Yapılan incelemelerde hazineye ait taşınmazların satışından elde edilen gelirlerden belediyeye gönderilen tüm payların ayırt edilmeksizin belediyenin cari hesaplarına yatırıldığı, buradan da belediyenin cari giderleri için harcandığı tespit edilmiştir.

Mali Hizmetler Müdürlüğünden ve Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğünden alınan

verilerde bu amaçla belediye hesaplarına yatırılan tutarların da birbirini tutmadığı görülmüştür.

Belediyeden alınan veriler (Maliye Bakanlığı taşınmaz satış payları tamamı) 2015 Yılı= 241.992,97

2016 Yılı= 649.717,73

2017 Yılı= 581.838,51

2018 Yılı= 263.221,76

2019 Yılı= 322.880,66

Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğünden alınan veriler

2015 Yılı= %30= 221.925,23 %10= 81.893,59 TOPLAM= 303.818,82

2016 Yılı= %30= 502.825,50 %10= 171.907,07 TOPLAM= 674.732,57

2017 Yılı= %30= 479.302,19 %10= 177.519,60 TOPLAM= 656.821,79

2018 Yılı= %30= 206.466,32 %10= 76.469,26 TOPLAM= 282.935,58

2019 Yılı= %30= 252.592,59 %10= 93.552,85 TOPLAM= 346.145,44

Yukarıda görüldüğü üzere hazine taşınmazlarından belediyeye gönderilen paylara ait son 5 yıllık defterdarlık tarafından gönderilen ve belediye tarafından çıkartılan verilerde toplam tutarlar itibariyle de bir uyum olmadığı görülmektedir.

4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5’inci maddesinde; “… Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla

% 10'u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili belediyeye % 30, varsa büyükşehir belediyesine % 10 oranında pay verilir. ...Bu paylar tahsilini takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılır. …” denilmektedir.

Dolayısıyla yukarıda belirtilen satış bedellerinin % 10’ u oranında gönderilen payların oluşturulacak gecekondu fonu hesabına aktarılması, diğer %30’luk kısmının ise belediyenin cari hesaplarına aktarılarak kullanılması gerekmektedir.

2015-2019 dönemleri dikkate alınarak yapılan incelemede, 4706 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi kapsamında yapılan satışlardan Belediyeye aktarılması gereken payların tahakkuk ve takibine ilişkin Belediye tarafından herhangi bir işlem yapılmadığı, 2019 yılı sonu itibariyle de bir gecekondu hesabının açılmadığı, ancak 2020 yılı içerisinde Ziraat Bankası nezdinde fon hesabının açıldığı anlaşılmıştır.

775 sayılı Gecekondu Kanun’un 13’üncü maddesinde; “Buna göre 12’nci madde gereğince teşkil edilen fonda toplanan paralar, belediyelerce, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartıyla:

1. Bu kanundaki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında,

2. Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında,

3. Kendi bütçe imkânlarıyla karşılanamayan ve fakat bu kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılır. “denilmektedir.

   Belediyenin belli bir fona tahsis niteliğinde olan bu geliri bu amaçla açılacak özel bir hesapta izleyip 775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde belirtilen yerlere harcaması gerekirken, normal bir gelir gibi kayıtlara alınarak amacı dışında harcanmıştır.

   Yukarıdaki mevzuat hükümleri gereğince, çeşitli kurumlar tarafından Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından Belediyenin gerek cari hesabına, gerekse gecekondu fonu hesabına gönderdiği payların takip edilerek, hem muhasebe kayıtlarıyla uyumu sağlanmalı, hem de Gecekondu Fonunda biriken paraların 775 sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen 13’ncü maddesinde belirtilen usulde ve yine aynı maddede sayılan yerlere harcanmasına özen gösterilmelidir.