Karar Künyesi
İdare tarafından maddi duran varlık grubunda kayıtlı bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı, bazı varlıklar için ise varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrıldığı görülmüştür.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 25 Maddi Duran Varlıklar hesap grubuna ilişkin olan “Hesap grubuna ilişkin işlemler” başlıklı 187'nci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde; amortismana tabi varlıkların neler olduğu, bunlara ilişkin uygulanacak amortisman süre, yöntem ve oranlarına ilişkin esas ve usullerin Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirleneceği, ayrılan amortismanların nasıl muhasebeleştirileceği ve varlıkların amortisman hesaplanmasına esas alınacak değerinin nasıl tespit edileceği hüküm altına alınmıştır.
Maddi duran varlık bedellerinin ekonomik ömrü içerisinde giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanılan "257 Birikmiş amortismanlar hesabı" da aynı Yönetmelik'in 202'nci ve 203'üncü maddelerinde düzenlenmiştir.
Amortisman ve tükenme payı ayrılmasına ilişkin usul ve esaslar ile, uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranlarının neler olacağı ise 04.11.2015 tarihli ve 29522 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Amortisman ve tükenme payları” başlıklı 47 sıra numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği'nde açıklanmıştır.
Mezkûr düzenlemelere göre; duran varlıkların amortisman ve tükenme payına tabi değerlerinin maliyet bedeli olacağı, bir varlık için yapılan harcamaların, kayıtlı değerine ilave edilmesi halinde, amortisman hesaplamasının varlığın yeni değeri üzerinden yapılacağı, duran varlıklar için amortisman ve tükenme payı ayrılmasında normal amortisman yönteminin uygulanacağı, varlıklar için amortisman ve tükenme payının belirlenen oranlarda her yıl eşit olarak ayrılacağı hüküm altına alınmıştır.
Yapılan incelemede, İdarenin maddi duran varlık grubunda kayıtlı bulunmasına rağmen 2023 yılı sonu itibarıyla bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı, bazı varlıklar için ise kayıtlı değerinden daha fazla amortisman ayrıldığı tespit edilmiştir.
Aşağıda yer verilen tablolarda bu duruma ilişkin örnekler yer almaktadır:
Tablo 8:Amortisman Ayrılmamış Maddi Varlıklar (TL) | ||||
Hesap Kodu | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri | Amortismanların Toplam Değeri | Fark |
251.xx.20.04. | Rekreasyon Alanları | 7.207.829,93 | 0,00 | 7.207.829,93 |
251.xx.20.05. | Otoparklar | 225.775,00 | 0,00 | 225.775,00 |
252.xx.xx.04.99 | Diğer | 697.611,46 | 0,00 | 697.611,46 |
252.xx.xx.09.04 | Restoranlar, Lokantalar | 500.760,00 | 0,00 | 500.760,00 |
255.03.04.. | Bebek ve Çocuk Mobilyası ve Aksesuarları | 1.296,00 | 0,00 | 1.296,00 |
255.06.04.. | Güzel Sanat Eserleri | 5.259.418,04 | 0,00 | 5.259.418,04 |
255.06.06.. | Para, Pul, Sikke ve Madalyonlar | 16.272,20 | 0,00 | 16.272,20 |
255.06.07.. | Tabletler | 51.669,10 | 0,00 | 51.669,10 |
255.06.08.. | Mühür ve Mühür Baskıları | 840 | 0,00 | 840 |
255.10.01.. | Güvenlik ve Korunma Amaçlı | 88.006,10 | 0,00 | 88.006,10 |
Tablo 9:Kayıtlı Değerinden Fazla Amortisman Ayrılmış Varlıklar (TL)
Hesap Kodu | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri | Amortismanların Toplam Değeri | Fark |
251.xx.10.01. | Barajlar | 0,00 | 466.539,36 | -466.539,36 |
252.xx.xx.04.08 | Sinema, Tiyatro ve Opera vb. Salonları ve Stüdyoları | 0,00 | 217.327,08 | -217.327,08 |
252.xx.xx.10.99 | Diğer | 164.593,00 | 255.364,57 | -90.771,57 |
252.xx.xx.13.00 | TANIMSIZ | 0,00 | 4.963,75 | -4.963,75 |
254.01.06.. | Mopet ve Motosikletler | 24.092,26 | 30.262,26 | -6.170,00 |
255.01.01.. | Döşeme Demirbaşları | 625.778,06 | 628.729,09 | -2.951,03 |
255.01.04.. | Seyahat, Muhafaza ve Taşıma Amaçlı Demirbaş Niteliğindeki Taşınırlar | 135,53 | 135,54 | -0,01 |
255.01.05.. | Hastanede Kullanılan Demirbaş Niteliğindeki Taşınırlar | 148.190,00 | 172.170,86 | -23.980,86 |
255.02.02.. | Bilgisayar Çevre Birimleri | 363.439,23 | 372.701,05 | -9.261,82 |
255.03.02.. | Misafirhane, Konaklama ve Barınma Amaçlı Mobilyalar | 209.064,80 | 213.321,35 | -4.256,55 |
255.04.01.. | Yemek Hazırlama Ekipmanları | 21.185,01 | 21.185,02 | -0,01 |
255.07.02.. | Basılı Yayınlar | 38.568,01 | 39.384,26 | -816,25 |
255.07.03.. | Görsel ve İşitsel Kaynaklar | 2.655,00 | 2.806,04 | -151,04 |
255.07.04.. | Bilgi Saklama Üniteleri | 997,10 | 2.390,30 | -1.393,20 |
255.08.01.. | Eğitim Mobilyaları ve Donanımları | 196.483,42 | 202.455,42 | -5.972,00 |
255.10.02.. | Kontrol ve Güvenlik Sistemleri | 942.040,33 | 944.572,50 | -2.532,17 |
255.11.01.. | Vitrinde Sergilenen Süs Eşyaları | 0,00 | 165,20 | -165,20 |
255.11.03.. | Masa ve Sehpalarda Sergilenen Süs Eşyaları | 0,00 | 1.500,00 | -1.500,00 |
255.12.02.. | Büro Malzemeleri | 212.321,25 | 311.606,21 | -99.284,96 |
255.99.01.. | Seyyar Kulübe, Kabin, Büfe ve Kafesler | 56.688,40 | 233.403,90 | -176.715,50 |
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde gerekli çalışmaların yapılarak maddi duran varlıkların amortisman değerleri ile kayıtlı değeri arasındaki uyumsuzluğun giderilmesi gerekmektedir.
Kamu idaresinin cevabında, söz konusu hatanın düzeltildiği bildirilmiş olsa da 2024 yılında yapılan işlemin 2023 yılı mali tablolarında oluşan hatayı düzeltici etkisi bulunmamaktadır.