderilmez. Başvuru, talep kayıt numarası içeren yazının Kurum kayıtlarına alınması ile tamamlanır.

1. Başvuru sürecinin tamamlanmaması, yalnızca EKAP’a talep formunun kaydedilmesi veya Kurum tarafından öngörülen diğer esaslara uyulmaması hallerinde başvurular değerlendirmeye alınmaz.

2. İdareler tarafından başvuruda bulunulmadan önce;

   1. Yapım işleri için sadece Kanunun 22 nci maddesinin (d) bendindeki parasal limit ile yapım işleri için öngörülen ödenek tutarı,

   2. Hizmet alımları için Kanunun 21 inci maddesinin (f) ve 22 nci maddesinin (d) bentlerinde yer alan parasal limitlerin toplamı ile hizmet alımları için öngörülen ödenek tutarı,

   3. Mal alımları için ise Kanunun 21 inci maddesinin (f) ve 22 nci maddesinin (d) bentlerinde yer alan parasal limitlerin toplamı ile mal alımları için öngörülen ödenek tutarı, kıyaslanarak değerlendirme yapılır. Kanunun 22 nci maddesinin (d) bendinde yer alan parasal limitin büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde olup olmamasına bağlı olarak farklılaştığı hususu da idarelerce dikkate alınır.

3. İlgili veya bağlı birimler %10 oranının aşılması zorunluluğunun doğması durumunda buna ilişkin başvurularını, ilgili veya bağlı bulundukları idareye yapar. Gelen taleplerin incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucu, Kanunun 21 inci maddesinin (f) ve 22 nci maddesinin (d) bentleri kapsamında yapılacak harcamaların, bütçe sahibi olan idarenin mal veya hizmet alımı ile yapım işleri için ayrılan ödenekleri toplamının % 10 oranını aşacağının anlaşılması halinde;

   1. 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan idareler için bağlı veya ilgili oldukları bakan veya bakan yardımcısı,

   2. 5018 sayılı Kanuna ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alıp bir bakanlığa bağlı veya ilgili olmayan kamu idareleri, mahalli idareler ve (IV) sayılı cetvelde yer alan kamu idareleri ile yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarında üst yönetici, yoksa idare içindeki en üst yönetici,

   3. 5018 sayılı Kanuna ekli (III) sayılı cetvelde yer alan idarelerde en üst yönetici, ç) 5018 sayılı Kanun kapsamında yer almayan idarelerde ilgisine göre en üst yönetici, yoksa harcama yetkisine sahip kişi ya da kurullar,

tarafından Kanunun 62 nci maddesinin (ı) bendi uyarınca uygun görüş için Kuruma başvuruda bulunulur.” denilmektedir.

Yapılan incelemede, Belediyenin 2023 yılında 4734 sayılı Kanun’un 22’nci maddesinin (d) bendinde belirtilen parasal limitler dahilinde yapmış olduğu mal alımlarının tutarı 49.474.926,75 TL, hizmet alımlarının tutarı ise 29.918.993,98 TL’dir. Mal alımları için belirlenen bütçe ödeneği ve bu tutarın yüzde onu 120.343.576,00*%10=12.024.357,60 TL, hizmet alımları için belirlenen bütçe ödeneği ve bu tutarın yüzde onu ise 150.899.824,00*%10=15.089.982,40TL’dir. Dolayısıyla 4734 sayılı Kanun’a istinaden yapılan mal ve hizmet alımlarında başlangıç ödeneklerinin yüzde onu Kamu İhale Kurumunun uygun görüşü olmadan aşıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükmü ve yapılan açıklamaya göre, Belediyenin parasal limitler dahilinde yaptığı mal ve hizmet alım tutarlarının yıllık toplamı, Belediyenin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşmaması gerekmektedir.