İlçe belediyelerince yatırılması gereken otopark bedellerinin yatırılmadığı, tahakkuk tespiti ve Büyükşehir Belediye alacaklarının tahsili için hukuki yaptırımlara ilişkin herhangi bir faaliyetin olmadığı görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun “Belediyeler Arası Hizmet İlişkileri ve Koordinasyon” başlıklı 27'nci maddesinin son paragrafında; otoparkla ilgili tahsil edilen tutarların tahsil tarihinden sonra 45 gün içinde yatırılması gerektiği ve Büyükşehir belediyeleri bu geliri tasdikli plan ve beş yıllık imar programına göre hazırlanan kamulaştırma projesi karşılığında otopark tesisi için gerekli arsa alımları ile bölge ve genel otoparkların inşasında kullanacağı ve belirtilen amaç dışında kullanılamayacağı belirtilmiştir.

3194 sayılı İmar Kanunu'nun “Otoparklar” başlıklı 37'nci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında; İmar planların tanziminde beldenin ve bölgenin şartları ve ihtiyaçları dikkate alınarak otopark yerleri ayrılması gerektiği belirtmiştir.

22.02.2018 tarih ve 30340 sayılı Resmi Gazete' de yayımlanan Otopark Yönetmeliği'nin 12'nci maddesinde Otopark Bedelinin Tespiti, Tahakkuku ve Tahsilinin nasıl yapılacağı düzenlenmiştir.

5216 sayılı Kanun'un “Büyükşehir Belediyesinin İmar Denetim Yetkisi” başlıklı 11'inci maddesinde; Büyükşehir Belediyesini, ilçe belediyelerinin imar uygulamalarını denetlemekle yetkilendirmektedir. Denetim yetkisi, konu ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi istemeyi,

incelemeyi ve gerektiğinde bunların örneklerini almayı içerir. Bu amaçla istenecek her türlü bilgi ve belgelerin en geç on beş gün içinde verileceği belirtilmektedir.

Ayrıca yine 5216 sayılı Kanun'un “Büyükşehir Belediyesinin Gelirleri” başlıklı 23'üncü maddesi ile büyükşehir ile ilçe belediyelerinin birbirlerine göndermeleri gereken payları göndermedikleri takdirde İller Bankası aracılığıyla bu payı tahsil etmelerine imkân sağlanmıştır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine ve açıklamalara göre ilçe belediyeleri, imar mevzuatı uyarınca otopark bedelleriyle ilgili olarak elde ettikleri gelirleri bölge ve genel otoparkların yapımı için Büyükşehir belediyesine aktarmak zorundadırlar. Büyükşehir Belediyesi'nin de otopark bedellerinin tahsili için anılan mevzuat hükümlerine göre işlem yapması gerekmektedir.

Yapılan incelemede 2020 yılı içerisinde otopark bedeli olarak altı ilçe (Akdeniz, Silifke, Erdemli, Anamur, Mut ve Bozyazı) belediyelerince tahsil edilen tutarların Büyükşehir Belediyesine gönderildiği, geri kalan yedi ilçe belediyesinin ise borcu olduğu ve otopark bedeli payı göndermediği tespit edilmiştir.

İlçe belediyelerinden alınan verilerde, 31.12.2020 tarihi itibariyle sadece 2020 yılında Belediyeye gönderilmesi gereken otopark bedelinin 6.404.719,15 TL olduğu görülmüştür. Kurumun 2020 yılı mali tablolarına göre tahakkuk ve tahsil ettiği otopark bedeli tutarı ise 1.718.074,10 TL’dir. Bu durum, eksik aktarılan veya hiç aktarılmayan otopark bedeli tutarının 4.686.645,05 TL olduğunu göstermektedir.

Söz konusu durum, Kurumun mali tablolarında 120-Gelirlerden Alacaklar Hesabı, 600- Gelirler Hesabı ve 590-Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu hesaplarının, ilçe belediyeleri tarafından gönderilmeyen ve takibi yapılmayan otopark bedelleri tutarı olan 4.686.645,05 TL kadar eksik yer almasına neden olmaktadır. Mali tablolara yansımayan tutarların tahakkuk ve tahsil işlemlerinin yapılması gerekmektedir.