Kurumun 2018 yılı mali tablolarının incelenmesinde, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 5’inci maddesine göre alınan yapı denetim hizmet bedeli payının 333 Kurumlara Ait Emanetler Hesabında muhasebeleştirildiği ancak 600 Gelirler Hesabına aktarılmadığı tespit edilmiştir.

4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 5’inci maddesinde;

“… Yapı denetim hizmet bedeli, yapı denetim kuruluşlarının hizmet bedellerinin ödenmesinde kullanılmak üzere yapı sahibince il muhasebe birimlerinde açılacak emanet nitelikli hesaba yatırılır. Yatırılan tutarların %3’ü ruhsatı veren idarenin, %3’ü Bakanlık bünyesinde bulunan döner sermaye işletmesinin hesabına aktarılır.” denilmektedir.

12.07.2013 tarihli ve 6495 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 73’üncü maddesiyle 4708 sayılı Kanunun 5’inci maddesinde yapılan değişiklik ile yapı denetim hizmet bedellerinin Kanunun yayımı tarihinden itibaren belediyeler yerine il muhasebe birimleri/mal müdürlüklerine açılacak emanet niteliğindeki hesaplara yatırılacağı, il muhasebe/ilçe mal müdürlüklerince yatırılan tutarlardan %3’ünün, ruhsatı veren idarenin hesabına aktarılacağı hüküm altına alınmıştır. Yapılan değişiklik sonrası yapı denetim hizmet payı Kurumun emanet nitelikli olarak tuttuğu

bir gelir olmaktan çıkmış, Kurumun asli geliri halini almıştır. Bu sebeple, il muhasebe/ilçe mal müdürlüklerince aktarılan tutarlardan %3’lük yapı denetim hizmet payı Kurumun kendi geliri öz geliri olup, bu bağlamda 600 Gelirler Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.

Kurumun yapı denetim hizmet gelirleri üzerinde yapılan incelemede; söz konusu Kanun değişikliğinden sonra il muhasebe müdürlüğü/ilçe mal müdürlüğünce yapı denetim hizmet bedeli üzerinden Kurum hesabına yatırılan %3’lük paya ait 333 Kurumlara Ait Emanetler Hesaplarında muhasebeleştirildiği ancak 600 Gelirler Hesabına alınmadığı görülmüştür. Yukarıdaki mevzuat ve açıklamalar çerçevesinde, yapı denetim hizmet payı adı altında emanet hesabında bekletilen tutarlar ilgili mevzuat gereğince yapı ruhsatı veren idarenin yani Kurumun asli geliri olup emanet hesaplarında bekletilmeksizin gelir hesaplarına aktarılması gerekmektedir.

Bu itibarla; yapı denetim hizmet bedeli payı olarak gelirler hesabına alınması gereken tutarın emanetler hesabına alınarak muhasebeleştirilmesi ve bu tutarın gelirler hesabına aktarılmaması 600 Gelirler Hesabının 2.404.969,18 TL eksik gösterilmesine sebep olmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; “Bulguda ifade edilen durum üzerine kayıtlarımızın incelemesi yapılmış, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’un 5’inci maddesi uyarınca, Kurumumuz tarafından yapı denetim hizmet bedeli payı olarak alınan tutarın; il muhasebe/ilçe mal müdürlüklerine aktarılan tutarının %3’lük kısmının Kurumun öz geliri olması bağlamında, ay sonlarında 600 Gelirler Hesabına kaydedildiği görülmüştür.” denilmiştir.

Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından bulgu konusuna iştirak edildiği, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’un 5’inci maddesi uyarınca, Kurum tarafından yapı denetim hizmet bedeli payı olarak alınan tutarın; il muhasebe/ilçe malmüdürlüklerince aktarılan tutarının %3’lük kısmının Kurumun öz geliri olması bağlamında, ay sonlarında 600 Gelirler Hesabına kaydedildiği belirtilmiştir.

Ancak yapılan incelemede, bulguda da ayrıntılı olarak izah edildiği üzere, il muhasebe müdürlüğü/ilçe mal müdürlüğünce yapı denetim hizmet bedeli üzerinden Kurum hesabına yatırılan %3’lük payların 333 Kurumlara Ait Emanetler Hesaplarında muhasebeleştirildiği ancak 600 Gelirler Hesabına alınmadığı görülmüştür. Kurum tarafından savunma ekinde gönderilen hesap ayrıntısının yine 333 Emanetler Hesabına ait olduğu görülmüştür. Kaldı ki bulgu konusu yapılan husus, söz konusu payların emanet hesaplarına alındıktan sonra 600

Gelirler Hesabına alınmamasına ilişkindir. Bu çerçevede, yapı denetim hizmet payı adı altında emanet hesabında bekletilen tutarların ilgili mevzuat gereğince yapı ruhsatı veren idarenin yani Kurumun asli geliri olup emanet hesaplarında bekletilmeksizin gelir hesaplarına aktarılması gerekmektedir.

Ancak 2018 yılında yapı denetim hizmet bedeli payı olarak gelirler hesabına alınması gereken tutarın emanetler hesabına alınarak muhasebeleştirilmesi ve bu tutarın gelirler hesabına aktarılmaması Faaliyet Sonuçları Tablosunda yer alan 600 Gelirler Hesabının 2.404.969,18 TL hatalı bilgi içermesine sebep olmaktadır.