Personel işlemlerinin incelenmesinde, işçilerin yıllık ücretli izinlerinin kanuna uygun şekilde kullandırılmadığı, bu nedenle işçilerin yüksek miktarda birikmiş yıllık izinlerinin bulunduğu görülmüştür.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 53’üncü maddesinde işçilere yıllık izin verileceği ve yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemeyeceği, 56’ncı maddesinde yılık iznin 53’üncü maddede gösterilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesinin zorunlu olduğu, 59’uncu maddesinde iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücretin sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödeneceği, 60’ıncı maddesinde yıllık ücretli izinlerin, yürütülen işlerin niteliğine göre yıl boyunca hangi dönemlerde kullanılacağı, izinlerin ne suretle ve kimler tarafından verileceği veya sıraya bağlı tutulacağı, yıllık izninin faydalı olması için işveren tarafından alınması gereken tedbirler ve izinlerin kullanılması konusuna ilişkin usuller ve işverence tutulması zorunlu kayıtların şekli Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanacak bir yönetmelikle gösterileceği belirtilmiştir.

03.03.2004 tarih ve 25391 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nde de Kanun’a paralel bir şekilde yıllık izinlerin kullanımı ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.

4857 sayılı Kanun’un “Yıllık ücretli izin hükümlerine aykırılık” başlıklı 103’üncü maddesinde 59’uncu madde gereğince hak edilmiş izni kullanmadan iş akdinin sona ermesi halinde bu izne ait ücreti ödemeyen veya 60’ıncı maddede belirtilen Yönetmelik’in esas ve

usullerine aykırı olarak izni kullandırmayan veya eksik kullandıran işveren veya işveren vekiline bu durumda olan her işçi için 220 TL idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır. Yeniden değerleme oranlarının uygulanması suretiyle yıldan yıla güncellenen idari para cezası tutarı, 2019 yılı için 416 TL’dir.

İşçiler emekli olduklarında veya herhangi bir şekilde iş akitleri sona erdiğinde mevzuat hükümleri gereğince kalan yıllık izin hakları ücrete dönüşmektedir. Bu ödeme işçinin son ücreti üzerinden olacağı için işçinin eline çok yüksek miktarlar geçmekte, dolayısıyla da işçilerin yıllık izinlerini kullanmaktan ziyade, izinlerini kullanmayıp karşılığını izin ücreti olarak almayı tercih etmelerine neden olmaktadır.

Yukarıda yer alan düzenlemeler gereğince, işçilerin yıllık izin haklarından feragat etmeleri mümkün değildir. Öte yandan bu durum, idareler açısından izin ücreti ve idari para cezası nedeniyle ciddi mali yük oluşturmaktadır. Nitekim yıllar boyunca biriken izinler idareyi çok yüksek meblağlarda ödeme yapma durumu ile karşı karşıya bıraktığı gibi, 4857 sayılı İş Kanunu gereğince idari para cezası ile karşı karşıya kalmalarına da sebep olabilecektir.

Yapılan incelemede Belediye bünyesinde çalışan 246 işçinin toplam 15.778 günlük kullanılmamış yıllık izni bulunduğu, 100 günün üzerinde kullanılmamış izni bulunan işçi sayısının da 59 olduğu tespit edilmiştir.

Mevzuat açısından zorunlu bir husus olan yıllık izinlerin süresinde kullandırılması, aynı zamanda Belediyeyi ekstra mali külfetten ve nakit yönetiminde yaşanabilecek olası problemlerden de kurtaracaktır.