Büyükşehir Belediyesi tarafından işletmesi devredilen halde bulunan yerlerin kiracılarından alınan teminatın mevzuata uygun olmadığı görülmüştür.

01.01.2012 tarihinde yürürlüğe giren 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un “Teminat” başlıklı 12’nci maddesinin birinci fıkrasında, Ticarî güvenin sağlanması ve tarafların haklarının korunması amacıyla, toptancı hallerinde faaliyet gösterenlerden, belediye meclisince belirlenen miktarda nakit, banka teminat mektubu, Hazine bonosu, Devlet tahvili, hisse senedi, gayrimenkul rehni, sigorta teminatı ve nakde çevrilebilir diğer kıymetlerin teminat olarak alınacağı, beşinci fıkrasında, bu madde kapsamında alınacak asgari teminatlara, bunların muhafazası, nakde çevrilmesi ve tamamlattırılmasına, zarar görene ödenmesine, toplam teminat tutarı içinde gayrimenkul rehni oranına, teminatın iadesine ve teminatlarla ilgili diğer hususlara ilişkin usul ve esasların Bakanlıkça belirleneceği belirtilmiş ve 07.07.2012 gün ve 28346 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğin “Toptancı hallerinin işletilmesi ve devri” başlıkı 14’üncü maddesinde, Belediyelerin kurdukları toptancı hallerinin işletilmesini belediye meclisince belirlenecek süre, bedel ve koşullarda devredebileceği, devrin belediyenin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı, “Teminat” başlıklı 31’inci maddesinde, Belediye, özel ve işletim yetkisi devredilmiş toptancı hallerinde faaliyet gösterenlerin, ticarî güvenin sağlanması ve tarafların haklarının korunması amacıyla bu maddeye göre teminat vereceği, halde faaliyet gösterenlerden alınacak teminat tutarının, kiracılar için haldeki işyerinin, malikler için ise bulunduğu toptancı halinde kiralama yoluyla işletilen emsal işyerinin bir yıllık kira bedelinden az olmamak üzere her yılın Ocak ayında belediye meclisince belirleneceği, teminatların ilgili belediye adına ve lehine düzenleneceği ve gayrimenkul

teminatlarında ilgili belediye adına ve lehine birinci dereceden ipotek kurulacağı, teminatların doğruluğu ve geçerliliğinin ilgili belediye tarafından kontrol edileceği, teminatların ilgili belediye ve teminatı veren tarafından bir tutanağa bağlanacağı, teminat tutanağının iki nüsha olarak düzenleneceği ve yetkili temsilciler tarafından imzalanacağı, tutanağın bir nüshasının ilgiliye verileceği bir nüshasının dosyasında muhafaza edileceği, teminatların ilgili belediye bünyesinde ya da bankalarda muhafaza edileceği belirtilmiştir.

Yeni Hal Kompleksi İşletmecilik Hakkının 10 yıllığına Belediye Meclisinin 14.07.2014 gün ve 459 sayılı kararıyla işletme hakkının devrine karar verilmiş, Encümenin 27.08.2014 gün ve 2014/993 sayılı ihale kararıyla KAYSEM A.Ş.’ye yıllık 1.110.000,00TL olmak üzere 10 yıllığına ihale edilmiş ve 28.09.2014 tarihinden itibaren 10 yıllık kira mukavelanamesi yapılmıştır.

Alınacak teminat tutarının bir yıllık kira bedelinden az olmamak üzere her yılın Ocak ayında belediye meclisince belirlenmesi gerektiği halde Meclis tarfından belirleme yapılmamıştır. Hallerdeki işletmelerin bir kısmından teminat ya hiç alınmamış veya bir yıllık kira bedelinden düşük tutarda alınmıştır. Yönetmeliğin 24’üncü maddesinin birinci fıkrasının

(a) bendinde belirtildiği üzere toptancı halindeki işyerlerinde faaliyet gösterenlerden alınan ve kesilen teminatlara ilişkin bilgiler teminat defterine kaydedilmesi gerekirken teminat defteri tutulmamıştır. Kanunun 11’inci maddesinin altıncı fıkrasının (a) bendine göre teminatını süresinde vermeyenlerin veya eksilen teminatını süresinde tamamlamayanların kira sözleşmelerinin feshine ya da satış işlemlerinin veya tahsislerinin iptaline belediye encümenince karar verileceği, aynı maddenin yedinci fıkrasında ise kira sözleşmesinin feshine ya da satış işleminin veya tahsisin iptaline ilişkin kararın kendilerine tebliğinden itibaren, belediye toptancı halinde faaliyet gösterenler işyerlerini otuz gün içinde tahliye etmeye mecbur olduğu, bu süre sonunda tahliye edilmeyen yerlerin belediye zabıtası tarafından tahliye ettirileceği belirtilmiştir.

Halde bulunan işyerlerinden alınacak teminat tutarının bir yıllık kira bedelinden az olmamak üzere her yılın Ocak ayında belediye meclisince belirlenmesi, teminatın alınması ve deftere kaydedilmesi ile teminatları yatırmayanlarla ilgili olarak Kanunun 11’inci maddesinin altı ve yedinci fıkrasına göre işlem yapılması gerekir.