775 sayılı Gecekondu Kanunu hükümlerine göre oluşturulması gereken fon hesabının teşkil ettirilmediği ve Belediye sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinden aktarılması gereken payın, İdarenin cari harcamalarında kullanıldığı tespit edilmiştir.

775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun “Fonların teşkili ve kullanılması” başlıklı 12’nci maddesinde; belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin, Türkiye Emlak Kredi Bankası’nda, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanacağı, 13’üncü maddesinde ise bu hesaplarda toplanan paraların nerelerde kullanılması gerektiği açıklanmıştır.

775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde aynen;

“Buna göre 12’nci madde gereğince teşkil edilen fonda toplanan paralar, belediyelerce, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartıyla:

1. Bu kanundaki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında,

2. Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında,

3. Kendi bütçe imkânlarıyla karşılanamayan ve fakat bu kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılır. “

Denilmektedir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere ilgili fonda biriken paralar 775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde açıklanan yerlerde kullanılabilecek, bunun dışındaki yerlerde kullanılamayacaktır.

4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5’inci maddesinde;

“…

Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla % 10'u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili belediyeye % 30, varsa büyükşehir belediyesine % 10 oranında pay verilir. Bu paylar tahsilini

takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılır. …” hükmü yer almaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Belirli Bir Amaca Tahsisli Gelirler ve Alınan Paylar” başlıklı 18’inci maddesinin ikinci fıkrasında aynen:

“20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununun 12 nci maddesi gereği kurulan fonda toplanacak paralar gelir bütçesinin ilgili bölümüne gelir kaydedilir. Diğer taraftan gider bütçesinin ilgili tertibine tahsis amacı doğrultusunda kullanılmak üzere ödenek konulur. Bu fondan yapılan harcamalarda 775 sayılı Kanunda belirtilen usul ve esaslar uygulanır.”

Denilmektedir.

Özel hesapta takip edilerek yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla tahsil olunan %10’luk paya isabet eden tutarın amacına aykırı olarak İdarenin cari harcamalarında kullanıldığı görülmüştür.

Gecekondu fonuna ait gelirlerin Belediye adına açılacak özel bir banka hesabında tahsil edilmesi, buna ilişkin gelir ve giderlerin ise ilgili gelir ve gider hesaplarının bu amaçla oluşturulacak detay kodlarında kayıt altına alınması gerektiği düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; Aynen; ‘‘775 Sayılı Gecekondu Kanun’un “Fonların teşkili ve kullanılması’’ başlıklı 12’nci maddesinde belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin Kamu bankası nezdinde; ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanacağı hüküm altına alınmıştır. Geçmişten günümüze fon payı olarak tespit edilen tutarlar peyderpey olarak açılan hesaba aktırılacak aynı zamanda ilgili kurumlara her ayın 20 sinde gönderilecektir.’’ Denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresince verilen cevapta; bulgu konusu edilen mevzuat aykırılıklarının düzeltilmesi için gerekli işlemlerin yapılacağı ifade edilmiştir. Gecekondu fonunun teşkil ettirilerek bu fonda toplanan tutarların bulgu metninde ifade edildiği şekilde mevzuata uygun kullanılıp kullanılmadığı takip eden denetimlerde izlenecektir.