Belediye ahşap atölyesinde üretim girdisi olarak kullanılmak üzere alımı yapılan taşınır niteliğindeki ağaç ürünlerin, stoklandığı halde ilgili varlık hesaplarında izlenmeden 630- Giderler Hesabına borç kaydı yapılmak suretiyle doğrudan giderleştirildiği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin stoklar hesap grubuna ilişkin olarak düzenlenen “Hesap grubuna ait işlemler” başlıklı 114’üncü maddesinde; Stokların, maliyet bedeliyle hesaplara alınacağı, maliyet bedeline; stokların elde edilmesi ve depolanacağı yere kadar getirilmesi için faiz hariç yapılan her türlü giderin ilave edileceği, stoklar kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde giderler hesabına kaydedilerek ilgili hesaplardan çıkarılacağı,

Aynı Yönetmelik’in 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 115’inci maddesinde; bu hesabın, kurumlarca satılmak, üretimde veya diğer faaliyetlerde kullanılmak ya da tüketilmek üzere edinilen ilk madde ve malzeme, yarı mamul, mamul, ticari mal, artık ve hurda gibi bir yıl veya faaliyet dönemi içinde tüketilecek veya paraya çevrilecek varlıkların izlenmesi için kullanılacağı, hükümlerine yer verilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde tüketim malzemeleri: belirli bir hizmetin üretilmesinde kullanılan, kullanımı sonucunda tükenen veya

bir süre kullanıldıktan sonra ilk özelliklerini kısmen veya tamamen kaybederek bir daha kullanılamayacak duruma gelen, çeşitleri ile kod numaraları Taşınır Kod Listesinin (A) bölümü 150 hesap detayında yer alan malzemeler olarak tanımlanmıştır.

Aynı Yönetmelik eki Taşınır Kod Listesi’nin “A-Tüketim Malzemeleri” bölümünde ise, tüketim malzemesi olarak kabul edilen taşınır mallar tadadi olarak sayılmıştır. Listenin “150.12.05-Ağaç ürünleri” başlıklı bölümünde ağaç ürünlerinin taşınır niteliğinde olduğu ifade edilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, kurumlarca tüketilmek ya da diğer faaliyetlerde kullanılmak üzere edinilen ve stoklanan ağaç ürünlerinin, 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabında izlenmesi gerektiği ve söz konusu malların ancak kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde gider hesabına kaydedilerek stok hesaplarından düşülebileceği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, belediye tarafından alımı yapılan ve stoklanan toplam 1.076.573,01 TL tutarındaki ağaç ürünün taşınır işlem fişi düzenlenmeksizin ve ilgili varlık hesaplarında izlenmeksizin hemen tüketilmiş gibi giderleştirildikleri tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, söz konusu malların ancak kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde gider hesabına kaydedilerek stok hesaplarından düşülmesi ve bu süre zarfında ambar kayıtlarında takibinin yapılması gerekmektedir.