Sigorta şirketlerince yangın sigortası primi tahakkuk ettirilen poliçeler üzerinden tahsil edilen yangın sigortası vergisi tutarlarının eksik beyan edilmesi nedeniyle İdarenin gelir kaybına uğradığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 40’ıncı maddesinde Belediye sınırları ve mücavir alanlar içindeki menkul ve gayrimenkul mallar için yapılan yangın sigortaları dolayısıyla alınan primlerin; Yangın Sigortası Vergisine tabi olduğu; 41’inci maddesinde ise bu verginin mükellefinin sigorta şirketleri olduğu belirtilmiştir.

Aynı Kanun’un 42’nci maddesinde Yangın Sigortası Vergisinin matrahının, yapılan yangın sigorta muameleleri dolayısıyla alınan primlerin tutarı; 43’üncü maddesinde ise bu verginin nispetinin %10 olduğu ifade edilmiştir.

Verginin beyan ve ödeme zamanı ise Kanun’un 44’üncü maddesinde belirtilmiş olup bu maddeye göre verginin mükellefi olan sigorta şirketlerinin bir ay içindeki vergiye tabi muamelelerini ertesi ayın 20’nci günü akşamına kadar bağlı bulundukları belediyeye bir beyanname ile bildirmeleri ve hesaplanan vergiyi aynı sürede ödemeleri gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri kapsamında, sigorta şirketleri tarafından yangın sigorta muameleleri dolayısıyla tahsil edilen yangın sigortası vergilerinin ilgili belediyeye beyanname ile bildirilip, ödenmesi gerekmektedir.

2464 sayılı Kanun'un 102’nci maddesinde belediyelerin gelir şube müdürlerinin vergi inceleme yetkisi hariç olmak üzere Vergi Dairesi Müdürü sıfat ve yetkisine haiz olduğu düzenlenmiştir. Belediyelerin, belediye vergileri bakımından vergi dairesi sayılması, belediyelerde görevli gelir şube müdürlerinin Vergi Usul Kanunu'nda tanımlanan vergi incelemesi hariç vergi dairesi müdürlerine Kanun'un135 inci maddesinde tanınan diğer tüm yetkileri kullanabilme olanağı sağlamaktadır. Bu kapsamda, gelir şube müdürlerinin Vergi Usul Kanunu ile tanımlanan yoklama, bilgi toplama, isteme, ceza kesme ve uzlaşma yetkilerini kullanma imkanları bulunmaktadır.

Uygulamada sigorta şirketleri tarafından yangın sigorta muameleleri dolayısıyla alınan primler bir beyanname ile Belediyeye bildirilerek ödenmektedir. Belediye Gelirleri Kanunu’nun 102’nci maddesi gereğince Belediyenin vergi inceleme yetkisi bulunmadığından sigorta şirketlerinin sadece beyanları esas alınarak verginin tahakkuk ve tahsilatı yapılmaktadır. Sigorta şirketlerinden ilgili ayda beyanname göndermeyenlere Mali Hizmetler Daire Başkanlığınca yazı ile o aya ilişkin beyanları sorgulanmakta, bu işlem dışında başka bir kontrol yapılmamaktadır.

Yapılan incelemede; 2023 yılı içerisinde Belediye tarafından sigorta şirketlerinin beyanı üzerine toplam 5.995.076,15 TL tutarında Yangın Sigortası Vergisi tahsilatının yapıldığı görülmüştür.

18.10.2022 tarihli ve 31987 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigortacılık Verilerinin Toplanması, Saklanması ve Paylaşılmasına Dair Yönetmelik hükümleri gereği sigorta şirketleri, tüm sigortalara ilişkin poliçe üretimlerini eş zamanlı olarak ve genel veri tabanının işleyişi için gerekli olan tüm bilgileri içerecek şekilde, doğru, eksiksiz ve tutarlı olarak Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine iletmekle yükümlüdür.

Yukarıda yer alan Yönetmelik gereğince Manisa Büyükşehir Belediyesi sınırları ve mücavir alanları içerisinde kalan menkul ve gayrimenkul mallar için 2023 yılında düzenlenen yangın sigortası teminatı içeren poliçelere ilişkin bilgiler Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinden talep edilmiş, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından gönderilen cevap eki veriler üzerinde yapılan incelemede; 2023 yılı içerisinde Manisa ilinde tahsil edilen yangın prim tutarının 139.163.442,30 TL olduğu anlaşılmıştır. Bu verilere göre söz konusu tutar ilgili verginin 2023 yılı için toplam matrahını oluşturmakta olup 2023 yılı içinde İdarece tahsil edilmesi gereken toplam Yangın Sigortası Vergisi tutarının ise 13.916.344,23 TL olduğu tespit edilmiştir.

İdare cevabında ödenmesi gereken Yangın Vergisi tutarının tespiti için ilgili kuruluşlarla yazışmaların yapıldığı, gelecek cevaplara göre gerekli işlemlerin yapılacağı bildirilmiştir.

İdarenin kendisine 2464 sayılı Kanun'un 102’nci maddesi ile tanınan yetki çerçevesinde Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinde tutulan genel veri tabanında kayıtlı poliçe üretim verilerini, sigorta şirketlerince yapılan beyanların doğruluğunun teyidi amacıyla kullanabileceği değerlendirilmekte olup yetkili birimlerden gelecek cevaba göre gerekli tahakkuk ve tahsilatların yapılması gerekmektedir.