Kartal Belediyesinde, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49’uncu maddesine göre programcı ve çözümleyici kadrolarına karşılık olarak sözleşmeli personel olarak çalışmakta iken, kanunla memuriyete geçirilen 17 kişinin, programcı ve çözümleyici kadroları için gerekli olan yabancı dil şartını taşımadıkları görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun "Norm kadro ve personel istihdamı" başlıklı 49’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında;

“Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu personelin, yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları şarttır. …” hükmü,

Anılan Kanun maddesinin beşinci fıkrasında;

“Üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri uyarınca çalıştırılacak personele her ne ad altında olursa olsun sözleşme ücreti dışında herhangi bir ödeme yapılmaz ve ücret mahiyetinde aynî ya da nakdî menfaat temin edilmez. Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin

(B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır.” hükmü,

22.02.2007 gün ve 26442 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik’in “Sözleşmeli personel” başlıklı 21’inci maddesinde;

“(1) Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak 5393 sayılı Kanunun

49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında sayılan unvanlardaki personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir.

1. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu madde hükümlerine göre çalıştırılacak personel için İçişleri Bakanlığı tarafından unvanlar itibarıyla getirilecek sınırlamalara uyulur.

2. Bu personel hakkında, 5393 sayılı Kanunda düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır. Bu personele ait sözleşme örnekleri sözleşmenin imzalanmasını izleyen 30 gün içinde İçişleri Bakanlığına (Mülga ibare:RG- 10/4/2014-28968) (…) gönderilir.

   
   

3. Mahalli idare birliklerinde ise 5355 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin beşinci fıkrası hükümlerine göre işlem yapılır.” hükmü yer almaktadır.

06.06.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 15’inci maddesinde;

“Esaslara Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir (4) sayılı Cetvel eklenmiştir. Bu cetvelde belirtilenler dışında sözleşmeli personel pozisyonları kullanılamaz ve talepte bulunulamaz. Kurumlar, söz konusu cetvelde belirlenen asgari niteliklere, hizmetin gereği ilave nitelikler belirleyebilirler.” denilmekte olup,

Esaslar’ın “Sınav şartı” başlıklı Ek 2’nci maddesinin yedinci fıkrasında;

“3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi ve bu maddeye yapılan atıflara istinaden istihdam edilecek sözleşmeli personelin hizmete alınmasında bu madde hükümleri uygulanmaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre; programcı ve çözümleyici olarak istihdam edilecek kişilerin, 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları gerekmektedir. Ayrıca söz konusu kişilerin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4’üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilen sözleşmeli personel hakkındaki hükümlere uygun kişiler olması gerekir. 657 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel hakkında ise 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’a riayet edilmesi gerekmektedir.

5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesine göre istihdam edilecek sözleşmeli personelde vize ve sınav hariç 06.06.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’da yer alan hükümler uygulanacaktır.

Esaslar’ın ekinde yer alan 4 sayılı Cetvel’in A –Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir Cetvel’de, programcı unvanı için istenen nitelikler;

“Yükseköğretim kurumlarının bilgisayar programcılığı ile ilgili bölümlerinden en az ön lisans düzeyinde mezun olmak veya en az ön lisans mezunu olmak koşuluyla bilgisayar programcılığı alanına ilişkin ders aldığını belgelendirmek veya bu alanda Milli Eğitim

Bakanlığı onaylı sertifika sahibi olmak ve en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak.” şeklinde belirtilmiştir.

Buna göre programcı olarak istihdam edilecek kişinin,

-Yükseköğretim kurumlarının bilgisayar programcılığı ile ilgili bölümlerinden en az ön lisans düzeyinde mezun olması,

- En az ön lisans mezunu olmak koşuluyla bilgisayar programcılığı alanına ilişkin ders aldığını belgelendirmesi veya bu alanda Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika sahibi olması,

-En az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olması, gerekir.

Aynı şekilde çözümleyici kadrosu içinde Esaslar’ın ekinde yer alan 4 sayılı Cetvelin A– Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir Cetvel’de, çözümleyici unvanı için istenen nitelikler;

“Yükseköğretim kurumlarından en az lisans düzeyinde mezun olmak ve istihdam edileceği bilgi işlem birimlerindeki programlama dili ile diğer programlama dillerinden en az iki tanesini bildiğini belgelemek ve en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak.” şeklinde belirtilmiştir.

Buna göre çözümleyici olarak istihdam edilecek kişinin,

-Yükseköğretim kurumlarından en az lisans düzeyinde mezun olması,

-İstihdam edileceği bilgi işlem birimlerindeki programlama dili ile diğer programlama dillerinden en az iki tanesini bildiğini belgelemesi,

-En az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olması, gerekir.

