Kurum tarafından son sekiz yılda yağmur sularının uzaklaştırılması amacıyla yapılan harcamaların Eskişehir Büyükşehir Belediyesinden tahsil edilmediği tespit edilmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görev ve sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesinde; büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek, bunun için gerekli baraj ve diğer tesisleri kurmak, kurdurmak ve işletmek; derelerin ıslahını yapmak; kaynak suyu veya arıtma sonunda üretilen suları pazarlamak sayılmıştır.

2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un Ek 5’inci maddesinde; bu Kanun’un diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı belirtilmiştir.

Aynı Kanun’un “Görev ve yetkiler” başlıklı 2’nci maddesinde; “İSKİ’nin görev ve yetkileri şunlardır:

b) Kullanılmış sular ile yağış sularının toplanması, yerleşim yerlerinden uzaklaştırılması ve zararsız bir biçimde boşaltma yerine ulaştırılması veya bu sulardan yeniden yararlanılması için abonelerden başlanarak bu suların toplanacakları veya bırakılacakları noktaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak; gerektiğinde bu projelere göre tesisleri kurmak ya da kurdurmak; kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek, …

d) Su ve kanalizasyon hizmetleri konusunda hizmet alanı içindeki belediyelere verilen görevleri yürütmek ve bu konulardaki yetkileri kullanmak, …”

“Yağmur sularının uzaklaştırılması” başlıklı 25’inci maddesinde; “Yağmur sularının uzaklaştırılması ile ilgili tesislerin yapılması veya bu tip tesislerin işletilmesi, gerekli harcamalar ilgili belediyelerce karşılanmak şartıyla İSKİ tarafından yerine getirilir. Bu tesislerin yapılması veya işletilmesine ilişkin harcamalar tarifelere dahil edilemez.” hükümleri mevcuttur.

5216 sayılı Kanun’un 7’nci maddesinin birinci fıkrasında büyükşehir belediyelerine verilen görevler açıkça sayılmıştır. Buna göre, su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek, bunun için gerekli baraj ve diğer tesisleri kurmak, kurdurmak ve işletmek; derelerin ıslahını yapmak; kaynak suyu veya arıtma sonunda üretilen suları pazarlamak büyükşehir belediyelerinin görevleri arasındadır. Bu kapsamda su ve kanalizasyon hizmetlerinin tek merkezden yürütülmesi için büyükşehirlerde büyükşehir belediyesine bağlı su ve kanalizasyon idareleri kurulmuştur. Su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek, dere ıslahını yapmak gibi görevler buna paralel olarak büyükşehir belediyelerine verilmiştir. Buna göre bağlı idarelerin, yağmur suları ve dere ıslahı için yapılan harcamaları büyükşehir belediyelerinden tahsil etmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede Kurumun yağmur sularının uzaklaştırılması amacıyla yaptığı harcamaların 21.273.408,55 TL’lik kısmının Eskişehir Büyükşehir Belediyesinden tahsil edilmediği görülmüştür. Kurumun yağmur sularının uzaklaştırılması işlemleri için 2013-2020 yılları arasında yaptığı harcamalara aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Tablodan görüleceği üzere son sekiz yılda yağmur sularının uzaklaştırılması amacıyla yapılan harcama tutarı 22.111.166,08 TL olup bu tutarın sadece 837.757,53 TL’si mahsuben tahsil edilmiş geriye kalan 21.273.408,55 TL ise hâlen tahsil edilmemiştir.

Tablo 12: 2013 – 2020 Yılları Arasında Yapılan Yağmur Suyu Uzaklaştırma Hatlarının Maliyeti

Yağmur sularının uzaklaştırılması amacıyla yapılan 21.273.408,55 TL tutarındaki harcamanın Büyükşehir Belediyesinden nakden veya mahsuben tahsili için gerekli iş ve işlemlerin yapılması gerekmekte olup Kurum tarafından söz konusu tutarın Büyükşehir Belediyesinden 2021 yılında yazılan yazı ile talep edildiği belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.