Belediye sınırları içerisinde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı almadan faaliyette bulunan işletmelerin bulunduğu ve buna bağlı olarak Kamu İdaresinin gelir kaybına uğradığı görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin Yetkileri ve İmtiyazları” başlıklı 15’inci maddesinde, gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen izin veya ruhsatı vermek ve gayrisıhhî müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve denetlemek belediyenin yetki ve imtiyazları arasında sayılmıştır.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İş yeri Açma İzni Harcı” başlıklı 81’inci maddesinde; belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir iş yerinin açılması işleminin iş yeri açma izni harcına tabi olduğu belirtilmiştir.

3572 sayılı İş yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 3’üncü maddesinin (b) bendinde, belediye hudutları ile mücavir alan içinde kalan tüm iş yerleri ve işletmelere belediyelerinin iş yeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.

İş yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinin (a) bendi ile ruhsat vermeye yetkili idarenin tanımı yapılmış, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediyenin yetkili idare olduğu ifade edilmiştir.

Yapılan incelemede, Antalya Vergi Dairesi Başkanlığından alınan aktif mükellef listesinde Kamu İdaresi sınırları içinde 33.844 aktif işletmenin kayıtlı olduğu görülmüştür. Bu verilerin Kamu İdaresinin Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü kayıtlarında yer alan bilgiler ile karşılaştırılması sonucu, 33.844 adet iş yerinden 5.311 adedinin İdarenin iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verme sorumluluğu ve yetkisi bulunmayan iş yerlerinden olduğu; geriye kalan

28.533 iş yerinden 6.612 adedinin iş yeri açma ve çalışma ruhsatı aldığı; 21.921 adet iş yerinin ise iş yeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyet gösterdiği; buna bağlı olarak da Kamu İdaresinin, iş yeri açma ve çalışma ruhsat harcı geliri kaybına uğradığı tespit edilmiştir.

Kamu İdaresi cevabında, İdarece 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun ile 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a atıf yapılarak ruhsatsız işyeri sayısının bulgu metninde belirtildiği kadar olmadığı ayrıca bazı işyerlerinin bulunduğu taşınmazların imar mevzuatına veya itfaiye yönünden aykırılığı bulunması sebebiyle bunlara ilişkin ruhsat taleplerinin sonuçlandırılamadığı ifade edilmiştir. Ancak ruhsatsız işyerlerine ilişkin çalışma yapılırken Kamu İdaresi cevabında atıf yapılan Kanun maddeleri dikkate alınmıştır. Diğer yandan cevap eklerinde mevzuat yönünden aykırı olması sebebiyle ruhsat verilemediği belirtilen işyerlerinin sayısına ilişkin kanıtlayıcı bilgi ve belge sunulmamıştır.

Kamu İdaresinin yetki ve görev alanındaki iş yerlerinin iş yeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunup bulunmadığının takibinin sağlanması ve buna bağlı olarak da iş yeri açma izni harcının zamanında tahsil edilmesi gerekmektedir.