Karar Künyesi
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “380 Gelecek aylara ait gelirler hesabı” başlıklı 286 ve 287’nci maddelerinde;
“Bu hesap, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak, gelecek aylara ait olan peşin tahsil edilmiş gelirlerin izlenmesi için kullanılır.
Gelecek aylara ait olarak peşin tahsil edilen gelirler, ilgili oldukları ay sonlarında tahakkuk ettirilmek üzere bu hesapta izlenir.
…
Bu hesapta kayıtlı peşin olarak tahsil edilerek bütçeleştirilmiş olan gelirler, ilgili oldukları dönemde düzenlenecek muhasebe işlem fişi ile gelirler hesabının ilgili yardımcı hesaplarına kaydedilerek gelir tahakkuku gerçekleştirilir.”
“Hesabın işleyişi” başlıklı 288’inci maddesinde ise;
“a) Alacak
- Peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmı 600-Gelirler Hesabına, sonraki aylarda tahakkuk ettirilmesi gereken kısmı bu hesaba, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenler 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına alacak, tahsil edilen tutarın tamamı 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir…” denilmektedir.
Mezkur Yönetmeliği’nin “480 Gelecek yıllara ait gelirler hesabı” başlıklı 335 ve 336’ncı maddelerinde ise;
“Bu hesap, dönem içinde tahsil edilen ancak, gelecek yılların faaliyet hesaplarına dâhil edilecek olan gelirlerin izlenmesi için kullanılır.
…
Peşin tahsil edilen gelirlerden takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenler, ilgili oldukları yılda tahakkuk ettirilmek üzere bu hesapta izlenir…”
“Hesabın işleyişi” başlıklı 337’nci maddesinde;
“Gelecek yıllara ait gelirler hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir:
- Alacak
- Peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmı 600-Gelirler Hesabına, gelecek aylarda tahakkuk ettirilmesi gerekenler 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi
gerekenler bu hesaba alacak, tahsil edilen tutarın tamamı 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan tahsil edilen tutarın tamamı 800- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.
- Peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmı 600-Gelirler Hesabına, gelecek aylarda tahakkuk ettirilmesi gerekenler 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi
- Borç
- Bu hesapta kayıtlı tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanlar dönem sonunda bu hesaba borç, 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.” hükümlerine yer verilmiştir.
Buna göre peşin tahsil edilmiş gelirlerden; içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenler 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına, gelecek aylara ait olan kısmı ise 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler hesabına kaydedilecektir.
2018 yılı hesabının incelenmesi neticesinde bir yıllığına kiraya verilen ve aylık kira bedelleri peşin tahsil edilen baz istasyonları kiralarının gelecek yıla ait olan kısmının 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına, gelecek aylara ait olan kısmının ise 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabında takip edilmeyerek doğrudan gelir hesaplarına alındığı görülmüştür.
Aşağıdaki tabloda detayları belirtilen ve 1 ocak itibariyle kira başlangıcı olan yerlerin yıllık kira bedeli toplamda 364.701,00 TL’dir. İlk aya ait olan 30.391,75 TL’nin 600-Gelirler Hesabına, kalan 11 aya ait kira bedeli olan 334.309,25 TL’nin de 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir. Dönem içerisinde kira başlangıcı olup sonraki yıla sirayet eden yerlerin yıllık kira bedeli toplamda 293.842,00 TL’dir. İlk aylara ait olan 24.486,83 TL’nin 600-Gelirler hesabına, dönem içerisinde kalan kira bedelleri toplamı olan 96.747,66 TL’nin 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına, sonraki hesap döneminde ödenmesi gereken kira bedeli olan 172.607,51 TL’nin de 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen mevzuata uygun olarak muhasebe kayıtlarının yapılmaması nedeniyle 2018 yılı mali tablolarında 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabının 431.056,91 TL, 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabının ise 172.607,51 TL tutarında hatalı bilgi içermesine neden olunmuştur.
Tablo 4: Peşin Ödenen Kiralar
Kamu idaresi cevabında; “Mali Hizmetler Müdürlüğü ile Emlak ve İstimlak Müdürlüğü tarafından koordineli olarak konu takip edilecek olup, başta baz istasyonları kira gelirleri olmak üzere yıllık peşin olarak tahsil edilecek kira gelirlerinin gelecek aylara ait olanSıra No
Kiracı
Kira Başlangıç Tarihi
Kira Süresi
Sözleşme Bedeli (Muhammen Bedel)(TL)
İlk Ay Kira Bedeli (TL)
Hesap Döneminde Ödenmesi Gereken Kalan Kira Bedeli (TL) Sonraki Hesap Döneminde Ödenmesi Gereken Kira Bedeli (TL)
1
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
28.972,00 2.414,33 26.557,67 0,00 2
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
27.100,00 2.258,33 24.841,67 0,00 3
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
28.013,00 2.334,42 25.678,58 0,00 4
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
28.013,00 2.334,42 25.678,58 0,00 5
...TELEKOMİNİKA SKON A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
30.042,00 2.503,50 27.538,50 0,00 6
...TELEKOMİNİKA SKON A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
26.850,00 2.237,50 24.612,50 0,00 7
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
24.848,00 2.070,67 22.777,33 0,00 8
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
22.767,00 1.897,25 20.869,75 0,00 9
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
22.767,00 1.897,25 20.869,75 0,00 10
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. 1.01.2018 1 Yıl
22.795,00 1.899,58 20.895,42 0,00 11
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
23.540,00 1.961,67 21.578,33 0,00 12
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
27.168,00 2.264,00 24.904,00 0,00 13
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. 1.01.2018 1 Yıl
26.983,00 2.248,58 24.734,42 0,00 14
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.01.2018 1 Yıl
24.843,00 2.070,25 22.772,75 0,00 364.701,00 30.391,75 334.309,25 0,00 15
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
15.04.2018 1 Yıl
30.067,00 2.505,58 18.774,71 8.786,70 16
...İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
9.05.2018 1 Yıl
30.000,00 2.500,00 16.808,22 10.691,78 17
...MOBIL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
1.11.2018 1 Yıl
30.000,00 2.500,00 2.500,00 25.000,00 18
...MOBIL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
22.11.2018 1 Yıl
30.000,00 2.500,00 739,73 26.760,27 19
...TELEKOMİNİKA SKON A.Ş.
1.08.2018 1 Yıl
34.755,00 2.896,25 11.585,00 20.273,75 20
...TELEKOMİNİKA SKON A.Ş.
1.08.2018 1 Yıl
34.755,00 2.896,25 11.585,00 20.273,75 21
...TELEKOMİNİKA SKON A.Ş. 1.08.2018 1 Yıl
34.755,00 2.896,25 11.585,00 20.273,75 22
...TELEKOMİNİKA SKON A.Ş.
1.08.2018 1 Yıl
34.755,00 2.896,25 11.585,00 20.273,75 23
...TELEKOMİNİKA SKON A.Ş.
1.08.2018 1 Yıl
34.755,00 2.896,25 11.585,00 20.273,75 293.842,00 24.486,83 96.747,66 172.607,51 kısmı; Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler hesabına, gelecek yıllara ait kısmı ise 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabına kaydedilecektir” denilmiştir.
Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; peşin tahsil edilen kira gelirlerinin takip edileceği ve ilgisine göre bulguda belirtilen hesaplara kaydedileceği belirtildiğinden, bu aşamada önerilecek başka bir husus yoktur.
Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.
- Bu hesapta kayıtlı tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanlar dönem sonunda bu hesaba borç, 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.” hükümlerine yer verilmiştir.
- Alacak