2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun İkinci Kısmında bahsedilen bazı maktu vergi ve harç tarifeleri için Cumhurbaşkanı tarafından belirleme yapılabilmesi için gerekli çalışmaların İdare tarafından başlatılmadığı görülmüştür.

İdarenin önemli gelir kaynaklarından olan birçok vergi ve harç 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda düzenlenmiştir. Söz konusu Kanun’un 24.05.2013 tarih ve 6487 sayılı Kanunla değişik 96’ncı maddesinin (A) fıkrasında, bu Kanun’da en az ve en çok miktarları

gösterilen vergi ve harçların tarifelerini belediye grupları itibarıyla tayin ve tespit etme yetkisi Cumhurbaşkanına verilmiştir.

Aynı fıkraya 6527 sayılı Kanun ile eklenen ek paragrafta ise Kanun’un 15’inci maddesinde (ilan ve reklam vergisi), 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (III) numaralı bendinde (eğlence vergisi), 56’ncı maddesinde (işgal harcı), 60’ıncı maddesinde (tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcı) ve 84’üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde (iş yeri açma izni harcı) yer alan maktu vergi ve harç tarifelerinin Kanun’da belirtilen en alt ve en üst sınırları aşmamak şartıyla mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıklar göz önünde tutularak ilgili belediye meclislerinin önerisi üzerine Cumhurbaşkanınca tespit edileceği belirtilmiş, tespit edilen bu tutarların, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılacağı ifade edilmiştir.

Bu madde uyarınca 45 seri no.lu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği yayımlanmış, belediyelerin söz konusu tarife tespitleri için yapacakları çalışmalar detaylı bir şekilde anlatılmıştır.

2464 sayılı Kanun’un Geçici 7’nci maddesinde ise, söz konusu maktu vergi ve harçlar için Cumhurbaşkanınca yayımlanacak Karar yürürlüğe girinceye kadar belediyeler tarafından, 2013 yılında uygulanmak üzere belediye meclislerince belirlenmiş olan tarifelerinin uygulanması gerektiği belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, Cumhurbaşkanınca tespit edilmesi gereken bu maktu vergi ve harç tarifeleri için İdare tarafından gerekli çalışmanın yapılmadığı; buna rağmen işyeri açma izni harcı dışında diğer maktu vergi ve harçlarda (ilan ve reklam vergisi, eğlence vergisi ve işgal harcı) 2013 yılında Belediye Meclisince kararlaştırılan tarifelerin uygulanmadığı görülmüştür.

İlan ve reklam vergisi tutarlarının düzenlendiği Kanun’un 15’inci maddesinde yer alan tablonun 1’inci sırası için bir tek tarife belirlenmesi gerekir iken, İdare farklı gruplara ayırmış ve 2013 yılında 66,00 TL/m2, 100,00 TL/m2 olarak iki tarife belirlemiş ve bu tarifeler için 2021 yılında 26,00 TL/m2, 30,00 TL/m2, 60,00 TL/m2 ve 100,00 TL/m2 olmak üzere dört tarife belirlemiştir; 5’inci sırası için 2013 yılında 0,25 TL belirlenir iken 2021 yılında 0,12 TL belirlenmiştir.

Eğlence vergisinin düzenlendiği Kanun'un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (III) numaralı bendi için de mevzuata göre farklı tarife grupları belirlenmiş ve 2013 yılı Tarife

Cetvelinde 7,00 TL ile 29,00 TL arasında 1 grup için 4 alt tarife belirlenir iken, 2 grup için 5,00 TL ile 50,00 TL arasında 11 alt tarife belirlenmiştir.

Aynı şekilde işgal harcının düzenlendiği Kanun’un 56’ncı maddesinde yer alan tablonun 1’inci sırası için, uyarınca 2013 yılında her metrekare için 1,60 TL harç tutarı belirlenir iken, 2021 yılında 2,00 TL harç tutarı belirlenmiştir.

Cumhurbaşkanı tarafından tespit edilmesi gereken maktu vergi ve harç tarifeleri için gerekli işlemlerin İdare tarafından yerine getirilmemesi nedeniyle, söz konusu vergi ve harç miktarlarında 2013 yılı tarifelerinin kullanılması gerekmektedir. Bu tarifelerin kullanılmamasının Kanun’un amir hükmüne açık aykırılık oluşturduğu aşikârdır.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine İdare tarafından; harçların Bakanlar Kurulu Kararı ve yeniden değerleneme oranları dikkate alınarak tahakkuk ettirildiği, eğlence vergisi, ilan ve reklam vergisi ve işgal harcı ile ilgili olarak gerekli çalışmaların yapılacağı ifade edilmiştir.

2464 sayılı Kanun’un 96’ncı maddesinin A) fıkrasında belirtildiği üzere, yukarıda bulguda bahsedilen maktu vergi ve harçların yeniden değerleme oranında arttırılabilmesi için öncelikle tarifelerin mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıklar göz önünde tutularak ilgili belediye meclislerinin önerisi üzerine Cumhurbaşkanınca tespit edilmesi gerekmektedir. Bu tespit yapılıncaya kadar da söz konusu vergi ve harç miktarlarında 2013 yılı tarifelerinin kullanılması gerekmektedir. Bununla birlikte 2013 yılı tarifelerinin kullanılması aradan geçen uzun süre zarfına rağmen tarifelerin güncellenmemesine sebebiyet verecek ve İdare gelirlerinde ciddi miktarlarda azalışa neden olacaktır. Bu nedenle mezkûr tespit yapılıncaya kadar söz konusu vergi ve harçlar için 2013 yılı tarifelerinin kullanılması gerekliliği ile beraber, Cumhurbaşkanlığınca tespitin yapılabilmesi için İdare tarafından yapılması gereken çalışmaların ivedilikle tamamlanması İdare gelirleri açısından önem arz etmektedir.