Karar Künyesi
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi muhasebe kayıtlarında, bazı giderlerin hatalı hesap kodlarına kaydedildiği tespit edilmiştir.
Ziraat Fakültesi Döner Sermaye İşletmesinin 2021 yılı içerisinde ürün satışından elde edilen gelirleri ve bu geliri elde etmek için yapılan giderleri bulunmasına rağmen; bu ürünleri
üretiminde kullanılan girdi maliyetlerine ilişkin giderlerin üretimle ilgili maliyet hesaplarına kaydedilmediği görülmüştür.
Döner sermaye işletmesine ait kesin mizan incelendiğinde kırtasiye gideri dışında direkt ilk madde ve malzeme gideri görünmemektedir. Direkt işçilik, genel üretim gideri ve satılan mamüller maliyeti de mizanda bulunmamaktadır.
Döner Sermaye Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 151 Yarı Mamül-Üretim Hesabının işleyişini düzenleyen 129 ve 130'uncu, 152 Mamüller Hesabının işleyişini Düzenleyen 131 ve 132'nci, 620 Satılan Mamüller Maliyeti Hesabının işleyişini düzenleyen 404 ve 405'inci, 710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Hesabının işleyişini düzenleyen 467 ve 469'uncu, 720 Direkt İşçilik Giderleri Hesabının işleyişini düzenleyen 476 ve 477'inci ve 730 Genel Üretim Giderleri Hesabının işleyişini düzenleyen 485 ve 486'ncı maddelerinde üretilen mamullerin maliyet hesaplarına aktarılmasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Anılan hükümler uyarınca, üretiminde kullanılan madde ve malzemeler öncelikle 710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri Hesabına kaydedilecek, daha sonra 711 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri Yansıtma Hesabı aracılığıyla 151 Yarı Mamül Hesabına aktarılacaktır. Mamüllerin üretilmesi sırasında işçilik gideri bulunuyorsa bu giderin 720 Direkt İşçilik Giderleri Hesabına yazılması gerekmektedir. Diğer üretim giderlerinin 730 Genel Üretim Giderleri Hesabına kaydı uygun düşmektedir. Bu hesapların bakiye tutarının da yansıtma hesapları aracılığıyla 151 Yarı Mamul-Üretim Hesabına aktarılması gerekmektedir. Üretimi tamamlanan mamul malların ise 151 Yarı Mamul - Üretim Hesabından 152 Mamuller Hesabına aktarılması uygun olmaktadır. Bu aşamadan sonra mamul satışı yapılınca, mamuller 152 Mamuller Hesabına alacak 620 Satılan Mamuller Maliyeti Hesabına borç kaydedilmek suretiyle satılan mamul maliyetinin gelir tablosunda gösterilmesi mevzuat gereğidir.
620 Satılan Mamuller Maliyeti Hesabına kaydedilmesi gereken üretim maliyet giderinin başka hesaplara kaydedilmesinin Yönetmelik hükümlerine uymadığı düşünülmektedir.
Bu itibarla, üretim ve üretimle ilgili maliyet hesaplarının, mamül ve satılan mamül maliyeti hesapları kullanılmadan, satılan hizmet maliyeti hesaplarına kayıt yapılmasının mali tabloların eksik bilgi içermesine neden olduğu değerlendirilmektedir.