Belediye tarafından bankadan alınan kredilere işleyen faizler için tahakkuk kayıtlarının ilgili mevzuatına uygun yapılmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 381-Gider Tahakkukları Hesabına ilişkin işlemleri açıklayan 290’ıncı maddesinde;

"(1) Uzun veya kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içinde yer alan, iç ve dış malî borçlara ilişkin olarak ay sonlarında tahakkuk ettirilen ve gelecek aylarda ya da içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemde ödenecek olan işlemiş faiz tutarı ile kuponlu tahvillerin gelecek aylarda ya da takip eden yılda kupon ödemesi yapılacak işlemiş faiz tutarı bu hesaba kaydedilir. Aralık ayına ait olarak tahakkuk ettirilen faiz gideri borçlarından takip eden faaliyet dönemi içinde ödenmesi gerekenler geçici mizandan önce bu hesaba kaydedilir.

1. Dönem sonunda, uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki gider tahakkukları hesabında yer alıp, ödeme zamanına bir yıldan az süre kalan tutarlar bu hesaba aktarılır.

   …”

   
   

   Hesabın işleyişini açıklayan 291’inci maddesinde ise;

   
   

   “(1) Gider tahakkukları hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

   1. Alacak

      
      

      1. Tahakkuk etmiş olmakla birlikte gelecek aylarda ödenecek borçlar ay sonlarında bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

      2. Ay sonlarında uzun veya kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki tahviller dışında kalan borçlara ilişkin olarak ay sonlarında tahakkuk ettirilen ve gelecek aylarda ödenecek olan işlemiş faiz tutarları 630-Giderler Hesabına borç, bu hesaba alacak kaydedilir.

      3. Uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki gider tahakkukları

         
         

         hesabında kayıtlı tutarlardan, takip eden dönemde ödenebilir duruma gelecek olanlar dönem sonunda bu hesaba alacak, uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki 481- Gider Tahakkukları Hesabına borç kaydedilir.

         …” hükümleri yer almaktadır.

         
         

         Aynı Yönetmelik’in 481-Gider Tahakkukları Hesabının işleyişini açıklayan 340’ıncı maddesinde ise;

         “(1) Gider tahakkukları hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir:

         1. Alacak

            
            

            1. Tahakkuk etmiş olmakla birlikte, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemden sonraki dönemlerde ödenebilir duruma gelecek olan giderlerden kaynaklanan borç tahakkukları ay sonlarında bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

            2. İçinde bulunulan yılı takip eden yılda ödenecek olanlar kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki 381-Gider Tahakkukları Hesabına, içinde bulunulan yılı takip eden yıldan sonraki yıllarda ödenecek olanlar bu hesaba alacak, vade sonunda ödenecek olan işlemiş faiz tutarları ise 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.

…” denilmektedir.

Yukarıda verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere mali borçlara ilişkin ay sonlarında işleyen ve yılı içinde gelecek aylarda ödenebilir duruma gelen faizler için 381- Gider Tahakkukları Hesabının, izleyen faaliyet dönemlerinde ödenebilir duruma gelen faizler için ise 481-Gider Tahakkukları Hesabının kullanılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede Belediyenin almış olduğu kredilerle ilgili aylık tahakkuk kayıtlarının yapılmadığı ve ödeme yapıldığında faizlerin giderleştirildiği görülmüş, durumun düzeltilmesi adına kalan faizlerin vadesine göre 381-481-Gider Tahakkukları Hesaplarında izlenerek karşılığında 630-Giderler Hesabının kullanıldığı anlaşılmıştır. Fakat bu kaydın henüz tahakkuk etmemiş faizlerin giderleştirilmesine neden olarak dönemsellik ilkesine aykırılık teşkil etmesi durumu söz konusudur.

Sonuç olarak ilgili mevzuat uyarınca izleyen faaliyet dönemlerinde tahakkuk ettirilmesi gereken henüz işlememiş faiz giderlerinin ilgili faaliyet döneminde tahakkuk

ettirilmesi neticesinde, Belediyenin 2018 yıl sonu itibariyle mali tablolarında 481-Gider Tahakkukları Hesabı ve 630-Giderler Hesabının olduğundan 5.450.550,43 TL fazla görünmesine sebep olunduğu düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “2019 mali yılı başı itibariyle gerekli düzeltmeler yapılmış olup; ilgili hesaplar üzerinden kayıt altına alınmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi tarafından bulguda belirtilen görüşler doğrultusunda işlem tesis edildiği anlaşılmıştır. Ancak söz konusu işlemlere ilişkin muhasebe kayıtları 2019 yılında yapıldığından 2018 yılı Mali Tablolarındaki hatayı etkilememektedir. Dolayısıyla 2018 yılı Mali Tablolarında yer alan 481 ve 630 Hesaplarının gerçeği yansıtmadığı değerlendirilmektedir.