Karar Künyesi
İdarece sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerecin ilçe belediyelerinin sorumlu ve yetkili oldukları taşınmazlardan geçirilmesiyle ilgili olarak tahsil edilen geçiş hakkı bedelleri ilçe belediyelerine gönderilmemiştir.
Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmelik’in “Amaç” başlıklı 1’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında;
“Bu Yönetmeliğin amacı; sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerecin taşınmazlardan geçirilmesiyle ilgili geçiş hakkına, bu hakka ilişkin uygulanacak ücret tarifesine ve yönetmelik kapsamındaki işlemlerin
denetlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu Yönetmelik’in “Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı 4’üncü maddesinde; “Bu Yönetmelikte geçen;
Elektronik Haberleşme Altyapı Bilgi Sistemi (EHABS): Elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren işletmecilerin altyapılarına ilişkin bilgilerin kaydedildiği sistemi,
Geçiş hakkı: İşletmecilere; elektronik haberleşme hizmeti sunmak için gerekli şebeke ve altyapıyı kurmak, kaldırmak, bakım ve onarım yapmak gibi amaçlarla kamu ve özel mülkiyet alanlarının altından, üstünden ve üzerinden geçmeleri için tanınan hakları,
Geçiş hakkı ücreti: İşletmecinin, geçiş hakkı karşılığında geçiş hakkı sağlayıcısına ödeyeceği ücreti,
Geçiş hakkı ücret tarifesi: Ek-1’de yer alan Geçiş Hakkı Ücret Tarifesi Üst Sınırları Tablosunda belirtilen yerlerde, geçiş hakkını kullanacak işletmecilerden talep edilen ücretlerin üst sınırlarını gösteren fiyat tarifesini,
Geçiş hakkı sağlayıcısı (GHS): Geçiş hakkına konu olan kamuya ait ya da kamunun ortak kullanımında olan taşınmazlar da dâhil olmak üzere taşınmazın sahipleri ve/veya taşınmaz üzerindeki hak sahiplerini ifade etmektedir.” denilmektedir.
Yönetmelik’in 9’uncu maddesi hükümlerine uygun olarak oluşturulan tablonun büyükşehir ve ilçe belediyelerini ilgilendiren bölümü aşağıda verilmiştir:
Tablo 7: Geçiş Hakkına Konu Taşınmazlara İlişkin Tarife
Geçiş Hakkına Konu Taşınmazların ve Yerlerin Niteliği
Ücret Üst Sınırı (Yıllık)
Büyükşehir belediyeleri sınırları içerisinde kalan ve büyükşehir belediyelerinin tasarrufunda ve/veya sorumluluğunda olan yerler
Metresi 1,00.-TL
Büyükşehir belediyeleri sınırları içerisinde kalan ve ilçe belediyelerinin tasarrufunda ve/veya sorumluluğunda olan yerler
Metresi 0,70.-TL
Yönetmelik ekinde ilçe belediyelerinin sorumluluğunda bulunan yerler ayrı olarak düzenlenmiştir. Bu doğrultuda ilçe belediyelerinin sorumluluğunda bulunan yerlere ilişkin tahakkuk edecek geçiş hakkı bedelleri ilgili ilçe belediyesine aktarılmalıdır.
Yapılan incelemelerde; elektronik haberleşme altyapısı üzerinden alınması gerekli olan geçiş hakkı ücretinin idare tarafından takip edildiği, bu kapsamda 2019 yılında ilgili şirketlerden 4.593.458,96 TL geçiş hakkı tahsilatı yapılmasına rağmen ilçe belediyelerine herhangi bir pay gönderimi yapılmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği gereği altyapı tesisleri imalatı için altyapı kazı ruhsatlarının AYKOME tarafından verildiği, bu nedenle Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde yapılacak altyapı çalışmalarında Altyapı Koordinasyon Müdürlüğü’nden izin alınması gerekmekte olduğu, İBB tarafından çıkarılan Yönetmelik gereği geçiş hakkına ilişkin iş ve işlemlerin (takip, ücret tahsilâtı vb.) “geçiş hakkı sağlayıcısı” olarak Belediye tarafından yürütüldüğü ifade edilmişse de; ilçe belediyeleri tasarrufunda olan taşınmazlar üzerinden elde edilen geçiş hakları için bir açıklama getirilmemiştir. Ayrıca geçiş haklarına ilişkin sürecin İBB tarafından yönetilmesi, ilgili ilçe belediyesi paylarının gönderilmeyeceği anlamına gelmemektedir. Netice olarak, ilçe belediyelerinin tasarrufunda veya sorumluluğunda olan taşınmazlar üzerinden elde edilen payların ilgili idaresine gönderilmesi gerekmektedir.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, Büyükşehir Belediyesi tarafından takip edilen geçiş hakkı bedelleri tasarruf alanlarına göre ilçe belediyelerine dağıtılmalıdır.