Karar Künyesi
İdarenin başlıca hizmeti olan su ve atıksu hizmetlerinden elde edilen gelirlerin maliyetleri karşılayacak ve gerekli yatırımları sağlayacak düzeyde olmadığı belirlenmiştir.
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Tarife Tespit Esasları” başlıklı 23’üncü maddesinde; “Su satışı, kanalizasyon tesisi bulunan yerlerdeki kullanılmış suların uzaklaştırılması, septik çukurların boşaltılması giderleri için ayrı tarifeler yapılır. Bu tarifelerin tespitinde, yönetim ve işletme giderleri ile, amortismanları doğrudan gider yazılan (aktifleştirilmeyen) yenileme, ıslah ve tevsi masrafları ve bir kar oranı esas alınır.” <span>denilmektedir.</span>
KOSKİ Tarifeler Yönetmeliği'nin "Su tarifeleri" başlıklı 9'uncu maddesinde; abone türlerine uygulanacak su satış tarifelerinin, yönetim ve işletme giderleri ile amortisman giderlerini karşılayacak ve Genel Kurulca kabul edilecek oranda kâr sağlayabilecek düzeyde olması gerektiği belirtilmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere su ve atıksu tarifelerinin belirlenmesinde maliyet hesabının kullanılması ve belirli bir kar oranının esas alınması gerekmektedir.
Tablo 10: Kurum Tarafından Son Üç Yılda Uygulanan Tarifeler
Uygulama Dönemi | Tahmini Birim Su Maliyeti | Tarife (Konut: Su-Atıksu) | Maliyet Hesaplama Usulü |
2021 | Su+Atıksu: 4,83 TL/m3 | 3,86 TL/m3 - 0,97 TL/m3 | Su maliyetleri 2560/23’e göre hesaplanmıştır. |
2022 | Su+Atıksu: 10,34 TL/m3 | 3,98 TL/m3- 1,59 TL/m3 | Su maliyetleri 2560/23’e göre hesaplanmıştır. |
2023 | Su: 11,92 TL/m3 Atıksu: 2,16 TL/m3 | 8,47 TL/m3- 4,23 TL/m3 | Su maliyetleri 2560/23’e göre hesaplanmıştır. |
Yukarıdaki fiyat/maliyet rakamsal verilerinden anlaşılacağı üzere İdarenin su ve atık su faaliyetlerine ilişkin gelir-gider dengesinin sürdürülebilirliği bakımından tarife hazırlanma sürecinde maliyet üzerine belirlenecek asgari bir karlılığın eklenmesi şeklinde uygulamada bulunulmadığı anlaşılmaktadır.
Kamu İdaresi cevabında, bulguya konu su fiyatlama süreci hakkında bilgilere ve yıl içerisinde belirlenen fiyatlara ilişkin bilgiler vermiş ve mevzuatta öngörülen fiyatlama ilkelerine uyulmaya çalışıldığını fakat mevzuat gereği kırsal bölgelerde tarifenin belirli oranlarında iskonto uygulandığı ifade edilmiştir. Bununla birlikte bulgu konusu husus belirlenen tarifenin asgari bir kar payı içerecek şekilde belirlenlenmemesidir. Bir başka deyişle su tarifelerinin maliyetlerin altında belirlenmesidir.
Su arzının kısıtlı ve maliyetli olduğu dikkate alınarak hem tasarruflu su kullanımının teşviki hem de kurum mali dengelerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması bakımından tarife güncellemelerinin mevzuata uygun şekilde gerçekleştirilmesi önem arz etmektedir.