Karar Künyesi
İstanbul Büyükşehir Belediyesinden ihale usulü ile alınan tesislerinin işletilmesi işinde taahhüdün sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi nedeniyle Şirketin cezai müeyyideye maruz kaldığı görülmüştür.
Belediye tarafından ihale edilen “2023 Yılı İstanbul Büyükşehir Belediyesine Ait Spor Tesisleri, Okul Spor Salonları ve Spor Merkezlerinin İşletilmesi ve Hazır Halde Bulundurulması Hizmet Alımı İşi” Şirket uhdesinde kalmış olup Belediye ile akdedilen sözleşmenin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde;
“16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci madde kapsamında değerlendirilir.
Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin On Binde 0,1'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 200 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.” hükümleri yer almaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Tacir olmanın hükümleri” başlıklı 18’inci maddesinde her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca kamu kaynağı kullanan Şirketin, kaynaklarını ekonomik kullanması konusunda özen yükümlülüğü de bulunmaktadır.
Şirket esas sözleşmesi uyarınca, Spor Tesisleri İşletmek amacıyla kurulmuş olan Spor AŞ basiretli bir iş adamı gibi hareket ederek, faaliyetlerini taahhütte bulunduğu koşullarda, sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmelidir.
Yapılan incelemeler sonucunda, Spor Tesisleri İşletilmesi İşi ile ilgili olarak İBB tarafından ayrıntısı aşağıdaki tabloda gösterilen, sözleşme hükümlerine aykırı haller nedeni ile Şirkete 4.716.873,70 TL tutarında ceza kesildiği ve meblağın hakedişinden kesinti yoluyla mahsup edildiği görülmüştür. Faaliyeti esas olarak spor tesisi işletmek olan Şirketin, yüklenimini sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi ticari hayatın gereği olup Şirket menfaatinin korunması gereğidir.
Tablo 2: Cezai Müeyyideler Tablosu
Aykırılık Hali | İlk Sözleşme Bedeli Üzerinden Kesilecek Ceza Oranı | Sözleşme Hükümlerine Aykırılık Sayısı | Ceza Tutarı | |
3 | Hazır halde tutulması gereken cihazların 5 iş günü içinde tamiri yapılmadığı durumda tutulacak her bir tutanağa istinaden ceza uygulanır. | On Binde 0,15 | 143 | 2.013.471,46 |
5 | Müşteri İletişim Hizmetleri, Reklam, Pazarlama ve Tahsis Faaliyetleri Hizmeti için Teknik Şartnamede belirtilen hizmetlerin yerine getirilmemesi durumunda tutulacak her bir tutanağa istinaden ceza uygulanır. | On Binde 0,15 | 2 | 28.160,44 |
7 | Spor Branşlarının Eğitimi ve Uygulama Hizmeti kalemi için teknik şartnamede ayrıntılarıyla belirtilen hizmetlerin yerine getirilmemesi durumunda tutulacak her bir tutanağa istinaden ceza uygulanır. | On Binde 0,15 | 1 | 14.080,22 |
9 | Mekanik ve Elektrik Sistemlerinin Koordinasyonu ve Kontrolü Hizmeti kalemi için teknik şartnamede ayrıntılarıyla belirtilen hizmetlerin yerine getirilmemesi durumunda tutulacak her bir tutanağa istinaden ceza uygulanır | On Binde 0,15 | 149 | 2.097.952,78 |
12 | Açık ve Kapalı Alanlardaki Temizlik Hizmeti kalemi için teknik şartnamede ayrıntılarıyla belirtilen hizmetlerin yerine getirilmemesi durumunda tutulacak her bir tutanağa istinaden ceza uygulanır | On Binde 0,15 | 40 | 563.208,80 |
Toplam | 4.716.873,70 |
Şirket tarafından yaptırımlara esas fiillerin dış kaynaklı olduğu ifade edilmiştir. Şirketin ihale usulü ile yüklenicisi olduğu alıma ilişkin olan ihale dokümanındaki cezai müeyyidelerden asli sorumlu olduğu ve işin yürütümünün Şirket uhdesinde olduğu göz önünde bulundurulduğunda işin şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yürütülmesi gerektiği değerlendirilmektedir.
Sonuç olarak, Şirketin ticari alanda kamu hizmeti faaliyeti yürüttüğü göz önünde bulundurulduğunda, taahhüt edilen işin ihale dokümanına uygun olarak yerine getirilmesi önemlilik arz etmektedir.