Kocaeli Başiskele ilçesi Fatih Sultan Mehmet parkı bakım işi kapsamında mevzuata aykırı olarak doğrudan temin ile işçi istihdam edildiği tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu ihale kanunun 62/e maddesine göre “ 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.

Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama, cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır. Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez”

696 karar sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Ek 20’nci maddeye göre; “İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı

kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, personel çalıştırılmasına dayalı hizmetleri 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait ve halen bu kapsamda hizmet alımı yaptığı mevcut şirketlerinden birine, bu nitelikte herhangi bir şirketi bulunmuyorsa münhasıran bu amaçla kuracakları bir şirkete gördürebilir.

Bu madde kapsamındaki şirketler hakkında 10/6/2004 tarihli ve 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunda belirtilen özel şartlara ilişkin hükümler uygulanmaz.

Bu madde kapsamındaki şirketlerde işçilerin işe alımı, işçilere ilişkin personel giderlerinin toplam giderler içindeki payına ilişkin üst sınırları, ilk defa alınacak işçilere ilişkin belirlenecek ölçütleri esas alarak yıllık sınırlamaları ve bu kapsamdaki alımlar ile harcamaları izlemeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığının görüşleri ve İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.”

2018/11608 İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Bağlı Kuruluşları ile Bunların Üyesi Olduğu Mahalli İdare Birliklerinin Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmetlerinin Gördürülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Kararın 6’ncı maddesine göre; “İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerini 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle, doğrudan doğruya veya dolaylı olarak, birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait şirketlere gördürebilir.

1. Belediye veya bağlı kuruluşlarından birinin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu şirketlerden; aynı belediye veya bağlı kuruluşları tarafından da ortaklık oranlarına bakılmaksızın doğrudan hizmet alımı yapılması mümkündür.

2. Bu kapsamda yapılacak personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerin bedelinin tespitinde, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin yaklaşık maliyetin tespitine ilişkin hükümlerine uyulması zorunludur. Bu Usul ve Esaslarda düzenlenmeyen hususlarda Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.

3. Bu kapsamdaki hizmet alımlarında taraflar arasında sözleşme imzalanması zorunludur.”

Mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, belediyenin kendi şirketi dışında başka bir şirketten personele dayalı hizmet alımı yapamayacağı anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede 01.12.2017-30.11.2018 tarihleri arasında düzenli olarak 1-3-4’ er aylık sözleşmeler yapmak üzere özel bir şirketten doğrudan temin suretiyle park bakım işi için personele dayalı hizmet alımı yapıldığı tespit edilmiştir.

Tablo 10: Yapılan Hakediş Ödemeleri

Söz konusu park bakım hizmeti işinin belediyenin kendi şirketi aracılıyla yaptırılması ve özel şirketten alınan hizmet alımına son verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "01/12/2017 tarihinde mevcut parktaki minyatür yapı, heykeller, masal parkı maddi değeri diğer park donatılarına göre yüksek değerde olan taşınmazların sürekli zarar görmesinden dolayı gelen taleple acil ihtiyaca binaen 3 ay süreyle personele dayalı hizmet alımı yapılmak zorunda kalmıştır. Sonrasında problemin devam etmesiyle bu süreç yenilenmek zorunda kalmış bundan dolayı işçilerin Belediye şirketi kadrosuna geçirilmesi gündeme gelmiştir. İşçilerin Belediye şirketindeki güvenlik sorgusu sürecinde de mevcut parkın boş kalmaması için hizmet alımı devam etmiştir. 30/11/2018 tarihinden itibaren bu hizmet alımı durdurulmuş, 22/02/2019 tarihinde bu işçilerden üç tanesi Belediye şirketinde söz konusu parkta aynı hizmeti devam etmek üzere işe başlamıştır. Personele dayalı hizmet alımı 30/11/2018 tarihinde durdurulmuş, aynı hizmet alımı bir daha tekrarlanmamıştır." ifadesi yer almaktadır.

Sonuç olarak, Kamu idaresi yapılan denetime istinaden 30.11.2018 tarihinde yapılan işlemi durduğunu beyan etmiştir. Aynı husususun tekrarlanıp tekrarlanmayacağı takip eden denetim döneminde, izlenecektir.