Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğünün Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliği kapsamında endüstriyel atıksu üreten işletmelerden bazılarının bağlantı kalite kontrol ruhsatı almaksızın faaliyette bulundukları, dolayısıyla endüstriyel atıksuların kontrolsüz bir şekilde kanalizasyon şebekesine deşarj edildiği tespit edilmiştir.

Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliki’nin “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde;

“Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı: ASAT tarafından düzenlenen, endüstriyel atıksularla endüstrilerde oluşan evsel nitelikli atıksularm kanalizasyon şebekesine bağlanma ve/veya boşaltma şartlarını belirleyen belgedir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği Madde 37 „de tanımlanmış olan hususlarla ilgili "deşarj izin belgesi" kanun ve yönetmeliklerde tanımlanmış kurum ve kurullarca verilir. Bu tür hususlarda ASAT tarafından verilecek Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı, ilgili kurullara sunulacak deşarj izin belgesi için görüş niteliği taşıyacaktır." Debisi 50 m3/g(in üzerindeki konvansiyonel atıksuyu olan işletmeleri de kapsar.

Endüstriyel Atıksu: Evsel atıksu dışında kalan endüstrilerin, imalathanelerin, küçük ticari işletmelerin ve küçük sanayi sitelerinin her türlü üretim, işlem ve prosesinden kaynaklanan sulardır.”

Anılan Yönetmelik’in “Yararlanma Onayı ve Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı (BKKR)” başlıklı 16’ıncı maddesinde;

“Debisi 1 m3/gün den fazla olan endüstriyel atıksu kaynaklarının ve atıksu debisi 50 m3/gün üzerinde olan konvansiyonel parametre ihtiva eden işletmelerin kanalizasyon şebekesinden yararlanması ASAT’ın yazılı onayına bağlıdır. Onay şartları endüstriyel atıksu kaynaklarına ASAT'ça verilecek "Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı" nda belirlenir. Ruhsatta belirtilen koşullar dışında, kanalizasyon şebekesinden yararlanmak yasaktır. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği Madde 37’ de tanımlanmış olan hususlarla ilgili "çevre izni" ilgili kanun ve yönetmeliklerde tanımlanmış kurum ve kurullarca verilir.

Atıksu karakterini tespit edebilmek için, tesis çıkışından atıksu kaynağının faaliyet ve özelliklerine göre İdarece tespit edilecek şekilde numune alınır ve analiz gerçekleştirilir. Analiz sonuçları deşarj limitlerini sağlamamış ise, söz konusu kuruluşa deşarj limitlerini sağlaymcaya kadar KÖP uygulanır. Analiz sonuçları deşarj limitlerini sağlamış ise, söz konusu kuruluşa "Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı" verilir.

Yeni kurulacak veya henüz ruhsat almamış endüstriyel atıksuyu veya debisi 50 m3/gün üzerindeki konvansiyonel atıksuyu olan kirletici kaynakların, Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatı almak üzere ASAT'a başvurması mecburidir.

Kanalizasyon şebekesine bağlı endüstriyel atıksuyu veya debisi 50 m3/gün üzerindeki konvansiyonel atıksuyu olan kirletici kaynaklar, tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içerisinde ruhsat almak için İdareye başvurmak zorundadırlar. Bu süre sonunda ruhsat başvurusu yapmayan işletmeler, ruhsat alınıncaya kadar kirlilik önlem payı öderler.”

Aynı Yönetmelik’in “Ruhsatın Geçerliliği ve Süresi” başlıklı 18’inci maddesinde;

“Bağlantı Kalite Kontrol Ruhsatları beşer yıllık süreler için geçerlidir. Her süre bitiminde şartları incelemek sureti ile ASAT ruhsatları yeniler. Üretim miktar ve düzeninde veya faaliyet türünde değişiklik yapacak olan önemli kirletici kaynaklar, altı ay önceden ASAT'a müracaat ederek ruhsatlarını yeniletirler.” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanalizasyona deşarj şartları, hangi işletmelerin BKKR almak zorunda olduğu ve kaç yıl geçerli olduğu belirlenmiştir.

Yapılan incelemede; endüstriyel atıksu üreten 161 işletmenin bağlantı kalite kontrol ruhsatı almaksızın faaliyette bulundukları ve İdare tarafından bu işletmeler için tespit ya da denetimin yapılmadığı tespit edilmiştir.

Bahse konu ruhsat olmadan faaliyette bulunan işletmenin kanalizasyon sistemine deşarj ettiği atık suyun miktarı, cinsi, özelliği, kirliliği, ön arıtma gerekip gerekmediği gibi hususlar denetlenememekte ve buna yönelik kontroller açısından risk oluşturmaktadır.

Sonuç olarak, BKK ruhsatı olmadan faaliyette bulunan endüstriyel atıksu kaynağı işletmelerin tespit edilmesine yönelik idare abone yönetim sistemi, vergi daireleri, sosyal güvenlik kurumları, ticaret ve sanayi odaları ve belediyelerden işyeri sorgulamaları yapılması

‌ve tespit edilen işletmelerin Yönetmelik’e uygun şekilde ruhsatlandırılması ve denetim işlemlerinin takip edilmesi gerekmektedir.