Belediye tarafından peşin tahsil edilen kira gelirlerinin muhasebe kayıtlarına alınmasında, dönem ayırıcı hesapların kullanılmadığı görülmüştür.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinde dönemsellik kavramı; kamu idarelerinin faaliyetleri, belirli dönemlerde raporlanır ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanır şeklinde tanımlanmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 286 ve 287’nci maddelerinde 380 Gelecek aylara ait gelirler hesabının, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak gelecek aylara ait olan peşin tahsil edilmiş gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı, peşin tahsil edilen gelirlerin ilgili oldukları ay sonlarında tahakkuk ettirilmek üzere bu hesapta izleneceği belirtilmiştir. Aynı Yönetmelik’in 335 ve 336’ncı maddelerinde ise 480 Gelecek yıllara ait gelirler hesabının dönem içinde tahsil edilen ancak gelecek yılların faaliyet hesaplarına dahil edilecek olan gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı, peşin tahsil edilen gelirlerden takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenlerin, ilgili oldukları yılda tahakkuk ettirilmek üzere bu hesapta izleneceği belirtilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre, temel muhasebe kavramlarından olan dönemsellik kavramı gereği, peşin tahsil edilmiş gelirlerden gelecek aylara ait olan kısımlar 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenler ise 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına kaydedilmelidir.

Yapılan incelemede, İdare tarafından 2022 yılında 19 adet taşınmazın kiraya verildiği tespit edilmiştir. Kiralama işlemleri sonucunda, iki yıllık peşin olmak üzere toplam 1.245.251,45 TL tahsil edilmiştir. Ancak, kira gelirlerinin muhasebe kayıtlarına alınmasında dönem ayırıcı hesapların kullanılmadığı ve meblağın hatalı olarak doğrudan 600 Gelirler Hesabına kaydedildiği görülmüştür. Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne aykırı

olarak yapılan kayıt sonucunda 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı eksik görünmektedir.

480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı 930.241,00 TL eksik, 600 Gelirler Hesabı ise 930.241,00 TL fazla gözükmekte ve İdare mali tablolarında hatalı yer almaktadır.

Sonuç olarak, Muhasebenin dönemsellik kavramı gereğince peşin tahsil edilen kira gelirlerinin dönem ayırıcı hesaplardan 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler ve 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabında izlenmesi gerektiği değerlendirilmektedir.