Üniversite tarafından kurul üyeliği, proje değerlendirme raporu, proje görüş formu, teknik/mali rapor hazırlama, izleyici, hakem, değerlendirme komisyonu gibi süreçlerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 37’nci maddesi kapsamında görevlendirilmesi gereken öğretim elemanlarının hatalı olarak aynı Kanun’un 38’inci maddesi kapsamında görevlendirildiği görülmüştür.

Anılan Kanun’un “Üniversitelerin uygulama alanına yardımı” başlıklı 37’nci maddesinde; yükseköğretim kurumları dışındaki kuruluş veya kişilerce, üniversite içinde veya hizmetin gerektirdiği yerde, üniversiteler ve bağlı birimlerden istenecek, bilimsel görüş proje, araştırma ve benzeri hizmetler ile üniversitede ve üniversiteye bağlı kurumlarda, hasta muayene ve tedavisi ve bunlarla ilgili tahliller ve araştırmaların üniversite yönetim kurulunca kabul edilecek esaslara bağlı olmak üzere yapılabileceği ve bu hususta alınacak ücretlerin ilgili yükseköğretim kurumunun veya buna bağlı birimin döner sermayesine gelir kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

Aynı Kanun’un “Kamu kuruluşları ve vakıflarda görevlendirme” başlıklı 38’inci maddesinde ise; öğretim elemanlarının, ilgili kurumların talebi ve kendisinin muvafakati, üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi ve rektörün onayı ile ihtiyaç duyulan konularda, özlük işlemleri kendi kurumlarınca yürütülmek kaydıyla, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilebileceği, bu şekilde görevlendirilenlerin, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumlarındaki aylık ve diğer ödemeler ile öteki hakları devam edeceği belirtilmiştir. Ayrıca bu madde uyarınca görevlendirilen öğretim elemanlarının kendi kurumlarından alacakları aylık ve ödeneklerin yanı sıra, görevlendirildikleri kurumda yürüttükleri görev için birinci derecenin dördüncü kademesinde bulunan bir genel müdürün aylık ve ek gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutarı geçmemek üzere ilgili bakan tarafından tespit edilecek miktarı net olarak ikinci görev aylığı şeklinde ayrıca alacağı, öğretim elemanlarının görevlendirildikleri kurumlarca kendilerine bu suretle yapılan ödemeleri döner sermayelere yatırmak zorunda olmadığı, bunlara görev yapacakları kurumca bu ödeme dışında başkaca bir ödeme yapılmayacağı ifade edilmiştir.

Kanun’un 37’nci madde hükmü değerlendirildiğinde, yükseköğretim kurumlarından diğer kuruluş ve kişilerce istenilen yardımların nasıl yapılacağı, bunlardan alınacak ücretler ile bu ücretten öğretim elemanlarının hangi nisbette yararlanacağı konusu hükme bağlanmaktadır. Bu maddenin kapsamına giren faaliyetler, diğer kuruluş ve kişilerin yürüttükleri işlere bilimsel görüş verme, araştırma ve inceleme yapma, proje yürütme ya da projeye katılma, danışmanlık yapma gibi geçici, kısmi ve sınırlı sürelerle yapılacak işlerdir. Bu amaçlarla yapılan görevlendirmelerden alınacak ücretler yükseköğretim kurumunun döner sermayesine gelir kaydedilmelidir.

38’inci maddede ise öğretim elemanlarının diğer kamu kurum ve kuruluşlarında ve

kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilebilmesi genel olarak ifade edilmekte olup, bu maddeye göre görevlendirilenlerin kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumlarındaki aylık ve diğer ödemeler ile öteki haklarının devam edeceği ayrıca bu kişilere yapılacak ikinci görev aylığının döner sermayeye yatırılmak zorunda olmadığı belirtilmiştir.

Denetimlerde, Üniversite tarafından 2022 yılı içerisinde kurul üyeliği, proje değerlendirme raporu, proje görüş formu, teknik/mali rapor hazırlama, izleyici, hakem, değerlendirme komisyonu gibi süreç için diğer kurum ve kuruluşlarına yapılan görevlendirmelerin hatalı olarak Kanun’un 38’inci maddesine göre yapıldığı tespit edilmiştir.

Kanun’un 37’nci maddesine göre görevlendirme yapılmış olsaydı, öğretim elemanlarının vermiş oldukları hizmetlerden elde edilen ücretler ilgili yükseköğretim kurumunun döner sermayesine gelir kaydedilecekken; 38’inci madde kapsamında görevlendirme yapılması nedeni ile öğretim elemanlarının elde ettikleri ücretler kendi hesaplarına yatırılmakta olup, yapılan ödemeler döner sermayeye gelir kaydedilmemektedir.

Kamu idaresince, öğretim elemanlarının 2547 sayılı Kanun'un 38'inci maddesi uyarınca karşı kurumun teklifi, bakan onayı ve kurumlar arası yardımlaşma kapsamında değerlendirilerek Üniversite Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda görevlendirildiği, söz konusu görevlendirmelerin Kanun'un 37'nci maddesi kapsamında değil 38'inci maddesi kapsamında olduğunun değerlendirildiği ifade edilmiştir.

İdare tarafından söz konusu görevlendirmelerin 2547 sayılı Kanun’un 38'inci maddesi kapsamında olduğu değerlendirilse de görevlendirmelerin mahiyeti haftada bir ya da birkaç gün danışmanlık yapmak, bir projede çalışmak, görüş bildirmek veya inceleme yapmak şeklindedir. Bu görevler de 2547 sayılı Kanun'un 37’nci maddesinde bilimsel görüş vermek, araştırma yapmak ve projelerde yer almak şeklinde sayılmaktadır. Dolayısıyla 37'nci maddede sayılan görevlendirmelerin İdareye gelir kaybı oluştaracak şekilde 38'inci maddeye göre yapılmasının mevzuata uygun olmadığı düşünülmektedir.

Sonuç olarak; Üniversitelerin uygulama alanına yardım niteliğinde olan kurul üyeliği, proje değerlendirme raporu, proje görüş formu, teknik/mali rapor hazırlama, izleyici, hakem, değerlendirme komisyonu gibi görevlendirmelerin Kanun’un 37’nci maddesine göre yapılması ve bu görevlerden dolayı elde edilen ücretlerin bağlı birimin döner sermayesine gelir kaydedilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.