Kamu İdaresi tarafından ihalesi yapılan iki adet hizmet alım işinde; alt yüklenici çalıştırılması için yerine getirilmesi gereken hususlar sağlanmadığı halde yüklenici tarafından ihale konusu işlerde alt yüklenici çalıştırıldığı tespit edilmiştir.

Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve Ön Yeterlik Dokümanının Hazırlanması” başlıklı 13’üncü maddesinde, Kamu İdaresi’nin ihale dokümanını hazırlarken anılan Yönetmelik ekinde yer alan; tip şartnameleri, standart formları, tip sözleşmeleri, Hizmet

İşleri Genel Şartnamesi’ni ve Kamu İhale Kurumu tarafından yayımlanan diğer mevzuatı esas alacağı hükmü düzenlenmiştir.

Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip İdari Şartname’nin “İhaleye Katılabilmek İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde, isteklilerin ihaleye katılabilmeleri için sunması gereken belgeler arasında, eğer alt yüklenici çalıştırmayı düşünüyorlarsa, teklifleri kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı düşündüğü işlerin listesini de sunmaları gerektiği hükmü yer almaktadır.

Anılan Tip Şartname’nin “Alt Yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinin dipnotunda ise, Kamu İdaresi tarafından yüklenicinin alt yüklenici çalıştırabilmesinin öngörüldüğü durumlarda, isteklilerden, idari şartnamede, ihale konusu hizmet kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlere ait listeyi teklifleri ekinde sunmalarının istenmesi gerektiği hususu hüküm altına alınmıştır.

Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip Sözleşme’nin “Alt Yüklenicilere İlişkin Bilgiler ve Sorumluluklar” başlıklı 15’inci maddesinin dipnotunda ise, Kamu İdaresi tarafından alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, Kamu İdaresi ile yüklenici arasında imzalanacak hizmet alım ihalesi işi sözleşmesinin ilgili maddesine, Kamu İdaresinin izin verdiği alt yüklenicilerin listesi ve yapacakları iş bölümleri ile bu alt yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları bakımından Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’ndeki hükümlerin uygulanacağı hususunun yazılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, Kamu İdaresi tarafından ihale dokümanı hazırlanırken esas alınması gereken belgeler arasında, Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Tip İdari Şartname ve Tip Sözleşme’nin de yer aldığı ve hizmet alım ihalesi işlerinde Kamu İdaresi tarafından alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, yüklenicilerin alt yükleniciye yaptırmayı düşündüğü işlere ait listeyi teklifleri ekinde sunmaları gerektiği, ayrıca Kamu İdaresi ile yükleniciler arasında imzalanan sözleşmelerde, Kamu İdaresinin izin verdiği alt yüklenicilerin listesi ve yapacakları iş bölümlerinin de açıkça yazılmak zorunda olduğu anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, Kamu İdaresi tarafından çıkılan iki adet hizmet alım ihalesinde, yüklenicinin sunmuş olduğu teklif ekinde alt yükleniciye yaptırmayı düşündüğü işlere ait listelerin yer almamasına ve Kamu İdaresi ile yükleniciler arasında imzalanan sözleşmelerde alt yükleniciler ile ilgili maddelerin boş bırakılmasına rağmen, işin başından itibaren Kamu

İdaresinin alt yüklenicilerin çalıştırılmasına izin verdiği tespit edilmiştir. Söz konusu durum, ihale sürecinin mevzuatta öngörülen usullere uyulmadan yürütülmesine, ayrıca teklif eki ve sözleşmede yer almayan bir unsurun uygulanmasından dolayı, ihale hukukunun temel ilkelerinden birisi olan şeffaflık ilkesinin ihlal edilmesine yol açmaktadır.

Kamu idaresince, ihale edilen işin araç bakım işi olmasından dolayı ne tür arıza oluşacağının öngörülmesinin zor olacağını ifade edilmişse de, ihale konusu işe ilişkin yüklenici ile alt yüklenici arasında yapılan sözleşme ve bakım raporları incelendiğinde, işin arıza bazında değil araç bazında alt yükleniciye yaptırıldığı görülmektedir. Kaldı ki, bulguda belirtilen mevzuata aykırılık sadece alt yükleniciye yaptırılacak işlerin listesinin teklif ekinde sunulmamasından değil, aynı zamanda Kamu İdaresi ile yüklenici arasında yapılan sözleşmede alt yüklenici çalıştırılması ile ilgili hüküm bulunmamasına rağmen ihale konusu işte alt yüklenici çalıştırılması ile de ilgilidir. Dolayısıyla Kamu İdaresi tarafından yapılan açıklamalar bulgu konusu edilen hususları karşılamamaktadır.

Kamu İdaresinin, alt yüklenici çalıştırılmasına izin vermesi halinde, isteklilerin yaptığı tekliflerin ekinde alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlere ilişkin listeyi aramaları ve yüklenici ile yapılan sözleşmede alt yüklenici çalıştırılması ile ilgili doldurulması zorunlu alanı doldurarak sözleşme yapması gerekmektedir.