Üniversite tarafından, teşebbüs ve mülkiyet gelirlerinden vadesinde ödenmeyen taşınmaz kira gelirleri 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabında izlenmemektedir.

Merkezî Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ nin 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabını açıklayan “Hesabın niteliği” başlıklı 54’üncü maddesinde; bu hesabın, mevzuatı gereğince, teşebbüs ve mülkiyet gelirleri, diğer gelirler ve sermaye gelirlerinden ortaya çıkan alacaklardan takibe alınan tutarlar ile bunlardan yapılan tahsilat, tecil ve terkinlerin izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmiştir.

Diğer taraftan “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 55'inci maddesinde, Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına ilişkin takibe alma işlemlerine ilişkin bir takım açıklamalara yer verilmiş olup, söz konusu açıklamalar uyarınca; ilgili servislerce takibe alma işlemi gün sonuna kadar muhasebe servisine bildirilmeli, takibe alınmış olan alacakların takip kayıtları, düzenlenecek muhasebe işlem fişi ile ilgili hesaplara kaydedilmelidir.

Söz konusu bildirimler sonucunda, Merkezî Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ nin “Hesabın İşleyişi” başlıklı 56'ncı maddesi hükümlerine göre, takibe alınan alacaklar 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilmelidir.

Kurumun mali tablolarında 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabının bakiyesinde herhangi bir tutarın yer almadığı, ancak Hukuk Müşavirliğinden alınan takipli alacaklar

listesinde 5 adet kiracıdan toplam 537.838,61 TL kira alacağının takibe alındığı tespit edilmiştir. Bu durum mali tabloların olması gerekenden eksik görünmesine neden olmaktadır.

Kamu idaresi cevabında 2022 yılına kadar Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 51, 52, 53, 54, ve 55'inci maddeleri doğrultusunda bulguda yapılması istenen şekliyle yürütüldüğünü, ancak, 2022 Yılında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan incelemede aynı hususla ilgili tespit sonrasında, ilgili Bakanlığın raporu gereğince düzeltici işlem olarak Yönetmelik’in 298'inci maddesi’nde yer alan hükümler çerçevesinde muhasebe kayıtlarında işlem tesis edilmeye başlanıldığı ifade edilmektedir.

Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 298’inci maddesinin a bendinin 1 no’lu alt bendinde, peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmı 600 Gelirler Hesabına, sonraki aylarda tahakkuk ettirilmesi gereken kısmı bu hesaba, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenler 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına alacak, tahsil edilen tutarın tamamı 100 Kasa Hesabı veya 102 Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805 Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedileceği ifade edilmiştir.

Ancak bulgu konusu husus peşin tahsil edilen gelir değil, vadesi geldiği halde ödenmeyen ve takipli alacak konusu olan kira gelirlerinden alacaklardır. Yani peşin tahsil edilen bir gelirden değil idarenin hukuki takibe alınmış alacağından bahsedilmektedir. Bunun da yukarıda bahsedilen Yönetmelik hükümleri gereği ilgili hesaplarda takip edilmesi ve mali tablolarda gösterilmesi gerekmektedir.

Netice itibariyle, hukuk birimlerince takibe alınan alacaklar Yönetmelik hükümleri gereğince gün sonuna kadar muhasebe servisine bildirilmeli ve ilgili muhasebe kayıtları yapılmalıdır.