Karar Künyesi
Gençlik ve Spor Bakanlığından yıllık olarak kiralanan ve Kayserispor Kulübüne kullandırılan stadyum kompleksinin tahsis ücretlerinin zamanında tahsil edilmediği, kulüple yapılan protokolde de buna ilişkin bir müeyyidenin belirlenmediği anlaşılmıştır.
Mülkiyeti Gençlik ve Spor Bakanlığına ait olan, Melikgazi İlçesi Atatürk Spor Kompleksi içerisinde yer alan 30.000 kişilik stadyumun işletilmesi için Kayseri Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü ile Kayseri Büyükşehir Belediyesi arasında yapılan sözleşmede, stadyumun belediye kullanımında kalacak alanlarının her türlü bakım onarımının yapılması, işletme giderlerinin (elektrik, su ve doğalgaz giderleri gibi) karşılanması, müsabakalara ve antremanlara hazır halde tutulması, çeşitli kurum ve kuruluşlarla federasyonların her türlü sportif faaliyetlerinde kullandırılması şartıyla, 1 yıllığına 578.000.00 TL (%5 Genel Müdürlük Payı ve %1,89 sözleşme damga vergisi hariç) karşılığında kiralandığı görülmüştür.
Diğer taraftan, Kayserispor Kulübünün yapacağı maçlarda stadın kullandırılması ile ilgili olarak Belediye ile Kayserispor Kulübü arasında da bir protokol yapıldığı; yapılan protokol uyarınca Bakanlık ve İdare arasında yapılan sözleşmenin geçerlilik süresi boyunca Kayserispor Kulübünün maçlarını oynayacağı günlere ait kullanım haklarının Kulübe verildiği görülmüştür. Stadyumun kullandırılması karşılığında ilgili Kulüpçe, Bakanlığa ait stadyumların kiralanmasına ilişkin bedeller tablosunda kapasitesi 21.001- 30.000 kişi arasında bulunan stadyumların kiralama bedeli olan, maç başı toplam 30.301,40 TL’nin maçın oynanmasını müteakip en geç 10 gün içerisinde herhangi bir bildirime gerek olmaksızın Belediyenin hesabına yatırılacağı belirtilmiştir.
Bu kapsamda, Bakanlık ile yapılan sözleşme uyarınca stadyum ve müştemilatının 2020 yılı kullanım bedeli karşılığı 607.992,42 TL belediye bütçesinden gider gerçekleştirildiği, buna karşın 15.03.2021 itibariyle Kayserispor Kulübünden stadyum kullandırma bedeli olarak 2020 yılı için 546.944,15 TL alacağın mevcut olduğu görülmüştür.
Söz konusu stadyum ve müştemilatının, çeşitli sportif faaliyetler için kullanılmakla beraber ana kullanıcısının Kayserispor Kulübü olduğu görülmektedir. Nitekim, stadyum ve müştemilatının kiralanması karşılığında Belediye tarafından Bakanlığa ödenen kira bedelleri
ile, Bakanlığa ait stadyumların kiralanmasına ilişkin bedeller tablosunda her bir maç için Kulüplerin yapacağı ödemelerin sezonluk toplamının da tutarlılık gösterdiği anlaşılmaktadır. Bu noktada, söz konusu spor kompleksinin Kayserispor Kulübü tarafından kullanılabilmesinde İdare aracı rolünde bulunmaktadır.
Bununla birlikte; stadyum ve müştemilatının işletme giderlerinin, kiralama ücretinin çok üzerinde olduğu göze çarpmaktadır. Bakanlık ile yapılan sözleşme uyarınca bu tutarlar, Belediye ve iştiraki olan Kayserispor Etkinlikleri Turizm İnşaat Sanayi Ticaret A.Ş. bütçesinden karşılanmaktadır.
Her ne kadar söz konusu spor kompleksinin çeşitli faaliyetler için kamu kuruluşları ve federasyonların kullanımına da açık olduğu görülse de, ana kullanıcısının Kayserispor Kulübü olduğu, spor kompleksinin işletme giderlerinin de büyük ölçüde Kulüp tarafından kullanımı sonucu oluştuğu değerlendirilmektedir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Diğer hükümler” başlıklı 28’inci maddesinde, Belediye Kanunu ve diğer ilgili Kanunların bu kanuna aykırı olmayan hükümlerinin ilgisine göre büyükşehir ve ilçe belediyeleri hakkında da uygulanacağı belirtilmiş, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, “…Gerektiğinde, sporu teşvik etmek amacıyla gençlere spor malzemesi verir, amatör spor kulüplerine ayni ve nakdî yardım yapar ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan öğrencilere, sporculara, teknik yöneticilere ve antrenörlere belediye meclisi kararıyla ödül verebilir.” denilmiş ve ikinci fıkrasında da, “Belediyelerin birinci fıkranın (b) bendi uyarınca, sporu teşvik etmek amacıyla yapacakları nakdi yardım, bir önceki yıl genel bütçe vergi gelirlerinden belediyeleri için tahakkuk eden miktarın; büyükşehir belediyeleri için binde yedisini, diğer belediyeler için binde on ikisini geçemez.” hükmü yer almaktadır.
5126 sayılı Kanun’da yer verilen düzenleme gereğince belediyeler amatör spor kulüplerine ayni ve/veya nakdi yardım yapabilecek iken, profesyonel spor kulüplerine ayni ve/veya nakdi yardım yapabilmesine imkân tanınmamıştır. Hal böyle iken, büyük ölçüde Kayserispor Kulübü tarafından gerçekleştirilen faaliyetler sonucu oluşan stadyum işletme giderlerinin Belediye bütçesinden karşılanmasının ayni yardım hüviyeti taşıdığı değerlendirilmektedir.
Kayserispor Kulübü ile yapılan protokolde, maç başı hesaplanan stadyum kullanma bedellerinin, her maçın oynanmasını müteakip 10 gün içinde Belediye hesabına yatırılacağı belirtilmişse de, bu durumun ihlaline ilişkin müeyyideye protokolde yer verilmemiştir. Her ne kadar protokolde müeyyideye ilişkin özel düzenleme olmasa da, alacak olan bu tutarın genel hükümlere göre takip ve tahsili yapılmalıdır.
Netice olarak, kulüple yapılan protokolde belirtildiği üzere maç kullandırma bedellerinin zamanında tahsil için oluşan faizler de dikkate alınarak gerekli idari ve adli sürecin işletilmesi gerekir.