Üniversite tarafından mevzuatı gereği ayrılması gereken kıdem tazminatı karşılığı geçmiş yıllarda ayrılmış olmasına karşın, 2022 yılı içinde yapılan kıdem tazminatı ödemelerinde Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesapları çalıştırılmadan kıdem tazminatı ödemesi yapıldığı tespit edilmiştir.

Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 372 Kıdem tazminatı karşılığı hesabının niteliğinin düzenlendiği 291’inci maddesinde; 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan ve faaliyet dönemi içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı, Yönetmelik’in 372 Kıdem tazminatı karşılığı hesabının işleyişinin düzenlendiği 292’nci maddesinde; daha önceki yıllarda hesaplanarak uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki kıdem tazminatı karşılığı hesabına kaydedilmiş tutarlardan, izleyen dönemde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatı karşılıklarının dönem sonunda 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak, 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına borç kaydedileceği ve ödenen kıdem tazminatı tutarlarının bir taraftan karşılık ayrılmış kısmı 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına, karşılık ayrılmamış kısmı ise 630 Giderler Hesabına borç, ödenecek tutar 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı alacak, diğer taraftan toplam tutarın 830 Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835 Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedileceği belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 472 Kıdem tazminatı karşılığı hesabının niteliğinin düzenlendiği 342’nci maddesinde; 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı, 472 Kıdem tazminatı karşılığı hesabının işleyişinin düzenlendiği 343’üncü maddesinde; faaliyet döneminden sonraki yıllarda ödenecek kıdem tazminatları için ayrılan karşılıkların 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak, 630 Giderler Hesabına borç kaydedileceği, kıdem tazminatı karşılığı hesabında kayıtlı tutarlardan, izleyen dönemde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatı karşılıklarının dönem sonunda 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına borç, kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.

Bu durumda, ihtiyatlılık ve dönemsellik kavramı gereği Üniversitede istihdam edilen ve kıdem tazminatları Üniversite bütçesinden ödenecek olan işçilerin kıdem tazminatları

hesaplanarak ait olduğu mali yılda 630 Giderler hesabına borç, 472 Kıdem Tazminatları Karşılığı Hesabına alacak kaydı yapılarak muhasebeleştirilmeli, ilgili mali yılda ödeneceği öngörülen kıdem tazminatlarının ise 472 Kıdem Tazminatları Karşılığı Hesabına borç, 372 Kıdem Tazminatları Karşılığı Hesabına alacak kaydedilerek kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubuna aktarılması gerekmektedir.

Yapılan denetimlerde, Üniversitede istihdam edilen işçiler için 630 Giderler Hesabına borç, 472 Kıdem Tazminatı Karşılıkları Hesabına alacak kaydı yapılarak kıdem tazminatı karşılığı ayrıldığı, ancak faaliyet dönemi içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatları karşılıklarının ne ilgili mali yıl başında ne de kıdem tazminatı ödeme aşamasında 372 Kıdem Tazminatı Karşılıkları hesabına aktarılmadığı ve ilgili işçilere ödenen kıdem tazminatlarının tamamının ödendiği dönemde 630 Giderler Hesabında muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.

Üniversite tarafından 2022 yılında 630 Giderler Hesabı kullanılarak 1.367.564,94 TL kıdem tazminatı ödemesi gerçekleştirilmiştir.

Kamu İdaresinin cevabında, kıdem tazminatı ödemeleri için, 2023 yılında Kıdem Tazminatları Karşılıkları Hesapları kullanılarak gerekli muhasebe kayıtlarının yapılarak, Giderler hesabından çıkışın önüne geçildiği belirtilmiş olsa da kanıtlayıcı herhangi bir belge gönderilmemiştir.

Söz konusu durum, Üniversitenin 2022 yılı mali tablolarında 630 Giderler Hesabının 1.367.564,94 TL fazla, 472 Kıdem Tazminatı Karşılıkları Hesabının ise kıdem tazminatı karşılığı ayrılmış olup da, hem cari yılda hem de daha önceki yıllarda 630 Giderler Hesabı kullanılarak ödenen kıdem tazminatları tutarında fazla görünmesine yol açmaktadır.