Ticari faaliyet konusu olmayan giderlere ilişkin Katma Değer Vergisinin indirim konusu yapıldığı görülmüştür.

3065 sayılı KDV Kanunu’nun 1/3-g maddesine göre belediyelerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetleri KDV’ye tabidir. Aynı Kanun'un ‘‘Vergi İndirimi’’ başlıklı 29/1 maddesine göre ise mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi ve ithal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla

ödenen katma değer vergisini indirebilirler. Ancak, Kanun’un 30/a maddesine göre vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün değildir.

Ayrıca, KDV Kanunu’nun 33/1’inci maddesine göre de bu Kanun’a göre indirim hakkı tanınan işlemlerle indirim hakkı tanınmayan işlemlerin bir arada yapılması halinde, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen Katma Değer Vergisinin ancak indirim hakkı tanınan işlemlere isabet eden kısmı indirim konusu yapılır. Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, belediyenin vergiye tabi mal teslimi ve hizmet ifaları üzerinden hesapladığı KDV’den, Kanunu’nun 29,30/a ve 33’üncü maddeleri uyarınca yalnızca bu mal teslimi ve hizmet ifalarına ilişkin olarak yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkündür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 153/2’nci maddesine göre Mahalli idareler, bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları Katma Değer Vergisini indirim konusu yaparlar. Bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın alınmış mal veya hizmet için ödenen Katma Değer Vergisi indirim konusu yapılmaz ve bu tutarlar ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edilir.

İdare tarafından Ulaşım Dairesi Başkanlığı’nın yaptığı tüm işlemler gelir getirici faaliyet olduğunu düşünülerek bu birimin yaptığı tüm alımlarda 191 İndirilecek KDV Hesabı çalıştırılmıştır. Yapılan gider ticari faaliyetten kaynaklanıyor ise KDV indirimine konu olmalı değilse indirime konu olmamalıdır. 2020 yılı içerisinde 11.664.200,18 TL tutarında KDV’nin indirim konusu yapıldığı görülmüştür. İşlem çeşitliliğinin fazla olması sebebiyle hangi alımların yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine uygun olarak indirim konusu yapıldığı tespit edilememiştir.

Belediyenin ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyet kapsamına girmeyen, kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetlerine ilişkin KDV’yi indirim konusu yaparak 191 İndirilecek KDV hesabına kaydetmesi neticesinde;

• 191 İndirilecek KDV hesabına yapılan hatalı kayıt tutarının ay sonlarında 191 İndirilecek KDV hesabı ile 391 Hesaplanan KDV hesabının mahsup edilmesi sonucu, 190

  
  

  Devreden KDV hesabına devredilmesine, dolayısıyla bu hesabın bilançoda olması gerekenden yüksek tutarlarda yer almasına,

• 15 Stoklar hesap grubunda kalan tutarın olduğundan, 25 Maddi Duran Varlıklar hesap grubunun itfa edilmeyen kısımlarının olması gerekenden daha düşük tutarda gösterilmesine,

• 630 Giderler hesabının faaliyet sonuçları tablosunda olması gerekenden daha düşük gösterilmesine,

• En önemlisi de ödenmesi gereken KDV’nin oluşmaması ya da azalmasına neden olunmuştur.

Bu itibarla, vergiye tabi olması nedeniyle indirim konusu yapılamayacak işlemlere ilişkin KDV tutarlarının 630 Giderler hesabı ya da ilgili varlık veya stoklar hesabının maliyetine eklenerek kaydedilmesi gerekmektedir.