Şirketin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3’üncü maddesinin (g) bendine göre istisna kapsamında yaptığı alımların, aynı Kanun’un ceza ve ihalelerden yasaklama hükümlerine göre inceleme yapılmadan gerçekleştirildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinin (d) bendinde; belediyelerin doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları şirketlerin kullanımında bulunan her türlü kaynaktan karşılanan mal veya hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinin bu Kanun hükümlerine göre yürütüleceği hüküm altına alınmıştır.

4734 sayılı Kanun’un “İstisnalar” başlıklı 3’üncü maddesinin (g) bendinde ise; 2’nci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (d) bentlerinde sayılan kuruluşların ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları yaklaşık maliyeti ve sözleşme bedeli 2022 yılının Şubat ayından itibaren 33.494.082,00 TL’yi geçmeyen mal ve hizmet alımlarının ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç bu Kanuna tâbi olmadığı belirtilmiştir.

4734 sayılı Kanunun 58’inci ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 26’ncı maddelerine göre haklarında yasaklama kararı verilen gerçek veya tüzel kişilerin, 4734 sayılı Kanunun 2’nci ve 3’üncü maddeleri uyarınca istisna edilenler dâhil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanması gerekmektedir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İdareler tarafından EKAP üzerinden gerçekleştirilecek işlemler” başlıklı 30’uncu maddesinin “Teyit işlemleri” başlıklı 5’inci bendinde; 4734 sayılı Kanunun 40’ıncı maddesinin sekizinci fıkrasında, ihale kararlarının ihale yetkilisince onaylanmadan önce idarelerin, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını Kurumdan teyit ederek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorunda oldukları belirtilmiştir. Buna göre teyit belgesi alınmaması halinde ihale sürecinin tamamlanması mümkün olmayacaktır.

Tebliğin 30’uncu maddesinin 5.3’üncü alt bendinde de; 4734 sayılı Kanun'un 3’üncü maddesi uyarınca istisna kapsamında yapılan alımlarda da aynı şekilde ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının Kurumdan teyit edilmesi gerektiği belirtilmektedir.

Yapılan incelemede, istisna kapsamında yapılan alımların EKAP üzerinden gerçekleştirilmediği ve ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının Kurumdan teyit edilmediği tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından, 2023 yılı Mart ayından itibaren, ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının Kurumdan teyidinin düzenli olarak yapılmaya başlanıldığı ifade edilmiştir.

4734 sayılı Kanun her ne kadar 3 (g) kapsamında yapılan alımları istisna kapsamına alsa da 3

1. kapsamında yapılan alımlar için Kanun’un ceza ve ihalelerden yasaklama hükümlerine uyulması zorunluluğunu getirmektedir.

   Sonuç olarak, Kanun ile istisna kapsamında yapılacak alımlar için kurumlara ceza ve ihalelerden yasaklama hükümlerine uyulması gerekmektedir.