Belediyenin borç stokunun, 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümlerine göre belirlenen sınırın üzerinde olduğu görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Borçlanma” başlıklı 68’inci maddesinin 1’inci fıkrasında;

“d) Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketlerin, faiz dâhil iç ve dış borç stok tutarı, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarını aşamaz. Bu miktar büyükşehir belediyeleri için bir buçuk kat olarak uygulanır.

1. Belediyelerin ileri teknoloji ve büyük tutarda maddî kaynak gerektiren alt yapı yatırımlarında Cumhurbaşkanınca kabul edilen projeleri için yapılacak borçlanmalar (d) bendindeki miktarın hesaplanmasında dikkate alınmaz. Dış kaynak gerektiren projelerde Hazine Müsteşarlığının görüşü alınır.”

   hükmüne yer verilmiştir.

   
   

   27 Kasım 2021 tarih ve 31672 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 533 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ile 2021 yılına ait olup çeşitli mevzuatlarda yer alan maktu hadler ile asgari ve azami miktarları belirtilmiş olan para ile ödenecek ceza miktarlarının artırılmasına dayanak teşkil eden yeniden değerleme oranı, %36,20 olarak belirlenmiştir.

   İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılan “Borçlanma” konulu 21.02.2005 tarih ve 45201 sayılı yazıya göre İller Bankası kredileri ve faizleri, Banka kredileri ve faizleri, Dış krediler ve faizleri, Hazineye olan borçlar ve faizleri, Piyasa borçları (bütçe emanetleri), vergi ve sosyal güvenlik borçları toplanarak borçlanma limiti tespit edilmelidir. Genelge’de belirtilen kalemlerin toplanması suretiyle hesaplanan borç stoku, Belediyenin kesinleşmiş bütçe gelirlerinin yeniden değerleme oranıyla arttırılan miktarını geçiyorsa belediyeler borçlanma yapamayacaktır. Bu haliyle, yukarıda sayılan kalemlerin toplanması suretiyle hesaplanan borç stoku, Belediyenin kesinleşmiş bütçe gelirlerinin yeniden değerleme oranıyla arttırılan miktarını (büyükşehir belediyelerinde bu miktarın 1,5 katını) geçiyorsa belediyeler borçlanma yapamayacaktır.

   2022 Yılı Bütçe Kanunu’nun 13’üncü maddesinin birinci fıkrasında;

   
   

   “(1) 22/2/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ile 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca il özel idareleri ve belediyelerin ileri teknoloji ve büyük tutarda maddi kaynak gerektiren altyapı yatırımlarında Cumhurbaşkanınca kabul edilen projeleri için yapılacak borçlanmalar, 5302 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile 5393 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında hesaplanan faiz dâhil borç limitinin hesaplanmasına dâhil edilir. Ancak, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde 50’sinden fazlasına sahip oldukları şirketler tarafından Avrupa Birliği ile katılım öncesi mali iş birliği çerçevesinde desteklenen projelerin finansmanı için yapılan borçlanmalar, çok taraflı yatırım ve kalkınma bankaları ile yabancı devlet kuruluşlarından doğrudan veya İller Bankası Anonim Şirketi aracılığıyla yapılan borçlanmalar ile SUKAP kapsamında yürütülecek işler için İller Bankası Anonim Şirketinden yapılan borçlanmalarda söz konusu borç stoku limitine uyma şartı aranmaz.”

   denilmektedir.

   
   

   Buna göre, 5393 sayılı Kanun’un 68’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen borçlanmalar da, Bütçe Kanunu’nun 13’üncü maddesi hükmü uyarınca borçlanma limitinin hesaplanmasına dâhil edilmiştir. Borç stoku limitine uyma şartı aranmayacak haller ise ayrıca belirtilmiştir.

   Aşağıdaki tabloda Belediyenin 2022 yılı sonu itibariyle toplam borç durumu gösterilmektedir.

   Tablo 9: Belediyenin 2022 Yılsonu İtibari ile Borç Durumu

   
   

   2021 yılı Bütçe Geliri (TL)	201.367.269,48
   Yeniden Değerleme Oranı (%)	36,20
   Yeniden Değerleme Oranı ile Hesaplanan Tutar	274.262.221.03
   2022 Borçlanma Limiti (TL)	274.262.221.03
   Hesap Adı	Tutar (TL)
   300 Banka Kredileri Hesabı	5.651.530,91
   320 Bütçe Emanetleri Hesabı	64.053.136,55
   360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı	2.847.623,64
   361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı	586.696,92
   368 Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yük. Hesabı	1.674.206,04
   400 Banka Kredileri Hesabı	152.899.373,55
   438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı	11.912.603,13
   481 Gider Tahakkukları Hesabı	82.628.465,27
   Toplam Borç Stoku	322.253.636,01

   
   

   Tabloda da görüldüğü üzere belediyenin 2021 yılı kesinleşmiş bütçe geliri olan 201.367.269,48 TL’ye, %36,20 yeniden değerleme oranı uygulandığında, bu tutar 274.262.221.03 TL olmaktadır. Dolayısıyla 2022 yılı için Belediyenin maksimum borçlanabileceği tutar 274.262.221.03 TL’dir. Belirtilen mevzuat çerçevesinde yapılan incelemede, Belediyenin 2022 yılsonu itibariyle, faiz dâhil iç ve dış borç stok tutarı 322.253.636,01 TL’ye ulaşmış, dolayısıyla, mevzuatla belirlenmiş olan limiti 47.991.414,98 TL kadar aştığı tespit edilmiştir.

   Sonuç olarak, İdarenin 2022 yılı itibariyle sahip olduğu borç stoku mevzuatta belirtilen borçlanma sınırını geçmiş olup, faaliyet döneminde anılan sınırlamalara uygun hareket edilmesi gerekmektedir.