İdare ile TÜM BEL-SEN arasında akdedilen sosyal denge sözleşmesinde, mevzuatında yer almayan "genel tatil günleri", "belediye imkanlarından yararlanma" vb. gibi konularda düzenlemeler yapılmıştır.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun 32’nci maddesine göre; 27.6.1989 tarihli ve 375 sayılı KHK'nin Ek 15'inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında, Toplu Sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilecektir.

375 sayılı KHK’nin Ek 15’inci maddesinde ise; sosyal denge tazminatının ödenebilecek aylık tutarının, 4688 sayılı Kanun’a göre yapılan Toplu Sözleşme’de belirlenen tavan tutarı geçmemek üzere ilgili belediye ve il özel idaresi ile ilgili belediye ve il özel idaresinde en çok üyeye sahip kamu görevlileri sendikası arasında yapılabilecek sözleşmeyle belirleneceği belirtilmiştir.

4688 sayılı Kanun uyarınca imzalanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme’nin Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme bölümünün “Sosyal denge tazminatı” başlıklı 1’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında ise;

“Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine, 4688 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde ödenebilecek sosyal denge tazminatı aylık tavan tutarı en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %100’üdür. Sosyal denge tazminatının verilmesi yönünde yapılabilecek sözleşmelerde, tavan tutarı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık tutarı, görev yapılan birim ve iş hacmi, görevin önem ve güçlüğü, görev yerinin özelliği, çalışma süresi, kadro veya görev unvanı ile derecesi gibi kriterlere göre farklı olarak belirlenebilir.” denilmektedir.

Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeden de görüleceği üzere, sosyal denge sözleşmesinde sadece; görev yapılan birim ve iş hacmi, görevin önem ve güçlüğü, görev yerinin

özelliği, çalışma süresi, kadro veya görev unvanı ile derecesi gibi kriterlere göre tavan tutarı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık tutarı düzenlenebilecektir. Sosyal denge sözleşmelerine, sözleşmenin adı farklı dahi olsa, farklı ödemelere ve hususlara ilişkin hükümler konulması mevzuatına açıkça aykırı olacaktır.

İdarenin sosyal denge tazminatı ödemelerinin incelenmesi neticesinde; İdare ile TÜM BEL-SEN arasında akdedilen sosyal denge tazminatı konulu toplu iş sözleşmesinde, “8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününde idari izinli sayılma”, “Genel Tatil Günleri dışında tatil günleri ihdas edilmesi”, “Belediyenin Sosyal Faaliyet ve İmkânlarından Yararlanma” vb. gibi mevzuatına aykırı hususların yer aldığı tespit edilmiştir. Şöyle ki:

İdare ile Tüm-Bel Sen arasında akdedilen ve 01.01.2018-31.03.2019 döneminde geçerli olan Toplu İş Sözleşmesi (Sosyal Denge Sözleşmesi)’nin “Mali Haklar ( Aylık Toplu İş Sözleşmesi Miktarı)” başlıklı 22’nci maddesinde;

“…

Ayrıca İşveren, Ramazan ve Kurban Bayramlarında bulunduğu dönem içinde ödenen 1.400,00 TL ikramiyeyi net olarak ödenir.

İşveren, İşçi ve Emekçiler Birlik, Dayanışma ve Mücadele günü olan 1 Mayıs’ da aynı şekilde bulunduğu dönem içinde ödenen 1.400,00 TL ikramiyeyi net olarak ödenir.

İşveren, 8 Mart Dünya Kadınlar Gününde denge ücretinin yarısı kadar 700,00 TL ikramiye net olarak ödenir.

İşveren, Eğitim yardımı olarak ayni şekilde tüm çalışanlara eşit olarak bulunduğu dönem Eylül ayı içinde 1.400,00 TL ikramiye net olarak ödenir.

İşveren, Yılbaşında da aynı şekilde bulunduğu dönem içinde 1.400,00 TL ikramiye net olarak ödenir.

İş bu sözleşme imzalandığı tarihten bitim tarihinde kadar emekliliğe hak kazanma yada kazanacak olanlar sözleşme imza tarihinden itibaren 2 ay içerisinde başvuranlar 25.000,00 TL emeklilik ikramiyesinden faydalanır.

Zabıta Personelinin yıllık izinlerini kullandığı dönemde 6111 sayılı Kanunun 106. Maddesinde yer alan düzenlemeler çerçevesinde maktu mesai ücretlerinde herhangi bir kesinti yapılamaz.

Aile içi şiddete ilişkin kanunlar kapsamında yetkili mahkemece verilmiş olan karar süresince Toplu Sözleşme ödemesi şiddet gören tarafa sendikaya bilgi verilmesi ve kuruma ilgili belgelerle beyanı halinde ödenir.

….

Çalışan Memur Personelin engelli çocuğu olması ve bunu raporla belgelemesi ( en az

%50 engelli) olması durumunda yılda bir defaya mahsus olmak üzere denge ücreti kadar ikramiye ne olarak ödenir.

Başkanlık Makamının onayı alınmak şartıyla; 657 sayılı yasa’ya tabi olan Tüm Personele çalışma saatleri dışında görev yaptıkları her saat için, 15,00 TL ek ödeme yapılır. Bu süre kesinlikle yılda 240 saati geçemez.”

“Diğer Haklar” başlıklı 15’inci maddesinde ise;

“…

1. Belediyenin Sosyal Tesisler ve ücretli tesislerinde Bakırköy Belediyesindeki Kamu Emekçisi personeli ile yakınları %50 oranında indirimli olarak yararlanmaları sağlanır.

2. Bakırköy Belediyesinin ücretli olan hizmetlerinden Bakırköy Belediyesindeki Kamu Emekçisi personelin Devletin belirlediği en alt limitin altına düşmemek koşulu ile %50 oranında indirimli olarak yararlanmaları sağlanır.

1. İşveren, 8Mart Dünya Emekçi Kadınlar günü sebebiyle kadın memur çalışanlara talep halinde bir gün idari izin verir.

2. “İnanç özgürlüğü temel felsefimizdir”. İnançlar bağlamında çalışan memurların talebi halinde Paskalya Bayramı (25 Aralık-6 Ocak), Muharrem Ayı (Muharrem Ayının 12. Günü), Ramazan Bayramı (Resmi İzin), Kurban Bayramı (Resmi İzin) bir gün idari izinli sayılır.” hükümlerine yer verildiği görülmüştür.

Söz konusu denetim tespitine binaen, İdare tarafından; sosyal denge sözleşmelerinde mevzuata uyulmasına dikkat edileceği ve mevzuatta belirtilenlerin dışındaki konulara yer verilmeyeceği ifade edilmiştir.

Netice olarak; belediye başkanı ile yetkili sendika temsilcisi arasında imzalanan sosyal denge sözleşmesinde yer alan yukarıdaki düzenlemeler söz konusu mevzuata aykırıdır. Sosyal denge sözleşmelerinde, mevzuatında yer almayan hususların düzenlenmemesi gerekmektedir.