Mersin Yenişehir Belediyesi 2019 yılı mali tablolar ve eki belgelerinin incelenmesinde; yapım işlerinde, yeterli değerlendirme yapılmaksızın, "ödenek ve/veya nakit yetersizliği" gerekçesiyle işin süresinden fazla süre uzatımları verildiği görülmüştür.

Yapılan incelemede, yapım işlerinin bir kısmında iş artışı ve ağırlıklı olarak idareden kaynaklı durumlar nedeniyle süre uzatımı verildiği; verilen süre uzatımlarının ise, iş artışı ve idarenin sebebiyet verdiği gecikme ile orantılı olmadığı tespit edilmiştir. Örneğin, "Öğrenci Yurdu Yapım İşi", "Bakım Merkezi Yapım İşi" ve "Bilim ve Deney Merkezi Yapım İşi" anahtar teslimi götürü bedel usulü ile ihale edilmiştir. Tablo 8'de gösterildiği üzere, anılan yapım işlerinde, sözleşmedeki işin süresinin % 64 ile % 145'i arasında değişen oranlarda süre uzatımı verilmiştir. Süre uzatım kararlarının önemli bir kısmı "ödenek veya nakit yetersizliği" gerekçesine dayandırılmıştır.

Tablo 7:Yapım İşlerinde Verilen Süre Uzatımları

Yapım işlerinde süre uzatımı verilirken, süre uzatımı verilmesini gerektiren durumun değerlendirilmesi ve iş programı ile yapılacak iş dikkate alınarak, süre uzatımının belirlenmesi gerekmektedir. İdarenin 2019 yılındaki işlerinin bir kısmında, nakit yetersizliği gibi idareden kaynaklanan nedenlerle süre uzatımı verilmiştir. Bu süre uzatımlarında; yükleniciye nakit yetersizliği nedeniyle ne kadar ödeme yapılamadığı, bu tutara karşılık gelen iş miktarı, iş miktarının iş programında yol açtığı gecikme değerlendirilmemiştir. İş artışı nedeniyle verilen süre uzatımlarında; iş artış ile süre uzatımı aynı zamanda belirlenmemiş, önce iş artışı yapılmış, daha sonra ki bir tarihte süre uzatımı verilmiştir. Süre uzatımına konu edilen hususların ne kadar bir gecikmeye sebebiyet verdiği tutanakla tespit edilmemiştir.

Verilen süre uzatımları, genelde işin sözleşmesinde verilen süresinin % 64 ile % 145'ü arasında değişen oranlarda fazladır. Bu durumun nedenlerinin analiz edilmesi ve açıklanması gerekmektedir. Yasal düzenlemelerde, süre uzatımına açık bir sınır çizilmemesi, idarenin bu konuda sınırsız bir yetkisi olduğu anlamına gelmemektedir. Yapım işlerinde, makul bir oranı aşan süre uzatımlarında, idarenin bunun nedenlerini açıkça ortaya koyması gerekmektedir. İşin sözleşmedeki süresinden fazla verilen süre uzatımları, kurum yatırımlarının projelendirilmesinde ve yürütülmesinde ciddi zafiyet olduğuna işaret etmektedir.

Kurum kaynaklarının verimli ve etkin kullanımı için yatırımların iyi projelendirilmesi, başlangıç maliyetleri ve süresi içinde tamamlanması büyük önem arz etmektedir. Zorunlu

hallerde verilen süre uzatımlarının uygun ve makul ölçülerde olması ve idarenin kararını haklı kılacak sağlam gerekçelerinin açıkça ortaya koyması uygun olacaktır.