Karar Künyesi
Bazı maddi duran varlıklar için amortisman ayrılmadığı, bazı maddi duran varlıklar için ise kayıtlı değerinden daha fazla amortisman ayrıldığı görülmüştür.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 25 Maddi Duran Varlıklar hesap grubuna ilişkin “Hesap grubuna ilişkin işlemler” başlıklı 187’nci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde; bir yıldan fazla kullanılabilen ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalan maddi duran varlıklar için amortisman ayrılacağı; amortismana tabi maddi duran varlıkların neler olduğu, bunlara ilişkin uygulanacak amortisman süre, yöntem ve oranlarına ilişkin esas ve usullerin Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirleneceği, ayrılan amortismanların nasıl muhasebeleştirileceği ve varlıkların amortisman hesaplanmasına esas alınacak değerinin nasıl tespit edileceği belirtilmiştir.
04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Amortisman ve Tükenme Payları” başlıklı 47 Sıra No.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nde ise; kamu idarelerinin duran varlıklarından hangilerinin amortisman ve tükenme payına tabi tutulacağı, buna ilişkin usul ve esaslar ile uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranları düzenlenmiştir.
Yapılan incelemelerde; anılan Yönetmelik ve Tebliğ hükümlerine aykırı olarak aşağıdaki tabloda gösterilen maddi duran varlıklar hesap grubunda yer alan bazı varlıklar için amortisman ayrılmadığı, bazı varlıklar için ise varlığın kayıtlı değerinden daha fazla amortisman ayrıldığı tespit edilmiştir.
Belediyenin 2023 yılı mizanı incelendiğinde; yukarıda açıklanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ile Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nin söz konusu hükümlerine aykırı olarak bazı duran varlıklar için amortisman ayrılmadığı, bazı duran varlıklar için ise varlığın kayıtlı değerinden daha fazla amortisman kaydı bulunduğu tespit edilmiştir.
Amortismana tabi maddi duran varlıklar için amortisman ayrılmaması nedeniyle, bilançoda 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı olması gerekenden eksik, maddi duran varlıkların net değerleri ise fazla görünmektedir. Buna karşılık amortismana tabi maddi duran varlıklar için kayıtlı tutarından daha fazla amortisman ayrılması 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabının olması gerekenden fazla görünmesine sebep olmaktadır.
Tablo 9: Amortisman Ayırma İşlemlerinde Tespit Edilen Hatalar
Hesap kodu Tüm Düzeyler | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) | Amortismanların Toplam Değeri (TL) | Fark ( Hata Tutarı (TL)) |
251.xx.01.00. | TANIMSIZ | 179.470,64 | 0,00 | 179.470,64 |
251.xx.99.00. | Diğer Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri | 548.181,32 | 0,00 | 548.181,32 |
251.xx.99.99. | TANIMSIZ | 0,00 | 70.758,00 | -70.758,00 |
252.xx.xx.00.00 | TANIMSIZ | 339.391,60 | 0,00 | 339.391,60 |
252.xx.xx.02.02 | İlköğretim Okulları | 187.651,49 | 0,00 | 187.651,49 |
252.xx.xx.04.11 | İbadet Yerleri | 55.575,00 | 0,00 | 55.575,00 |
252.xx.xx.04.13 | Düğün, Tören ve Konferans Salonları | 6.974.591,00 | 0,00 | 6.974.591,00 |
252.xx.xx.04.99 | Diğer | 986.613,00 | 0,00 | 986.613,00 |
252.xx.xx.06.02 | Oteller | 69.236,44 | 0,00 | 69.236,44 |
252.xx.xx.06.08 | İçmece ve Kaplıca Tesisleri | 1.300.000,00 | 0,00 | 1.300.000,00 |
