Belediye veznelerince yapılan tahsilat işlemleri, nakden yapılan tahsilatların bankaya yatırılması ve nakden yapılan ödeme işlemlerinde Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine uyulmamıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin “Kullanılacak defterler ve kayıt düzeni” başlıklı 44’üncü maddesinde aşağıdaki düzenlemeye yer verilmiştir.

“c) Kasa defteri (Örnek-39)

1) Kasa işlemlerine ait büyük defter, diğer büyük defterlerde yer alan bilgilere ilaveten, günlük kasa sayımına ilişkin bilgileri ve muhasebe yetkilisi ve veznedar tarafından durumun tespitine ilişkin açıklamaları ihtiva edecek tarzda düzenlenir.”

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 49’uncu maddesinde aşağıdaki düzenlemeye yer verilmiştir.

“100 Kasa hesabı Hesabın niteliği

Madde 49 – (1) Bu hesap, muhasebe birimleri veznelerince kanuni dolaşım niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına ilişkin işlemlerin izlenmesi için kullanılır.”

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 50’nci maddesinde ise; vezne sayısı birden fazla olan muhasebe birimlerinde, tahsilat bordrolarının alındılarla uygunluğu sağlandıktan sonra günlük tahsilat tutarının, diğer veznedarlarca, muhasebe yetkilisi tarafından görevlendirilen sorumlu veznedara teslim edileceği, iki nüsha olarak düzenlenen tahsilat bordrolarının birinci nüshası veznede, ikinci nüshasının ise muhasebede saklanacağı, vezne sayısı birden fazla olan muhasebe birimlerinde, tahsilat bordrolarının alındılarla uygunluğu sağlandıktan sonra günlük tahsilat tutarının, diğer veznedarlarca, muhasebe yetkilisi tarafından görevlendirilen sorumlu veznedara teslim edileceği, tahsilat ve ödemelere ait belgelerin günlük olarak muhasebe yetkilisi tarafından tespit olunan saatlerde veznedarca muhasebe servisine verileceği düzenlenmiştir. Yönetmeliğin 50’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ise aşağıdaki düzenlemeye yer verilmiştir.

“d) Veznedarın kasa ihtiyacı için bankadan alacağı paralar

1) Kasa mevcudunun yapılacak ödemeleri karşılayamayacağı anlaşıldığı takdirde, o günkü ödemeye yetecek miktarda para, veznedar adına düzenlenecek çekle bankadan alınarak kasaya konulur. Veznedar adına çek düzenlendiği zaman çek tutarı diğer hazır değerler hesabına borç, verilen çekler ve gönderme emirleri hesabına alacak kaydedilir. Veznedar tarafından bankadan alınan para kasaya konulduğunda veznedar adına bir alındı düzenlenir ve kasa hesabına borç, diğer hazır değerler hesabına alacak kaydedilir. Muhasebe yetkilileri de dâhil olmak üzere, veznedarlardan başka hiçbir kimse bankadan para alamayacağı gibi muhasebe yetkilileri kefalete tabi olmadıklarından fiilen tahsilat ve ödeme yapamazlar ve veznedarlara vekâlet edemezler.”

Belediye tarafından gerçekleştirilen nakit işlemlerinde yukarda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırı şekilde kasa defteri tutulmamıştır. Nakit işlemleriyle ilgili 100 Kasa Hesabı,

108 Diğer Hazır Değerler Hesabı kullanılmamıştır. Veznelerce yapılan tahsilatlar ve bu tahsilatların bankaya yatırılmasında kasa hesabı ile ilgili muhasebe işlemleri yapılmamıştır. Muhasebe yetkilisi tarafından sorumlu veznedar belirlenmemiş ve veznedarlar tarafından günlük olarak yapılan tahsilatların alındılarla uygunluğu sağlanmadan her bir veznedar

tarafından yapılan tahsilat ilgili veznedar tarafından bankaya yatırılmıştır. Veznedarlar tarafından yapılan tahsilat tutarları günlük olarak bankaya yatırılmamış ve veznedarlar üzerinde para kalmıştır. Muhasebe yetkilisi tarafından tahsil edilen tutarların alındılarla uygunluğu ve günlük tahsilat tutarlarının bankaya yatırılmasıyla ilgili kontroller yerine getirilmemiştir. Protokol Evi ve Kent Ormanı Kahvaltı Salonu veznelerinde yapılan tahsilatlarla ilgili belgeler muhasebe birimine intikal ettirilmemiştir. Nakden yapılacak ödemeler için veznedar tarafından bankadan çekilen nakit tutarları ve nakden yapılan ödemelerde kasa hesabına ilgili kayıtlar yapılmamıştır.

Hazır değerlere ilişkin işlemlerin Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi nedeniyle kurumun muhasebe sistemindeki bu hesaplarla ilgili veriler gerçeği yansıtmamaktadır. Mevzuatta belirtilen yardımcı defterlerin tutulmaması, kontrol görevlerinin yerine getirilmemesi yolsuzluk ve usulsüzlüklerin yapılmasına elverişli bir ortam hazırlamakta ve kamu zararı oluşması riskini arttırmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; "2019 itibarı ile 100 Kasa Hesabı kullanılmaya başlanmıştır.

10796 numaralı muhasebe işlem fişi örnek olarak eklenmiştir" denilmektedir.

Sonuç olarak Nakden yapılan tahsilat işlemlerin ve hazırl değerlere ilişkin işlemlerin bulguda yer verilen tespitler çerçevesinde Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi gerekmektedir.