Döner Sermaye Saymanlığınca satılmak üzere üretimi yapılan gıda ve canlı hayvanların taşınır kayıtlarına alınmadığı tespit edilmiştir.

Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 152 Mamuller Hesabına ilişkin düzenlemeler getiren “Hesabın niteliği” başlıklı 131’inci maddesinde, 152 No.lu Mamuller Hesabının, üretim çalışmaları sonunda elde edilen ve satışa hazır hâle gelmiş bulunan mamullerin izlenmesi için kullanılacağı; “Hesabın işleyişi” başlıklı 132’nci maddesinde ise üretimi tamamlanan yarı mamullerin maliyet bedelleri ile bu hesaba borç, 151- Yarı Mamuller-Üretim Hesabına alacak kaydedileceği, maliyet dönemi sonlarında yarı mamul hesabına alınmadan doğrudan mamule dönüştürülen giderlerin bu hesaba borç, 711 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri Yansıtma, 721 Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma, 731 Genel Üretim Giderleri Yansıtma hesaplarının mamulün üretimiyle ilgili olanlarına alacak kaydedileceği; satılan mamullerin bir taraftan maliyet bedelleri ile 152 No.lu Hesaba alacak, 620 Satılan Mamuller Maliyeti Hesabına borç kaydedileceği belirtilmektedir.

Yapılan incelemede sonucunda, Döner Sermaye İşletmesi birimlerinde 2021 yılında gıda (süt) ve canlı hayvan üretimi yapıldığı, 2021 yılında bu emtiadan toplam 2.365.474,22 TL’lik satış yapıldığı, bunların maliyet hesaplamaları yapılarak 151-Yarı Mamuller-Üretim Hesabına ve sonrasında 152-Mamuller Hesabına kaydedilmediği, dolayısıyla Kurum Bilançosunda bu hesapların yer almadığı görülmüştür.

Kamu idaresi, söz konusu tespit ile ilgili olarak Veteriner Fakültesi tarafından Eğitim- Öğretim Araştırma ve Uygulama Çiftliği ile Pet Hayvanları İdare Kurulu Komisyonu kurulduğunu ve hayvanların değer tespitleri yapıldığını, hâlihazırda sürecin devam ettiğini, ayrıca Veteriner Fakültesi Döner Sermaye biriminde üretimi yapılan gıda (süt) ve canlı hayvanların taşınır kayıtlarının Saymanlık Müdürlüğü tarafından kullanılan Döner Sermaye Mali Yönetim Sistemi üzerinden yürütüldüğünü, söz konusu Taşınır Modülü adı altındaki sistemde bu hesapların otomatik olarak sistem tarafından çalıştırıldığı için müdahale edilemediğini ve konunun sistem üzerinden Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğüne izah edildiğini, sistemde gerekli düzenlemenin yapılmasının beklenildiğini belirtmektedir.

Sonuç olarak, satılmak üzere üretimi yapılan ve mevcut canlı hayvanlardan doğum yoluyla edinilen mamullerin Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde ilgili hesaplarda izlenmesi ve mali tabloların eksiksiz ve doğru bilgi verebilmesinin sağlanması gerektiği değerlendirilmektedir.