252.xx.xx.06.99 | Diğer | 25.896.000,00 | 0,00 | 25.896.000,00 |
252.xx.xx.09.01 | Alışveriş ve İş Merkezleri | 39.799.006,00 | 0,00 | 39.799.006,00 |
252.xx.xx.09.04 | Restoranlar, Lokantalar | 0,00 | 59.264,00 | -59.264,00 |
252.xx.xx.10.99 | Diğer | 21.061.170,00 | 0,00 | 21.061.170,00 |
252.xx.xx.99.00 | TANIMSIZ | 1.944.985,00 | 0,00 | 1.944.985,00 |
253.01.03.. | Görüntüleme, Bilgi Toplama ve Takip Sistemleri | 125.511,90 | 0,00 | 125.511,90 |
253.01.99.. | Diğer Tesis ve Sistemler | 4.875,00 | 0,00 | 4.875,00 |
253.02.01.. | Tarım ve Ormancılık Makineleri | 974.168,12 | 22.843.651,07 | -21.869.482,95 |
253.02.07.. | Paketleme Makineleri | 15,00 | 0,00 | 15,00 |
253.02.10.. | Matbaacılıkta Kullanılan Makine ve Aletler | 747,99 | 0,00 | 747,99 |
253.02.15.. | TANIMSIZ | 2.655,45 | 0,00 | 2.655,45 |
253.03.03.. | Kurtarma Amaçlı Cihaz ve Aletler | 3.000,00 | 0,00 | 3.000,00 |
253.03.05.. | Tıbbi ve Biyolojik Amaçlı Kullanılan Cihazlar ve Aletler | 68.716,08 | 0,00 | 68.716,08 |
254.01.04.. | Arazi Taşıtları | 11.000,00 | 0,00 | 11.000,00 |
254.01.06.. | Mopet ve Motosikletler | 4.800,00 | 0,00 | 4.800,00 |
254.01.08.. | TANIMSIZ | 2.021.646,60 | 0,00 | 2.021.646,60 |
254.01.10.. | TANIMSIZ | 1.500,00 | 0,00 | 1.500,00 |
254.01.13.. | TANIMSIZ | 3.170.151,83 | 0,00 | 3.170.151,83 |
254.03.03.. | Uzay Araçları | 380,00 | 0,00 | 380,00 |
255.01.03.. | Koruyucu Giysi ve Malzemeler | 759,21 | 2.999,98 | -2.240,77 |
255.01.04.. | Seyahat, Muhafaza ve Taşıma Amaçlı Demirbaş Niteliğindeki Taşınırlar | 15.756,62 | 0,00 | 15.756,62 |
255.01.99.. | TANIMSIZ | 72,20 | 0,00 | 72,20 |
255.02.03.. | Teksir ve Çoğaltma Makineleri | 15.720,00 | 0,00 | 15.720,00 |
255.02.06.. | Aydınlatma Cihazları | 1.200,00 | 0,00 | 1.200,00 |
255.03.07.. | TANIMSIZ | 119.950,35 | 0,00 | 119.950,35 |
255.05.01.. | Çiftlik Hayvanları | 7.000,00 | 0,00 | 7.000,00 |
255.05.02.. | Hizmet Amaçlı Hayvanlar | 12.900,00 | 0,00 | 12.900,00 |
255.07.01.. | Kütüphane Mobilyaları | 4.106,00 | 0,00 | 4.106,00 |
255.07.02.. | Basılı Yayınlar | 17.573,23 | 0,00 | 17.573,23 |
255.07.03.. | Görsel ve İşitsel Kaynaklar | 404,56 | 0,00 | 404,56 |
255.07.04.. | Bilgi Saklama Üniteleri | 171,00 | 0,00 | 171,00 |
255.08.02.. | Öğrenmeyi Kolaylaştırıcı Ekipmanlar | 24.329,74 | 0,00 | 24.329,74 |
255.10.01.. | Güvenlik ve Korunma Amaçlı Araçlar | 3.265,00 | 0,00 | 3.265,00 |
255.10.03.. | Yangın Söndürme ve Tedbir Cihaz ve Araçları | 50.991,40 | 0,00 | 50.991,40 |
255.11.02.. | Duvarda Sergilenen Süs Eşyaları | 785,00 | 0,00 | 785,00 |
255.11.03.. | Masa ve Sehpalarda Sergilenen Süs Eşyaları | 10.000,00 | 0,00 | 10.000,00 |
255.12.01.. | Yemek, Servis ve Çatal-Bıçak Takımları | 98.120,54 | 0,00 | 98.120,54 |
255.12.02.. | Büro Malzemeleri | 7.633,70 | 8.019,92 | -386,22 |
255.99.01.. | Seyyar Kulübe, Kabin, Büfe ve Kafesler | 0,00 | 31.222,78 | -31.222,78 |
256.... | HİZMET İMTİYAZ VARLIKLARI HESABI | 50.750,00 | 0,00 | 50.750,00 |
Kamu İdaresi cevabında bulguda belirtilen hataya itirazda bulunmamıştır. İlgili hesapların incelenerek hataların düzeltilmesi sağlanacağı belirtilmiştir.
Sonuç olarak, muhasebenin temel ilkeleri ve amortismanla ilgili yer verilen mevzuat hükümleri gereğince hatalı amortisman ayrılmış olan varlıklar için yeniden hesaplama yapılarak hatalı miktarların düzeltilmesi gerekmektedir.