Karar Künyesi
Vilayetler Birliği 2018 yılı bilançosuna yönelik incelemeler neticesinde taşınmazlara ait muhasebe kayıtlarının mevzuata uygun biçimde yapılmadığı tespit edilmiştir.
Vilayetler Birliği mülkiyetinde bulunup Vilayet Birliği Turizm ve Ticaret Anonim Şirketine kiralanan 6 adet tesise ait taşınmaz bedellerine ilişkin kayıtların muhasebe sistemine eksik olarak aktarıldığı görülmüştür.
Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesinde;
“(1) Taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleri, kamu idarelerine ait taşınmazların mevcutlarla birlikte içinde bulunulan yılda çeşitli yollarla edinilenlerin ve elden çıkarılanların miktar ve değer olarak takip edilmesi amacıyla kayıt altına alınmasıdır. Kayıtların belgeye dayanması esastır.
(2) Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazlar maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenler ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınır.”
denilmektedir.
Mevzuat hükmünde belirtildiği üzere idareler tarafından mülkiyetlerinde bulunan taşınmazların maliyet bedelinin bilinmesi halinde bu bedel üzerinden, bu bedelin bilinmemesi halinde ise rayiç değer üzerinden kayıt altına alınması gerekmektedir.
Yapılan incelemelerde Vilayetler Birliği tarafından mülkiyetinde bulunan 6 adet taşınmaza yönelik rayiç araştırması çalışmalarının yapıldığı ancak bu çalışmalar tamamlanmasına rağmen tespit edilen değerlerin muhasebe sistemine tam olarak aktarılamadığı görülmüştür. Şöyle ki birlik tarafından rayiç değer çalışması yapılan tesislere ait 2018 yılında takdir edilen değer 151.475.000 Türk Lirası iken 252 Binalar Hesabında yer alan kayıtlı taşınmaz değeri ise 7.510.242 Türk Lirası olarak yer almaktadır. Bu durum idare taşınmazlarının tespit edilen değeri ile muhasebe kayıtlarının örtüşmemesine neden olmakta olup 252 Binalar Hesabının bilançoda 143.964.758 Türk Lirası eksik görünmesine yol açmaktadır.
Mevzuat hükmüyle getirilen yükümlülükler dikkate alınarak kamu idaresinin mülkiyetinde bulunan bu taşınmazların fiili durumu yansıtacak şekilde kayıt altına alınması gerekmektedir.
Şartsız ve bedelsiz olarak Vilayetler Birliğine bağışlanan Trabzon İlindeki Çakıroğlu İsmail Ağa Konağının muhasebe kayıtlarında yer almadığı görülmüştür.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “25 Maddi Duran Varlıklar” başlıklı 186’ncı maddesinde;
“(1) Bu hesap grubu, kurumca, faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve tahmini yararlanma süresi bir yıldan fazla olan fiziki varlıklar ile bunlara ilişkin birikmiş amortismanların izlenmesi için kullanılır.”,
“Hesap grubuna ilişkin işlemler” başlıklı 187’nci maddesinde;
Maddi duran varlıklar hakkında; Taşınır Mal Yönetmeliği ve 13/9/2006 tarihli ve 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmeliğin ilgili hükümleri ile aşağıdaki hükümlere göre işlem yapılır.
Maddi duran varlıklar hesap grubuna ilişkin işlemler aşağıda gösterilmiştir:
a) Maddi duran varlıkların hesaplara alınması
1) Edinilen maddi duran varlıklar, maliyet bedeli ile hesaplara alınır. Maliyet bedeline varlıkların elde edilmesinde yapılan her türlü gider ilave edilir. Bağış veya hibe olarak edinilen maddi duran varlıklar varsa bilinen değeri, yoksa değerlemesi yapıldıktan sonra tespit edilen değeri ile hesaplara alınır...”
denilmektedir.
Mevzuat hükmünden anlaşılacağı üzere kamu idareleri tarafından bağış veya hibe olarak edinilen maddi duran varlıklar varsa bilinen değeri ile yoksa değerlemesi yapıldıktan sonra tespit edilen değer ile kayıt altına alınması gerekmektedir.
Yapılan incelemelerde Vilayetler Birliğine 11.08.2017 tarihinde protokol düzenlenerek bağışı gerçekleştirilen Trabzon İlindeki Çakıroğlu İsmail Ağa Konağının muhasebe kayıtlarında yer verilmediği görülmüştür.
Mevzuat hükmüyle getirilen yükümlülükler dikkate alınarak kamu idaresine bağışlanan taşınmazın fiili durumu yansıtacak şekilde kayıt altına alınması gerekmektedir. Vilayetler Birliğinin sahip olduğu taşınmazların mali tablolarda tam olarak yer almaması mali tabloların doğru ve güvenilir bilgi sunmasını engellemektedir.
Kamu idaresi cevabında; “A) Mevzuat hükmüyle getirilen yükümlülükler dikkate alınarak mülkiyetimizde bulunan taşınmazlar fiili durumları yansıtılacak şekilde kayıt altına alınacaktır.
B) Mevzuat hükmüyle getirilen yükümlülükler dikkate alınarak Birliğimize bağışlanan taşınmazın fiili durumu yansıtılacak şekilde kayıt altına alınacaktır.” denilmektedir.
Sonuç olarak Bulgunun (A) kısmına ilişkin kamu idaresi cevabında bulguya katıldıklarını ve bundan sonraki işlemleri gerekli düzeltmeleri yaparak gerçekleştireceklerini bildirmişlerdir.
Vilayetler Birliğinin mülkiyetinde bulunan taşınmazların mevzuat hükümleri uyarınca kayıt altına alınmaması 252 Binalar Hesabında 143.964.758 Türk Lirası hataya neden olmaktadır.
Bulgunun (B) kısmına ilişkin kamu idaresi cevabında, bulguda belirtilen hususlara göre gerekli düzenlemelerin yapıldığı bildirilmiştir.
Vilayetler Birliğine bağış yoluyla elde edilen taşınmazların mevzuat hükümleri uyarınca kayıt altına alınmaması mali tabloların doğru ve güvenilir bilgi sunmasına engel olmaktadır.