Yapılan inceleme neticesinde, Belediyede programcı ve çözümleyici kadrosunda sözleşmeli personel olarak işe başlamış 17 kişinin, 12.07.2013 gün ve 6495 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 9’uncu maddesinin (b) bendi gereği memur kadrosuna atandığı ancak söz konusu kişilerin programcı ve çözümleyici kadrosunda çalıştırılabilmeleri için en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmaları gerektiği şartını taşımadıkları tespit edilmiştir.

Sonuç olarak söz konusu kadrolar için gerekli şartları taşımayan kişilerin, sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarının ve dolayısıyla sözleşmeli personel statüsünden memuriyete

geçirilme işlemlerinin de mevzuata aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi cevabında; özetle; ilgili personelin işe girişle ilgili tüm yazışmalarının yapıldığı, Meclis Kararı, sözleşme metni ve eklerinin İçişleri Bakanlığına yasal süresi içerisinde taahhütlü olarak gönderildiği, Bakanlığın herhangi bir eksiklik veya hata tespit etseydi sözleşmeyi yapan kuruma eksik veya hatalı atama yapıldığını bildirip atamanın iptalini isteyebileceği ancak Bakanlık tarafından böyle bir istemde bulunulmadığı, mevzuatta belirtilen sözleşmeli personel alımında D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak şartındaki “dengi yabancı dil bilgisi” konusunda herhangi bir açıklık bulunmadığı dolayısıyla istenecek belgelerle ilgili gerek imlâ gerekse cümle eksikliklerinden dolayı tereddüde düşüldüğü, söz konusu husus hakkında Sayıştay Temyiz Kurulu’nun da Kurumun görüşünü destekleyen kararının bulunduğu ifade edilmiştir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında, ilgili personelin işe girişle ilgili tüm yazışmalarının yapıldığı, Meclis Kararı, sözleşme metni ve eklerinin İçişleri Bakanlığına yasal süresi içerisinde taahhütlü olarak gönderildiği, Bakanlığın herhangi bir eksiklik veya hata tespit etseydi sözleşmeyi yapan kuruma eksik veya hatalı atama yapıldığını bildirip atamanın iptalini isteyebileceği ancak Bakanlık tarafından böyle bir istemde bulunulmadığı, mevzuatta belirtilen sözleşmeli personel alımında D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak şartındaki “dengi yabancı dil bilgisi” konusunda herhangi bir açıklık bulunmadığı dolayısıyla istenecek belgelerle ilgili gerek imlâ gerekse cümle eksikliklerinden dolayı tereddüde düşüldüğü ifade edilmektedir.

Sözleşmeli personele ilişkin belgelerin İçişlere Bakanlığına gönderilmesini müteakip Bakanlık tarafından hatalı atama yapıldığı uyarısı gelmediği iddia edilmiş ise de, sözleşmeli personel istihdam edilirken temin edilecek belgeler konusunda bulguda aktarılan mevzuat hükümlerine göre tereddüte yol açacak bir durum bulunmamaktadır. Programlayıcı ve çözümleyici kadrosunda sözleşmeli olarak çalıştırılacak personelin taşıması gereken şartlar mevzuatta tek tek sayılmış; eğitim-öğretim şartı ile sertifika şartına sahip olmak hususuna “veya” bağlacı kullanılarak seçimlik olarak yer verilmiş, en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olmak şartı ise “ve” bağlacı kullanılarak ayrıca taşınması gereken bir şart olarak değerlendirilmiştir.

Dengi yabancı dil bilgisine sahip olma şartında belirtilen “denklik” ifadesi ise; ÖSYM Yönetim Kurulu tarafından alınan Yabancı Dil Sınavlarının Eşdeğerlikleri Kararıyla belirlenmiştir. Söz konusu Kararda; KPDS-ÜDS-YDS’nin birbirleriyle eşdeğer olduğu

belirtilmiş, TOEFL-IBT, TOEFL-CBT, TOEFL-PBT, IELTS, CPE, CAE, FCE, PEARSON

PTE Academic sınavlarında alınan puanların KPDS-ÜDS-YDS’deki hangi puanlara eşdeğer olduğuna dair tablolara yer verilmiştir.

Dolayısıyla programcı ve çözümleyici kadroları için en az D düzeyinde KPDS veya dengi yabancı dil bilgisine sahip olduğuna dair belge şartı, ilgili kişiler tarafından sağlanmadığından sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarının ve dolayısıyla sözleşmeli personel statüsünden memuriyete geçirilme işlemlerinin mevzuata aykırı olduğu değerlendirilmektedir.