Belediyede çalışan memur ve sözleşmeli personele yapılan sosyal denge ödemelerine ilişkin yalnız 2014 yılında Meclis kararı alındığı tespit edilmiştir.

Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödenebileceğine, 11.04.2012 tarih ve 28261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6289 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 33'üncü maddesiyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen Ek 15'inci maddeyle izin verilmiş; yine aynı Kanun’un 22'nci maddesiyle de 4688 Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun 32’nci maddesi başlığıyla birlikte bu doğrultuda değiştirilmiştir.

Buna göre; 27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ek 15'inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilecektir.

Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4’üncü Dönem Toplu Sözleşme’nin Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme bölümünün “Sosyal denge tazminatı” başlıklı 1’nci maddesi:

“(1) Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine, 4688 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde ödenebilecek sosyal denge tazminatı aylık tavan tutarı en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %100’üdür. Sosyal denge tazminatının verilmesi yönünde yapılabilecek sözleşmelerde, tavan tutarı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık tutarı, görev yapılan birim ve iş hacmi, görevin önem ve güçlüğü, görev yerinin özelliği, çalışma süresi, kadro veya görev unvanı ile derecesi gibi kriterlere göre farklı olarak belirlenebilir.” şeklindedir.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu kapsamında İdare ile Bem-Bir-Sen arasında 15.01.2018 tarihinden 2019 Yerel Seçimlerine kadar geçerli olmak üzere sosyal denge sözleşmesi imzalanmıştır.

Sözleşmenin “Aylık Sosyal Denge Tazminatı” başlıklı 8’inci maddesinde;

“Çalışana 657 sayılı devlet memurları kanununa göre verilen ücrete ilaveten işverence her ay aşağıda belirtilen oranda ve tutarlarda aylık sosyal denge tazminatı ödemesi yapılır.

Başkan Yardımcılarına, vekalet aylığı alamayan müdürler ve iç denetçilere ek gösterge dahil en yüksek devlet memuru aylığının %100

Müdürlere Net 600.-TL (Altıyüz)

Diğer çalışanlar ile Memurlara… Net 400.-TL (Dörtyüz)

(b) ve (c) maddeleri üzerinden sosyal denge tazminatı alanlara 2018 Ocak ayı dahil olmak üzere sözleşmenin bitimine kadar gelecek memur maaş artışı ve enflasyon farkı yansıtılacaktır.” şeklindedir.

2014 yılında alınan 08.04.2014 gün ve 47 numaralı Meclis kararında, “İlgili kanun gereğince Belediye ve Özel İdare Çalışanları Birliği Sendikası (Bem-Bir-Sen) Konya Şubesi ile Belediyemiz arasında Sosyal Denge Sözleşmesi imzalanabilmesi için Belediye Başkanına yetki verilmesine oy birliği ile karar verilmiştir.” denilerek yetki Belediye Başkanına verilmiştir. Bu tarihten sonra başka bir meclis kararı alınmamıştır.

Meclis şayet birden fazla yılı kapsayacak bir sözleşme için yetki vermeyi düşünüyor ise bunu kararında belirtmelidir. Meclisin hangi şartta ve ne kadar süre ile yetki verdiği belirsizdir.

Belediye Meclisi tarafından sosyal denge sözleşmesinin imzalanmasına yönelik Belediye Başkanına verdiği yetkinin süresinin belirtilmemesinin ve belirsiz süreli verilen yetki çerçevesinde bir daha Meclis Kararı alınmadan Belediye Başkanının her yıl sözleşme imzalamasının 4688 sayılı Kanun’a aykırılık oluşturduğu düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyede çalışan memur ve sözleşmeli personele sosyal denge ödemesi yapılmak üzere 4. dönem toplu iş sözleşmesi imzalanmış olup, bulgularınız doğrultusunda 5.dönem toplu iş sözleşmesi brüt (yüzde) olarak hazırlanmıştır.” denmiştir.

Sonuç olarak sosyal denge sözleşmesine ilişkin yapmış olduğumuz tespit hususunda kamu idaresi ile mutabakat sağlanmış olup, bulgu konusu tespitlerin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.