Mudanya Belediyesi veri tabanının incelenmesi sırasında; işyeri açma ve çalışma ruhsatı almadan ve bu ruhsata esas işyeri açma izni harcını ödemeden faaliyet gösteren işletmelerin olduğu tespit edilmiştir.

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik” uyarınca sıhhî ve gayrisıhhî işyerleri ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde faaliyet göstermesi için ilgili belediyeden işyeri açma ve çalışma ruhsatının olması gerekmektedir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun "İşyeri açma izni harcı" başlıklı 81'inci maddesinde, "Belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılması işyeri açma izni harcına tabidir" hükmü yer almakta;

Aynı Kanun'un “4. Çevre temizlik vergisi” başlıklı mükerrer 44’üncü maddesinin birinci fıkrasında ise, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binaların çevre temizlik vergisine tabi olduğu ifade edilmektedir.

Zabıta Müdürlüğü ve Mali Hizmetler Müdürlüğünden alınan verilerden, idarenin yetki ve görev sınırları içinde faaliyetine devam eden aktif halde toplam 1672 adet işyeri için ruhsatlandırma yapıldığı ve sadece bu işyerlerinden işyeri açma ve çalışma ruhsatı harcı tahsil edildiği anlaşılmasına karşın; halihazırda, çevre temizlik vergisine tabi 2334 adet aktif işletmenin bulunduğu tespit edilmiştir.

11.04.2007 tarih ve 26490 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Belediye Zabıta Yönetmeliği”nin “Görevleri” başlıklı 10’uncu maddesinin (Değişik:RG- 18/12/2021-31693) (1) no.lu fıkrasının a)bendinin 19) no.lu alt bendinde:

“Ruhsatsız olarak açılan veya ruhsata aykırı olarak işletilen işyerleri ile ilgili olarak 14/6/1989 tarihli ve 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun ile 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri gereğince, işyerinin açma ruhsatı alıp almadığını kontrol etmek, yetkili mercilerce verilen işyeri kapatma cezasını uygulamak, denetim ve gereken diğer işlemleri

yapmak.” belediye zabıtasının görevleri arasında sayılmıştır.

5018 sayılı “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun “Gelirlerin toplanması sorumluluğu” başlıklı 38’ inci maddesinde, kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanların, ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumlu bulundukları ifade edilmektedir.

Belediye tarafından verilen cevapta; ruhsatsız işletmelere yönelik iş ve işlemler kesintisiz olarak devam ettiği, pandemi dönemi ve ekonomik sebeplerle işletmelerin kısa sürede açılıp kapandığı, ancak idarece işletmeler hakkında her yönden denetimlerin sürdürülmekte olduğu belirtilmiştir.

Belediye tarafından gönderilen cevap değerlendirildiğinde; bulguda yer alan hususlarla ilgili olarak gerekli denetimlerin yapılmaya başlandığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, ruhsatsız faaliyet gösterdiği tespit edilen toplam 662 işyerinden kaynaklanan gelir kaybının telafisi için, ilgili birimlerce; mevzuatında öngörülen yoklama, tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerine başlanması gerekmektedir.