1. All Risk Sigorta Poliçelerinde Bazı Risk Kalemlerinde Muafiyet Oranlarının Yüksek Belirlenmesi

   Anadolu Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğüne ait bazı yapım işlerinde, yüklenici tarafından yaptırılan All Risk (Bütün Riskler) sigortasında bazı risk kalemlerine

   
   

   %2’den fazla muafiyet uygulandığı görülmüştür.

   
   

   Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinde; yüklenicinin çeşitli risklere karşı yaptıracağı All Risk (Bütün Riskler) poliçesinde tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranının azami %2, deprem, sel, su baskını, toprak kayması ve terör riskleri için uygulanabilecek koasürans oranının ise azami

   %20 olacağı hüküm altına alınmıştır. Söz konusu mevzuat hükmü çerçevesinde; muafiyet açısından uygulanabilecek azami oranın %2 olması gerekmektedir.

   Yapılan incelemede, Kurum tarafından yaptırılan bazı yapım işlerine (Örneğin; Yunus Emre Kampüsü Eğitim ve Hizmet Bloklarında Muhtelif Tadilat İşleri İşi) ait sigorta poliçelerinde, Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine aykırı olarak; diğer doğal afetler, yangın, hırsızlık, bakım hasarları muafiyeti %10, diğer hasar muafiyeti %10, üçüncü şahıs mali mesuliyet maddi zarar muafiyeti %10 oranında uygulanmıştır.

   Sigorta poliçesinde muafiyet oranlarının mevzuatta yer alan orandan yüksek belirlenmesi yüklenicinin nihai sorumluluğunu değiştirmemekle birlikte; olası risklerin vuku bulması durumunda sigorta şirketlerinin zarar üstlenimlerini azaltmakta, yüklenicinin risk maliyetine katlanma yükümlülüğünü arttırmaktadır. Diğer taraftan poliçelerde genel teamül olarak belirtilen oranlarda muafiyetler konulması yüklenicinin olası risklere katlanma maliyetlerini arttırarak idarenin de işi zamanında veya daha düşük maliyetli olarak tamamlatması yükümlülüğüne engel olabilecektir.

   Kamu idaresi bulguya katıldığını belirtmiş olup söz konusu hususun düzeltilmesine ilişkin işlemlere başlanıldığı ifade edilmiştir.

   Yapım İşleri Genel Şartnamesi gereği, yapım işlerine ilişkin bütün riskler All Risk (Bütün Riskler) sigortalarında %2’den fazla muafiyet uygulanmaması gerekmektedir.

2. All Risk Sigorta Poliçelerinin Alt Yüklenicileri Kapsamaması

Yapım işleri için düzenlenmesi gereken All Risk (Bütün Riskler) poliçelerinin alt yüklenicilerin eylem ve işlemlerini kapsamadığı görülmüştür.

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “İş ve İş Yerlerinin Korunması ve Sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinin 3’üncü fıkrasında; “Sigorta poliçesinde; idare işveren sıfatıyla, yüklenici işi gerçekleştiren sıfatıyla yer almalı, alt yüklenicilerin vereceği zararların da teminat kapsamı dahilinde olduğu belirtilmelidir.” denilmektedir.

Buna göre yapım işine konu olan yapının güvence altına alınması için yükleniciden All Risk (Bütün Riskler) sigortası istenmektedir. Güvence karşılığı olarak alınan sigortada yapım aşamasında yer alan, yüklenicinin birincil düzeyde idareye karşı sorumlu olduğu ayrıca alt yüklenicinin vereceği zararların da kapsama dahil edilip teminata bağlanması gerekmektedir. Ancak Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen bazı yapım işine ilişkin (Örneğin; Yunus Emre Kampüsü Eğitim ve Hizmet Bloklarında Muhtelif Tadilat İşleri İşi) ihalelerde, Üniversitenin izni ile alt yüklenici çalıştırıldığı ancak All Risk (Bütün Riskler) sigortalarında sadece yüklenicilerin adının geçtiği alt yüklenicilerin yer almadığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresi bulguya katıldığını belirtmiş olup söz konusu hususun düzeltilmesine ilişkin işlemlere başlanıldığı ifade edilmiştir.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi gereği, alt yüklenici çalıştırılan işlere ilişkin sigorta poliçelerinde alt yüklenicilerin verecekleri zararların da teminat kapsamına alınması gerekmektedir.