Belediyece Profesyonel Spor Kulübüne yapılan taşınmaz kira işlemlerinde aşağıda belirtilen hususlar tespit edilmiştir.

1. Taşınmaz Kira Alacaklarının Takibinin ve Tahliyelerinin Yapılmaması

   
   

   Profesyonel Spor Kulübüne kiralanan taşınmazlardan elde edilen kira gelirlerinin incelemesi neticesinde; 2017 yılından itibaren vadesinde ödenmeyen kiraların bulunduğu ve bunlara ilişkin herhangi bir işlem yapılmadığı görülmüştür.

   İdare tarafından hazırlanan Kira Şartnamesinin 8'inci ve Kira Sözleşmesinin 4’üncü maddesinde; “Kiralanan mülkün kira bedelini art arda 2 defa ödemeyen kiracı hakkında 6098 sayılı Borçlar Kanunu ve 2004 sayılı İcra İflas Kanunu hükümleri uyarınca hukuk ve icra işlemleri başlatılacaktır. Kira bedelinin art arda iki defa ödenmemesi nedeniyle kiracı mülkü tahliye edecektir. Kiracı tahliyesine itiraz edemeyecektir” denilmiştir.

   Profesyonel Spor Kulübü Başkanlığı’nın Bolu Belediyesi’ne 2017, 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ait gecikme faizi de dâhil olmak üzere toplam 2.866.703,10 TL tutarında Belediye tarafından tahsil edilemeyen kira borcu olduğu, ancak kira sözleşmelerinin feshi ve işletme ünitelerinin tasfiyesi için yukarıda yer alan sözleşme hükümlerine aykırı olarak İdarece herhangi bir işlem yapılmadığı, ayrıca işletmeden olan alacakların tahsilatı için icra takip işlemlerinin başlatılmadığı tespit edilmiştir.

   
   

   İdare bulguda belirtilen hususlara iştirak etmiş olup, taşınmaz kira alacaklarının takibinin ve tahliyesinin yapılması için Hukuk İşleri Müdürlüğüne yazıldığı ve avukatlar tarafından icra takibi işlemleri başlatıldığı ifade edilmiştir.

   Sonuç olarak; İdare tarafından uzun süredir tahsil edilemeyen kira gelirleri için Kanun, şartname ve sözleşmede yer verilen cezai hükümlerin uygulanması, alacakların tahsilatı için de icra takip işlemlerinin başlatılması gerekmektedir.

2. İhale Şartnamesindeki Belediyeye Borcunun Olmaması Şartının Uygulanmaması

   Profesyonel Spor Kulübü’nün 2017 yılından itibaren kira bedellerini ödememesine rağmen 2021 yılında yapılan ihalelere katıldığı ve idare ile kira sözleşmeleri yaptığı görülmüştür.

   Belediyeye ait Taşınmazların Kiralanmasına İlişkin İhale Şartnamesinde, ihalelere katılabilmek için isteklinin idareye borcunun olmaması şartı bulunmaktadır.

   İdarece, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanununa göre yapılan kiralama ihalelerine ait şartnamelerinde katılımcıların Belediyeye borcunun olmaması şartı konulacağı ve buna göre uygulama yapılacağı belirtilmişse de, İdarenin Taşınmazların Kiralamasına İlişkin İhale Şartnamesinde, ihalelere katılabilmek için isteklinin Bolu Belediyesi’ne borcunun olmaması şartı zaten bulunmaktadır. Sadece bazı taşınmazların kira ihalelerinde bu şartın dikkate alınmadığı görülmüştür.

   Buna göre, Belediyeye ait tüm taşınmazların kiraya verilmesinde ihaleye katılan isteklilerin Belediyeye borcunun olmaması şartı aranmalıdır.

3. Kiralanan Bazı Taşınmazların İhale Şartnamelerinde Rekabeti Engelleyici Hükümler Bulunması

Belediye’ye ait bazı taşınmazlarının kiraya verilmesi amacıyla yapılan ihalelerin idari şartnamelerinde isteklilerin ihalelere katılımını kısıtlayıcı düzenlemelere yer verilmiştir.

Kiralama ihalelerine ilişkin idari şartnamenin 16’ncı maddesinde, “İhaleye Bolu ilinde kayıtlı Spor Kulübü Dernekleri veya Vakıflar katılabilecek olup katılacak spor kulübünün en az sekiz branşta faaliyet göstermek zorundadır.” ibarelerine yer verildiği, ancak “en az sekiz branş” şartının idare yararı bakımından geçerli bir gerekçesi bulunmadığı, bu yönden şartnamenin bu maddesinin rekabeti engelleyici nitelikte olduğu değerlendirilmektedir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1’inci maddesinde, belediyelerin kira, trampa ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi işleri bu Kanun’da yazılı hükümlere göre yürüteceği belirtilmiş; 2’nci maddesinde de ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanmasının esas olduğu hüküm altına alınmıştır.

İdarece belirlenen taşınmazların kiralanması veya bu taşınmazlar üzerinde mülkiyetin gayri ayni hak tesis edilmesine ilişkin ihalelerde katılımı kısıtlayıcı hükümler getirilmesi 2886 sayılı Kanun’a aykırılık teşkil etmektedir.

İdarenin takdir yetkisini ihaleye katılımı kısıtlayıcı, rekabeti engelleyici şekilde kullanması mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir. Farklı kullanım amacı olan Belediye taşınmazlarının bu şekilde rekabet ortamı oluşmadan ve eşit muamele sağlanmadan 2886 sayılı Kanun’un “İlkeler” başlıklı 2’nci maddesine aykırı olacağı gibi, tam rekabet sağlanamadığı için belediye gelirlerinin azalmasına da sebebiyet verebilecektir.

İdare Taşınmazların ihale şartnamelerinde rekabeti engelleyen hükümler konulmayacağını ifade etmiştir.

Netice olarak, Belediye taşınmazlarının mevzuata uygun bir şekilde, rekabet ortamının ve eşit muamelenin sağlandığı ihaleler yapılmak suretiyle kiraya verilmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.