Bolu’da faaliyet gösteren taksilerin şehrin muhtelif yerlerinde bulunan duraklarındaki yapıların Belediye bütçesinden karşılanmak suretiyle yaptırıldığı görülmüştür.

T.C. Bolu Belediyesi Taksi Durakları ve Taksi Taşımacılığı Yönetmeliği, başta 5393 sayılı Belediye Kanunu olmak üzere ilgili kanunlarla belediyelere verilen görev ve yetkiler çerçevesinde belediye sınırları içinde faaliyet gösteren taksi durakları ile yeni açılacak olan taksi duraklarının çalışmalarının belli bir düzen içinde yapılmasının sağlanması, yolcuların rahatlığı ve güvenliği ile şehir içi trafik güvenliğinin ve bütünlüğünün sağlanması gibi amaçlara matuf olarak hazırlanıp yürürlük kazandırılmıştır.

Bahse konu Yönetmelik’in “Taksi Durağı Açılmasında Aranan Şartlar” başlıklı 9’uncu maddesinin d fıkrası “Yeni ihale edilecek durak tipleri, Belediyece verilecek projeye uygun olarak yaptırılacaktır.” düzenlemesini haiz olup, burada vazedilen hükümle Belediye için bir görev değil otorite olması vasfına dayalı bir yetki tanımlamakta ve bu da durak tiplerine ilişkin bir standart oluşturma yetkisi olarak tezahür etmektedir. Yukarıda yer verilen Yönetmelik hükmünden de anlaşılacağı üzere yapılacak duraklar, Belediyenin verdiği projeye uygun olarak taksi durağını kullanacak taksi sahipleri tarafından yaptırılacaktır.

Zaten bu türden bir harcamanın, 5393 sayılı Kanun’un belediyelerin görevlerini düzenleyen 14’üncü maddesinde sayılan hiçbir görevle ve dolayısıyla anılan maddede sayılan görevlerin yerine getirilmesi için mezkûr Kanun’un 60’ıncı maddesinde sayılmış olan belediyelerin giderlerinden hiçbirisiyle ilişkilendirilemeyeceği muhakkaktır.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu “kamu gideri” kavramını “Kanunlarına veya Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sosyal güvenlik katkı payları, iç ve dış borç faizleri, borçlanma genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından doğan farklar, ekonomik, malî ve sosyal transferler, verilen bağış ve yardımlar ile diğer giderler…” olarak tanımlarken, en başta yapılacak giderin mevzuata dayanması gerektiğine vurgu yapmıştır. Şu hâlde, kaynağını mevzuatından almayan hiçbir giderin yapılması mümkün değildir.

Bununla birlikte taksi duraklarının yapım bedellerinin Belediye tarafından karşılandığı anlaşılmıştır ki son olarak 27.03.2023 tarih ve 8.999.929,40 TL sözleşme bedelli “Bolu ili mücavir alanlarında perde ve istinat duvarı, köprüler ve tel işleri yapılması işi”nde 3 No.lu hak ediş raporu ile ödemesi yapılan “Çıkınlar Mahallesi otobüs durağı” imalatı içerisinde taksi durağının yapılması işinin de bulunması, bu hususa örnek olarak gösterilebilir.

Kamu İdaresince söz konusu durak yapılarının kiralama suretiyle kullandırıldığı ifade edilmiş olsa da ibraz edilen kira sözleşmelerinin konusunun, durak yapıları mı yoksa durak olarak gösterilen taşınmazın kendisi mi olduğu hususu müphemdir.

Bu nedenle ve açıklanan sebeplerle taksi durak imalatlarının hâlihazırda yürürlükte bulunan Yönetmelik hükmüne uygun olarak projesi verilmek suretiyle taksi işletmecileri tarafından yaptırılmasının sağlanması gerekmektedir.