Karar Künyesi
Üniversite tarafından duran varlıklar için yapılan değer artırıcı harcamalardan bazılarının varlık hesaplarında izlenmeyip doğrudan gider olarak kaydedildiği görülmüştür.
Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 252 Binalar Hesabının niteliğini açıklayan 175’inci maddesinde; Binalar hesabının, eklenti ve bütünleyici parçaları dahil olmak üzere, kamu idarelerinin mülkiyetinde bulunan binalar ile bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmiştir.
Aynı Yönetmelik’in 252 Binalar Hesabının işleyişini açıklayan 176’ncı maddesinde ise; binalar hesabında kayıtlı binaların iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin artırılmasına ilişkin olarak bütçeye gider kaydıyla yapılan harcama tutarlarının, bir taraftan 252 Binalar Hesabına borç, 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak; diğer taraftan 830 Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835 Gider Yansıtma Hesabına alacak olarak kaydedileceği belirtilmiştir.
04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (SIRA NO:47) Amortisman ve Tükenme Payları’nın “Amortisman ve Tükenme Paylarına Tabi Tutulan Varlıkların Değeri” başlıklı 4’üncü maddesinde; duran varlıkların amortisman ve
tükenme paylarına tabi değerlerinin maliyet bedeli olduğu, maliyet bedelinin ise bir varlığın satın alınması, üretilmesi veya değerinin artırılması için yapılan harcamalar veya verilen kıymetlerin toplamı olduğu ifade edilmiştir.
Aynı Tebliğ’in “Amortisman ve Tükenme Payları Süre ve Oranları” başlıklı 6’ncı maddesinde ise; 2006/11545 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Taşınır Mal Yönetmeliği’nin eki listede yer alan dayanaklı taşınırlar için 14.000 TL’yi, 13.09.2006 tarih ve 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğü konulan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelikte yer alan taşınmazlar için 34.000 TL’yi aşan harcamaların değer artırıcı harcama olarak kabul edileceği belirtilmiştir.
Tablo 5: Değer Artırıcı Harcamalara İlişkin İşlemler
Hesap Kodu | İşin Adı | Tutarı (TL) |
630.30.06.05.90 | Ayancık Meslek Yüksekokulu Tasarım Atölyesi Isıtma Tesisatı Yapılması İşi | 78.765,00 |
630.30.06.05.90 | Öğrenci Yaşam Merkezi İkinci Katına İlave Isıtma Tesisatı Yapılması | 84.370,00 |
630.30.06.05.90 | Sağlık Kültür Daire Başkanlığı Binası Üzerindeki Yarı Açık Terasta Su Yalıtımı Yapılması İşi | 83.662,00 |
630.30.06.05.90 | Öğrenci Yaşam Merkezi İçerisinde Bulunan Açık Teras Mahallerinde Teras Üstü Yalıtımın Yapılması İşi | 84.960,00 |
TOPLAM | 331.757,00 | |
Buna göre kamu idarelerinin mülkiyetinde bulunan ve tahsise konu edilen binaların 252 Binalar Hesabında izlenmesi, bu binaların iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin artırılması için yapılan ve tutarı Genel Tebliğ’de belirtilen limitlerin üzerinde olan harcamaların da varlık hesaplarında izlenmesi, doğrudan gider olarak kaydedilmemesi gerekmektedir. Yapılan incelemede; Üniversite tarafından 2022 mali yılı içerisinde 3.309.239,11 TL tutarında değer artırıcı harcama yapıldığı, bu harcamaların 2.977.482,11 TL’lik kısmının ilgili varlık hesaplarına kaydedildiği, kalan 331.757.00 TL’lik değer artırıcı harcamaların ise doğrudan gider olarak kaydedildiği görülmüştür.
Kamu idaresi cevabında yapılan harcamaların normal bakım, onarım giderleri olarak nitelendirilmesi sonucu ilgili kayıtların yapıldığını belirtse de söz konusu harcamaların normal bakım, onarım giderleri olarak değerlendirilmesi mümkün görülmemektedir.
Değer artırıcı harcamaların tamamının ilgili varlık hesaplarında görünmesi için kullanılması gereken hesapların kullanılmaması, mali tablolarda 252 Binalar Hesabının 331.757,00 TL eksik, 630 Giderler Hesabının ise bu tutar kadar fazla görünmesine neden olmaktadır.