Otopark Yönetmeliği'ne göre tahsil edilen otopark gelirlerinden, Büyükşehir Belediyesine aktarılması gereken tutarların bazı İlçe Belediyeleri tarafından gönderilmediği tespit edilmiştir

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun “Belediyeler arası hizmet ilişkileri ve koordinasyon” başlıklı 27’nci maddesinin son paragrafında;

“İmar mevzuatı uyarınca belediyelerin otoparkla ilgili olarak elde ettikleri gelirler tahsil tarihinden itibaren kırk beş gün içinde büyükşehir belediyesine aktarılır. Büyükşehir belediyeleri bu geliri tasdikli plan ve beş yıllık imar programına göre hazırlanan kamulaştırma projesi karşılığında otopark tesisi için gerekli arsa alımları ile bölge ve genel otoparkların inşasında kullanır. Bu gelirler bu fıkrada belirtilen amaç dışında kullanılamaz.”

Denilmektedir.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Otoparklar” başlıklı 37’nci maddesinde;

“İmar planlarının tanziminde planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçlar göz önünde tutularak lüzumlu otopark yerleri ayrılır.

Otopark ihtiyacı bulunan bina ve tesislere lüzumlu otopark yeri tefrik edilmedikçe yapı izni, otopark tesis edilmedikçe de kullanma izni verilmez.”

Hükmü yer almaktadır.

3194 sayılı İmar Kanunu’na dayanılarak hazırlanan ve 01.07.1993 tarih, 21624 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Otopark Yönetmeliğinin “Genel Esaslar” başlıklı 4’üncü maddesinde;

“…Otopark bedeli alınan parsellerin otopark ihtiyacının belediye veya valilikçe karşılanması zorunludur. Otopark ihtiyacı parselinde karşılanamayan ve idaresince İmar Kanununun 37 nci maddesine göre otopark tesis edilemeyen alanlarda otopark bedelinin arsa payı hariç %25’i yapı ruhsatının verilmesi sırasında nakden, kalan %75’i ve arsa payı ise belediyesince veya il özel idaresince parselin otopark ihtiyacı karşılandıktan en geç doksan gün sonra o yıla ait miktarlara göre değerlendirilerek tahsil edilir. Yapı ruhsatı düzenleme aşamasında ödemelere ilişkin taahhütname alınır ve tapu kütüğüne bu hususta şerh düşülür. Plansız alanlarda otoparkın parselinde veya yapıda karşılanması zorunludur.” ve

Aynı Yönetmeliğin “Otopark Bedelinin Tahakkuk ve Tahsili” başlıklı 10’uncu maddesinde ise;

“(Değişik birinci fıkra:RG-22/04/2006-26147) Otopark bedelinin hesabında, 4 üncü maddenin (d) bendinde belirtilen birim park alanları ile 5 inci maddede belirtilen otopark sayısı esas alınır.

(Değişik ikinci fıkra:RG-22/04/2006-26147) Otopark bedellerinin tahakkuk ve tahsil esasları Yönetmelik ve Tebliğ hükümleri de dikkate alınarak belediye meclisleri veya il genel meclisleri tarafından belirlenir.

Otopark bedelleri kamu bankalarından herhangi birinde açılacak otopark hesabına yatırılır. Bu hesapta toplanan meblağa yasaların öngördüğü faiz oranı uygulanır.

3030 sayılı Kanun kapsamında kalan belediyelerde, büyükşehir belediyesince ilçe belediyeleri adına otopark hesabı açtırılır.

İlçe belediyeleri hesabında toplanan otopark meblağı, büyükşehir belediyelerince o ilçe sınırları içerisinde yapılacak veya yaptırılacak bölge veya genel otoparkları için kullanılır.”

Hükümleri yer almaktadır.

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 23’üncü maddesinde;

“Büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşları ile ilçe (…) belediyeleri; tahsil ettikleri vergiler ve benzeri malî yükümlülüklerden birbirlerine ödemeleri gereken paylar ile su, atık su ve doğalgaz bedellerini zamanında yatırmadıkları takdirde, ilgili belediye veya bağlı kuruluşun talebi üzerine söz konusu tutar, İller Bankası tarafından, yükümlü belediyenin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek alacaklı belediyenin hesabına aktarılır. (Değişik ikinci cümle:

21/4/2005-5335/28 md.) Gecikmeden kaynaklanacak faiz ve benzeri her türlü zararın tazmininden, ilgili ilçe (…)belediye başkanı ve sayman şahsen sorumludur. Bu fıkra hükmü, ilçe ve ilk kademe belediyeleri hesabına yapılacak her türlü aktarmaları zamanında yapmayan büyükşehir belediye başkanı, bağlı kuruluş genel müdürleri ve saymanları hakkında da uygulanır.”

Denilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre İlçe Belediyelerinin, imar mevzuatı uyarınca otopark bedelleriyle ilgili olarak elde ettikleri gelirleri, bölge ve genel otoparkların yapımı için Büyükşehir Belediyesine aktarmaları gerekmektedir. Söz konusu bu tutarların aktarılmamasından kaynaklı faiz ve benzeri her türlü zararın tazmininden, ilgili ilçe belediye başkanı ve sayman şahsen sorumludur.

Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesinin, otopark bedellerinin tahsili için anılan mevzuat hükümlerine göre işlem yapması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “İlçe belediyelerle görüşülerek otopark bedellerinin takibine başlanılmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi otopark bedellerinin takibine başlandığını bildirse de bu durumu tevsik edici bir belge tarafımıza gönderilmemiştir. Dolayısıyla, Kamu İdaresi cevabı yerinde görülmemiştir.

Müteakip denetim döneminde, otopark bedellerinin geç gönderilmesinden veya hiç gönderilmemesinden kaynaklı bir faiz veya ceza ödemesi bulunup bulunmadığı, bulunması durumunda bu ödemelerin ilgili ilçe belediye başkanı ve saymanına rücu edilip edilmediği takip edilecektir.