Sermayesinin tamamına sahip olunan Çankaya Belediyesi Personel A.Ş’den 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamı dışında sözleşme karşılığı araç temin ettiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde; belediyelerin kullanımında bulunan her türlü kaynaktan karşılanan mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalelerinin bu Kanun hükümlerine göre yürütüleceği belirtilmiş, “İstisnalar” başlıklı 3’üncü maddesinde Kanun’dan istisna olan durumlar sayılmıştır.

Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde; idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu ayrıca bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünün temel usuller olduğu,

Kanun’un “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde; Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyetin belirleneceği ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceği,

Kanun’un 18’nci maddesinde, idarelerce mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalelerinde açık ihale usulü, belli istekliler arasında ihale usulü veya pazarlık usulü yolunu kullanmaları gerektiği,

Kanun’un doğrudan temin başlıklı 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen parasal limitler dahilindeki ihtiyaçlarına ilişkin alımların ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temin usulü ile karşılanabileceği hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, 4734 sayılı Kanun’da belediyeler ve bağlı idarelerinin düzenledikleri ihalelere belediye şirketlerinin katılabilmesini doğrudan engelleyen bir hüküm bulunmamasının yanında bu ihalelere ilişkin belediye şirketlerine diğer şirketler karşısında bir ayrıcalık da tanınmadığı, belediyelerin 4734 sayılı Kanun kapsamında düzenleyeceği ihalelerde belediye şirketlerinin de herhangi bir özel şirketin tabi olduğu prosedüre tabi olacağı, eşit şartlar altında ve rekabet kurallarına uygun şekilde yarışacakları görülmektedir. Aksi bir uygulamanın; 4734 sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen ve idarelere düzenleyecekleri ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği ve gizliliği sağlamalarını emreden hükümlerine aykırılık oluşturacağı açıktır.

Yapılan incelemede, Belediyenin sermayesinin tamamına sahip olduğu Şirketinden herhangi bir ihale usulü veya doğrudan temin yöntemi kullanılmaksızın yalnızca sözleşme karşılığında Kanun’un temel ilkelerine aykırı olarak araç kiralama hizmeti aldığı görülmüştür.

Kamu İdaresi cevabında, bulgu doğrultusunda gerekli işlemlerin yapılacağını belirtmiştir.

Sonuç olarak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun öngördüğü müeyyidelerle karşı karşıya kalınmaması açısından alımların mevzuatta belirtilen usullerle yapılması gerekmektedir.