Belediyenin satışa konu olmayan, kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın almış olduğu mal veya hizmetler için ödediği KDV’nin, indirim konusu yapılamayacak olmasına rağmen 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına kaydedildiği tespit edilmiştir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “Vergi konusunu teşkil eden işlemler” başlıklı 1’inci maddesinin 3-g bendinde, belediyeler ile bunların teşkil ettikleri birliklere ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin KDV’ye tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 153’üncü maddesinde, 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabının mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen veya borçlanılan ve kurum açısından indirim hakkı doğuran katma değer vergisinin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Yönetmelik’in 153’üncü maddesinin ikinci fıkrasında aynen;


“Mahalli idareler, bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları Katma Değer Vergisini indirim konusu yaparlar. Bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın alınmış mal veya hizmet için ödenen Katma Değer Vergisi indirim konusu yapılmaz ve bu tutarlar ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Yapılan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, mahalli idarelerin bir bedel karşılığında satmak için ürettikleri mal ve hizmetlerin girdisi olmak üzere satın aldıkları ürünlerde ödemiş oldukları KDV’yi indirim konusu yapabileceği aksi takdirde 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabını kullanamayacağı sonucuna ulaşılmaktadır. Aynı zamanda, kurum tarafından ödenen ve indirim konusu yapılamayacak olan katma değer vergisi tutarlarının 630 Giderler Hesabına kaydedilmesi ya da ilgili varlık hesabının maliyetine ilave edilmesi gerekmektedir.


İdare tarafından ödenen KDV tutarlarının indirim konusu yapılması sonucunda,


  1. 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı ile 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabının her ay sonunda mahsup edilmesi ve 191 hesabının 391 hesabından fazla olan kısmının 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabına aktarılması nedeniyle bu hesabın sürekli artmasına,

  2. Niteliğine göre giderleştirilmesi gereken KDV tutarlarının 630 Giderler Hesabına kaydedilmemesi nedeniyle faaliyet sonuçlarının hatalı görünmesine ve giderleştirilmesi gereken KDV tutarına göre 590 Dönem Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabının ya da 591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabının hatalı görünmesine,

  3. Ödenen KDV tutarlarının hatalı muhasebeleştirilmesi uygulamasının geçmiş yıllarda da olması nedeniyle 2018 yılı mali tablolarında 570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabının hatalı bilgi içermesine,

  4. Niteliğine göre ilgili varlık hesabının maliyetine eklenmesi gereken KDV tutarlarının 15 Stoklar, 25 Maddi Duran Varlıklar ve 26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar ana hesap gruplarında yer alan hesaplara kaydedilmemesi nedeniyle ilgili varlık hesaplarının eksik görünmesine,

neden olunmuştur.


Kamu idaresi cevabında; "İdaremiz tarafından alınan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödediğimiz katma değer vergisi 2019 Nisan döneminden itibaren indirim konusu yapılmamakta olup 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı kullanılmaktadır." denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödenen KDV’nin indirim konusu yapılmadığı ifade edilmekle birlikte bu uygulamaya 2019 yılı itibariyle başlanıldığından denetim görüşü verilen 2018 yılı mali tablolarını etkilememektedir. Dolayısıyla, bulguda belirtilen hesaplar 2018 yılı mali tablolarında hatalı görünmektedir.


Kararla ilgili sorunuz mu var?